SGK Kĩ Thuật 4 - Bài 1. Vật liệu, dụng cụ cắt, khâu, thêu
Bài A VẬT LIỆU, DỤNG CỤ CẮT, KHÂU, THÊU I - VẬT LIỆU VÀ DỤNG cụ Một số loại vải thường dùng. Chỉ khâu, chỉ thêu. Kim khâu, kim thêu, kéo,... II-NỘI DUNG BÀI HỌC Vật liệu khâu, thêu à) Vải Vải gỗm nhiẻu loại như vải sợi bông, vải sợi pha, xa tanh, vải lanh, lụa tơ tàm, vải sợi tổng hợp với các màu sác, hoa văn rất phong phú. Vải là vật liệu chính để may, khâu, thêu thành quần, áo và nhiêu sản phẩm cân thiết khác cho con người. . (2) Bằng hiểu biết của mình, em hãy kể tên một sô' sản phẩm được làm từ vải. .Khi may, khâu, thêu cân lựa chọn loại vải cho phù hợp với mục đích và yêu cầu sử dụng. Chi Chỉ khâu, chi thêu được làm từ các nguyên liệu như sợi bông, sợi lanh, sợi hoá học, tơ,... và được nhuộm thành nhiêu màu hoặc đề tráng. Chỉ khâu thường được quấn thành cuộn quanh lõi tròn bàng gỗ, nhựa hoặc bìa cứng, còn chi thêu thường được đánh thành con chi cho tiện sư dụng. (2) Quan sát hình 1, em hãy nêu tên loại chì trong hình la, lb. a) b) Hĩnh 1. Chi khâu và chì thêu Dụng cụ cắt, khâu, thêu Kéo Ỷ Đặc điềm cấu tạo : Kéo dùng trong may, khâu, thêu gồm kéo cắt vải (H.2a) và kéo cắt chỉ (H.2b). Kéo cắt vải có hai bộ phận chính là lưỡi kéo và tay câm. Giữa tay câm và lưỡi kéo có chốt (hoặc vít) để bát chéo hai lưỡi kéo. a) Kéo cắt vái b) Kéo cắt chi Hình 2. Kéo cắt vài và kéo cắt chì (?) Dựa vào hình 2, em hãy so sánh cấu tạo, hình dạng của kéo cắt vải và kéo cắt chì. 4* Sử dụng : - Khi cắt vải, tay phải cầm kéo (ngón cái đặt vào một tay câm, các ngón còn lại câm vào tay cầm bên kia) để điều khiển lưỡi kéo (H.3). Hình 3. Cách cầm kéo Lưỡi kéo nhọn, nhỏ hơn ở phía dưới để luồn xuống dưới mặt vải khi cắt. - Chú ý đảm bảo an toàn khi sử dụng kéo và không dùng kéo cát vải để cắt những vật cứng hoặc kim loại. Kim 4* Đặc điểm cấu tạo : Kim khâu, kim thêu có nhiêu cỡ to, nhỏ khác nhau nhưng đều có cấu tạo giống nhau. 7 1 .. .rạ I Đáu kirn Thân kim Đuôi kim (mũi kim) (trori kim) Hình 4. Kim khâu (2) Quan sát hình 4 và kim khâu mẩu, em hãy mô tá đặc điểm cấu tạo của kim khâu. 4* Sử dụng : Khi sử dụng, cán lụa chọn kim khâu có mũi kim sắc, nhọn, thân kim thẳng và nhìn rỏ lỗ ở đuôi kim để dẻ xâu chỉ. Trước khi khâu, thêu cân xâu chỉ qua lỗ kim ở đuôi kim và vê nút chỉ (gút chỉ) theo trình tự : Cắt một đoạn chỉ dài khoảng 50cm - 60cm. Vuốt nhọn một đầu chỉ. Tay trái cám ngang thán kim, đuôi kim quay lên trên, ngang với tâm mắt và hướng vẻ phía ánh sáng để nhìn rõ lỗ kim. Tay phải câm cách đâu chỉ đã vuốt nhọn khoảng lcm để xâu chỉ vào lỗ kim (H.5a). Câm đâu sợi chỉ vừa xâu qua lỗ kim và kéo một đoạn bàng một TT. , . " ' ° ; Hình 5 a) Xâu chl vào lỗ kim phân ba chiếu dài sợi chỉ nếukhâu chỉ một (H.5b) hoặc kéo cho hai đầu chỉ bàng nhau nếu khâu chỉ đôi. b) Kéo một đầu chi qua lỗ kim c) Vê nút chì Hình 5. Xâu chi và vê nút chỉ - Vê nút chỉ : Tay trái câm ngang sợi chỉ, cách đâu chỉ chuẩn bị nút khoảng 10cm. Tay phải cầm vào đầu sợi chỉ để nút và quấn một vòng chỉ quanh ngón trỏ. Sau đó, dùng ngón cái vê cho đầu sợi chỉ xoắn vào vòng chỉ và kéo xuống sẽ tạo thành nút chỉ (H.5c). @ Theo em, vê nút chì có tác dụng gì ? Ỷ Báo quàn : Kim khâu dùng xong phải để vào lọ có nắp đậy hoặc cài vào vỉ kim để giữ cho kim không bị gỉ, mũi kim nhọn, sác. 3. Một sô vật liệu và dụng cụ khác Hình 6. Một sô' vật liệu và dụng cụ khác (2) Quan sát Kinh 6, em hãy nêu tên và tác dụng của một số dụng cụ, vật Ghi nhớ liệu khác được dùng trong khâu, thêu. Vật liệu, dụng cụ thường dùng trong khâu, thêu gồm có : vải, chỉ, kéo cắt vải, kéo cắt chỉ, kim khâu, kim thêu, thước may,... Mỗi loại có đặc điểm cấu tạo, tác dụng và cách sử dụng khác nhau. • Khi sử dụng vật liệu, dụng cụ khâu, thêu cần lựa.chọn cho phù họp vói mục đích, yêu cầu sử dụng và thực hiện đúng kĩ thuật, an toàn. Câu hỏi Có những loại vật liệu nào thường dùng trong khâu, thêu ? Em hãy nêu và thực hiện các thao tác xâu chỉ vào kim và vê nút chỉ. Tại sao trước khi xâu chỉ vào kim phải chọn sợi chỉ nhỏ hon lỗ kim ?