SGK Công Nghệ 9 - Bài 4. Thực hành: Sử dụng đồng hồ đo điện
Bài ________THỰC HÀNH 2 ủ dụng đồng hồ đo điện Biết cống dụng, cách sử dụng một sỗ đống hổ đo điện thõng dụng. Đo được điện năng tiêu thụ của mạch điện bằng công tơ điện (hoặc đo được điện trờ bàng đổng hố vạn năng). Đàm bảo an toàn điện. I - DỤNG CỤ, VẬT LIỆU VÀ THIẾT BỊ Dụng cụ : kìm điện, tua vít, bút thử điện. Đồng hồ đo điện : ampe kê' (điện từ, thang đo 1A), vôn kè' (điện từ, thang đo 300V), ôm kế, oát kế, công to điện, đồng hổ vạn năng. Vật hệu : bảng thực hành láp sản mạch điện gổm 4 bóng đèn 220V-100W (hoặc bảng thực hành đo điện trở), dây dản điện. n - NỘI DUNG VÀ TRÌNH TỤ THỤC HÀNH Tìm hiểu đồng hồ đo điện Tim hiểu một số đồng hồ đo điện (ampe kế, vôn kế...). Tìm hiểu các kí hiệu đuợc ghi trên mặt đồng hổ. Chức năng của đổng hó đo : đo đại lượng gì ? Tìm hiểu đại lượng đo và. thang đo. Cấu tạo bên ngoài của đổng hồ đo : các bộ phận chính và các núm điều chinh của đổng hổ... Thực hành sử dụng đồng hồ đo điện Tuỳ theo điêu kiện nhà trường có thé thực hiện một trong hai phương án sau : Phương án 1 - Sử dụng công tơ điện để đo điện năng tiêu thụ của mạch điện. Phương án 2 - Sử dụng đồng hó vạn năng để đo điện trở. a) Phương án ỉ : Đo điện năng tiêu thụ của mạch diện bạng công tơ điện Đo điện năng tiêu thụ của mạch điện bàng công tơ kiểu cảm ứng. Bước 1 : Đọc và giải thích những kí hiệu ghi trên mặt công tơ điện Hình 4-1. Công tơ điện. Bước 2 : Nối mạch điện thực hành - Trước khi nới mạch điện thực hành cần phân tích sơ đồ mạch điện công tơ điện (hình 4-2). Hãy nêu tên các phần tử cùa sơ đồ mạch điện vào bàng dưới đây. SĨT Tên các phần từ 1 2 3 4 5 Nguồn điện được nối với những đẩu nào cùa công tơ điện ? Phụ tái được nô'i với đầu nào của công tơ điện ? Nối mạch điện thực hành theo sơ đồ hình 4-2. Bước 3 : Đo điện năng tiêu thụ cùa mạch điện Các bước tiến hành như sau : Đọc và ghi chi số công tơ trước khi thực hành. Quan sát hiện trạng làm việc của công tơ. Ghi chỉ số công tơ sau khi đo 30 phút vào báo cáo thực hành. Ghi số vòng quay của đĩa. -Tính điện năng tiêu thụ của phụ tải. kWh 0- 0- PT Dây trung tính Hình 4 - 2. Sơ đồ mạch điện công tơ điện. b) Phương án 2 : Đo điện trô bằng đồng hồ vạn năng Bước 1 : Tìm hiểu cách sử dụng đồng hồ vạn năng (hình 4-3) Đóng hồ vạn năng phối hợp các chức năng của ba loại dụng cụ đo : ampe kế, vôn kế, ôm kế. Trước khi sử dụng cán tim hiếu cách sử dụng của từng núm điều chỉnh để lựa chọn đại lượng cần đo (dòng điện, điện áp một chiêu hay xoay chiêu, điện trở) với thang đo thích hợp. Chú ý : Không được sử dựng tưỳ tiện khi chưa hiểu cách sứ dụng. Nếu sử dụng nhẩm vị trí chuyền mạch sẽ làm hòng đồng hồ vạn năng. Quan sát hình 4-3, hãy mô tả cấu tạo ngoài cùa đồng hồ vạn năng ? Bước 2 : Đo điện trờ bằng đồng hồ vạn năng Chú ý : Phái cắt điện trước khi đo điện trở. Cuộn dây 0—nnnnp—o Điện trá 1 0—I I—0 1 Điên trở 2 o—I I o 60 w í Bóng đèn o * o Điện trở 3 0—I I 0 100 w Hình 4-4. Bàng thực hành đo điện trờ. Nguyên tắc chung khi đo điện trớ bàng đông hô vạn năng: Điêu chình núm chỉnh 0 : Chập mạch hai đâu của que đo (nghĩa là điện trở đo bàng 0), nếu kim chua chi vé 0 thì cần phải xoay núm chinh 0 đé kim chỉ vế số 0 của thang đo. Thao tác này cần được thực hiện cho mỗi lần đo. Khi đo không được chạm tay vào đâu kim đo hoặc các phân tử đo vì điện trở người gây sai số đo. Khi đo phải bắt đâu từ thang đo lớn nhất và giảm dân đến khi nhận được kết quả thích hợp để tránh kim bị va đập mạnh. Đo điện trở trên bảng thực hành. - ĐÁNH GIÁ HS tự đánh giá và đánh giá chéo nhau kết quả thực hành theo các tiêu chí: Thực hiện theo quy trình ; Ý thức học tập, đảm bảo an toàn lao động và vệ sinh noi làm việc. - BÁO CÁO THỰC HÀNH BÁO CÁO THỰC HÀNH ĐO ĐIỆN NĂNG TIÊU THỤ CỦA MẠCH ĐIỆN Họ và tên : 1 Lớp : Tính điện năng tiêu thụ của mạch điện. Bảng 4-1. Kết quâ thục hành đo điện năng tiêu thụ Chi số công tơ trước khi đo Chi sô công tơ sau khi đo Số vòng quay Điện năng tiêu thụ BÁO CÁO THỰC HÀNH ĐO ĐIỆN TRÒ BẰNG ĐÔNG HÔ VẠN NÁNG Họ và tên : 1 J Lớp Bảng 4-2. Kết quà thực hành đo điện trò Tên phần tứ đo Thang đo Kết quà