SGK Lịch Sử và Địa Lí 4 - Bài 17. Đồng bằng Nam Bộ
BÀI 17 ĐỒNG BẰNG NAM BỘ 1. Đồng bằng lớn nhất của nước ta Đổng bằng Nam Bộ do phù sa của hệ thống sông Mê Công và sông Đồng Nai bồi đắp nên. Đây là đồng bằng lớn nhất cả nước, có diện tích lớn gấp hơn ba lần đồng bằng Bắc Bộ. Phần Tây Nam Bộ (còn gọi là đổng bằng sông Cửu Long) có nhiều vùng trũng dễ ngập nước như Đồng Tháp Mười, Kiên Giang, Cà Mau. Ngoài đất phù sa màu mỡ, đồng bằng còn có nhiều đất phèn, đất mặn cần phải cải tạo. Hình 1. Đồng Tháp Mười - Quan sát hình 2, em hãy chỉ vị trí của đồng bằng Nam Bộ, Đồng Tháp Mười, Kiên Giang, Cà Mau. 2. Mạng lưới sông ngòi, kênh rạch chằng chịt — Quan sát hình 2 : + Tìm và kể tên một số sông lớn, kênh rạch của đồng bằng Nam Bộ. + Nêu nhận xét về mạng lưới sông ngòi, kênh rạch của đồng bằng Nam Bộ (nhiều hay ít sông ?). CHÚ GIẢI Sông £7 Hồ Kênh rạch Vùng ngập nước ) Thành phô' Biên giới quốc gia PHÂN TẦNG ĐỊA HÌNH 0 50m 200m 500m 1000m Đảo Phú Quốc %, Mũi Cà Côn Đào Hòn Khoai ■ - ỷ 0° Quần đảo Thổ Chu Hình 2. Lược đồ tự nhiên đồng hằng Nam Bộ Sông Mê Công là một trong những sông lớn trên thế giới, bắt nguồn từ Trung Quốc, chảy qua nhiều nước và đổ ra Biển Đông. Đoạn hạ lưu sông chảy trên đất Việt Nam chỉ dài trên 200km và chia thành hai nhánh : sông Tiền, sông Hậu. Do hai nhánh sông đổ ra biển bằng chín cửa nên có tên là Cửu Long (chín con rồng). Ở Tây Nam Bộ, hằng năm vào mùa lũ, nước các sông dâng cao làm ngập một diện tích lớn. Người dân nơi đây không đắp đê ven sông để ngăn lũ như ở đồng bằng Bắc Bộ. Qua mùa lũ, đồng bằng được bồi thêm một lớp phù sa màu mỡ. Những tháng còn lại là mùa khô, mực nước sông hạ thấp. Vào mùa này, đồng bằng rất thiếu nước ngọt. Ớ Đông Nam Bộ, nhiều hồ lớn được xây dựng để cấp nước cho sản xuất và sinh hoạt vào mùa khô như hồ Dầu Tiếng, hồ Trị An. Ở Tây Nam Bộ người dân đào rất nhiều kênh rạch nối các sông với nhau, làm cho đồng bằng có mạng lưới sông ngòi, kênh rạch chằng chịt. Đồng bằng Nam Bộ nằm ở phía nam nước ta. Đâỵ là đồng bằng lớn nhất của đất nước, do phù sa của hệ thống sông Mê Công và sông Đồng Nai bồi đắp. Đồng bằng có mạng lưới sông ngòi, kênh rạch chằng chịt. Ngoài đất phù sa màu mỡ, đồng bằng còn nhiều đất phèn, đất mặn cần phải cải tạo. CÃU HƠI Đổng bằng Nam Bộ nằm ở phía nào của nước ta ? Do phù sa của các sông nào bồi đắp nên ? Nêu một số đặc điểm tự nhiên của đồng bằng Nam Bộ. Chỉ trên bản đồ Địa lí tự nhiên Việt Nam : sông Tiền, sông Hậu, sông Đồng Nai, sông Sài Gòn và các vùng : Đồng Tháp Mười, Kiên Giang, Cà Mau.