Giải Bài Tập GDCD 8 Bài 3. Tôn trọng người khác
Bài 3 TÔN TRỌNG NGƯỜI KHÁC Đặt vân để * Tìm hiểu nội dung đặt vấn đề Câu hỏi: Em có nhận xét gì về cách cư xử, thái độ và làm việc cửa Mai? Hướng dẫn trả lời: Mai là học sinh giỏi 7 năm liền, gia đình khá giả, nhưng Mai không kiêu căng, coi thường người khác. Mai lễ phép, chan hòa, cởi mở, giúp đỡ nhiệt tình, vô tư, gương mẫu chấp hành nội quy. Mai được mọi người tôn trọng, quý mến Câu hỏi: Nhận xét về cách cư xử, thái độ và làm việc của Hải? Hướng dẫn trả lời: Hải bị các bạn chế diễu, châm chọc vì màu da của Hải đen. Hải không cho là xấu mà còn tự hào, yêu màu da vì được hưởng màu da của cha. Hải biết tôn trọng cha mình. Câu hỏi: Nhận xét về việc làm của Quân và Hùng? Việc làm đó thể hiện điều gì? Hướng dẫn trả lời: Quân và Hùng đọc truyện, cười rúc rích trong giờ học ngữ văn lúc thầy giáo giảng bài. Việc làm đó chứng tỏ Quân và Hùng thiếu tôn trọng người khác. Câu hỏi: Theo em, trong những hành vi đó, hành vi nào đúng để chúng ta học tập, hành vi nào cần phê phán? Vì sao? Hướng dẫn trả lời: Trong những hành vi đó hành vi của Mai, của Hải đáng để chúng ta học tập; hành vi của Quân và Hùng cần phê phán. Bởi vì, hành vi của Mai và Hải thể hiện họ là những người sông có văn hóa, biết tôn trọng người khác, vì thế được mọi người quý mến và học tập. Hành vi của Quân và Hùng cư xử thiếu tế nhị, không tôn trọng thầy giáo đáng phê phán. Câu hỏi: Qua ba câu chuyện trên đây, chúng ta có thể rút ra được vấn đề gì? Hướng dẫn trả lời: ’ Chúng ta phải luôn biết lắng nghe ý kiến của người khác, kính trọng người trên, nhường nhịn trẻ nhỏ; không công kích, chê bai người khác khi họ khác mình về hình thức hoặc sở thích là biểu hiện của hành vi của những người biết cư xử có văn hóa, đàng hoàng, đúng mực khiến người khác cảm thấy hài lòng, dễ chịu và vì thế sẽ nhận được sự tôn trọng quý mến của mọi người. h Câu hỏi: Theo em, điều kiện, cơ sở để xác lập và củng cố mô'i quan hệ tô't đẹp, lành mạnh giữa mọi người với nhau là gì? Hướng dẫn trả lời: Điều kiện, cơ sở để xác lập và củng cô' mô'i quan hệ tô't đẹp, lành mạnh giữa mọi người với nhau đó là sự tôn trọng lẫn nhau. Vì vậy, tôn trọng người khác là cách ứng xử cần thiết đô'i với tất cả mọi người ở mọi nơi mọi lúc. Nội dung bài học Câu hỏi: Em hãy tìm ví dụ những hành vi biểu hiện sự tôn trọng người khác và thiếu tôn trọng người khác ở gia đình, ở trường và những nơi công cộng? Hướng dẫn trả lời: Ở gia đình: Tôn trọng người khác: + Biết vâng lời bô' mẹ, kính trọng ông bà, yêu thường nhường nhịn anh chị em. Không tôn trọng người khác: + Xấu hổ không muôn các bạn biết nhà mình nghèo, mẹ làm công nhân vệ sinh. Ở trường: Tôn trọng người khác: + Kính trọng thầy, cô giáo; + Thương yêu quý mến bạn bè; + Giúp đỡ bạn khi bạn có khó khăn. Không tôn trọng người khác: + Chỉ trích, miệt thị khi bạn có khuyết điểm; + Làm việc riêng trong lúc cô giáo giảng bài; + Cãi lại thầy, cô giáo khi không vừa ý... + Coi thường bạn. Ngoài xã hội, nơi công cộng: Tôn trọng người khác: + Giúp đỡ người già cả, em bé khi qua dường; + Không chen lấn khi sắp hàng mua vé xem phim hoặc vé tàu xe; + Nhường chỗ cho người già hoặc phụ nữ mang thai, có em bé... Không tôn trọng người khác: + Chửi tục, nói thề; + Chen lấn, không nhường nhịn người khác khi lên xe, lên tàu; + Hút thuốc lá ở những nơi công cộng... Câu hỏi: Thế nào là tôn trọng người khác? Hướng dẫn trả lời: Tôn trọng người khác là sự đánh giá đúng mực, coi trọng danh dự, phẩm giá và lợi ích của người khác, thể hiện lôi sông có văn hóa của mỗi người. Câu hỏi: Vì sao chúng ta phải tôn trọng người khác? Ý nghĩa của việc tôn trọng người khác đôi với đời sông hằng ngày? Hướng dẫn trả lời: Tôn trọng người khác thì mới nhận được sự tôn trọng của người khác đối với mình. Mọi người tôn trọng lẫn nhau là cơ sở để quan hệ xã hội trở nên lành mạnh trong sáng và tốt đẹp hơn. Câu hỏi: Chúng ta phải rèn luyện đức tính tôn trọng người khác như thế nào? Hướng dẫn trả lời: Biết phân biệt các hành vi thể hiện sự tôn trọng người khác và không tôn trọng người khác trong cuộc sông. Rèn luyện thói quen, tự kiểm tra đánh giá và điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp, thể hiện sự tôn trọng mọi người ở mọi nơi, mọi lúc, cả trong cử chỉ, hành động và lời nói. Có thái độ đồng tình, ủng hộ và học tập những nét ứng xử đẹp trong hành vi của những người biết tôn trọng người khác, đồng thời phê phán những biểu hiện của hành vi thiếu tôn trọng người khác. Câu hỏi: Em có đồng tình với ý kiến nói rằng: Tôn trọng người khác là luôn đồng tình, ủng hộ mà không có sự phê phán và đấu tranh khi họ có ý kiến và việc làm không đúng. Hướng dẫn trả lời: Em không đồng tình với ý kiến trên; bởi vì, tôn trọng người khác không có nghĩa là luôn đồng tình, ủng hộ, lắng nghe mà không có sự phê phán, đấu tranh khi họ có ý kiến và việc làm không đúng. Song, tôn trọng người khác phải được thể hiện bằng hành vi có văn hóa kể cả trong trường hợp đấu tranh, phê bình họ: không coi khinh, miệt thị, xúc phạm đến danh dự hay dùng những lời nói thô tục, thiếu tế nhị để chỉ trích họ, mà cần phân tích, chỉ cho họ thây cái sai trong ý kiến hay việc làm của họ. Bài tập Bài tập 1 Hành vi nào sau đây thể hiện sự tôn trọng người khác? Vì sao? Đi nhẹ, nói khẽ khi vào bệnh viện; Chỉ làm thèo sở thích của mình không cần biết mọi người xung quanh; Nói chuyện riêng, làm việc riêng và đùa nghịch trong giờ học; Cười đùa ầm ĩ khi đi dự hoặc gặp các đám tang; đ) Bật nhạc to khi đã quá khuya; Châm chọc, chế giễu người khuyết tật; Cảm thông, chia sẻ khi người khác gặp điều bất hạnh; Coi thường, miệt thị những người nghèo khó; Lắng nghe ý kiến’của mọi người; k) Công kích, chê bai khi người khác có sở thích không giống mình; Bắt nạt người yếu hơn mình; m) Gây gổ, to tiếng với người xung quanh; n) Vứt rác ở nơi công cộng; o) Đổ lỗi cho người khác. Hướng dẫn trả lời: Các hành vi: (a), (i) là thể hiện sự tôn trọng người khác. Các hành vi: (b), (c), (d), (đ), (e), (g), (h), (k), (1), (m), (n), (o) đều thể hiện sự thiếu tôn trọng người khác Bài tập 2 Em tán thành hay không tán thành với mỗi ý kiến dưới đây? Vì sao? Tôn trọng người khác là tự hạ thấp mình. Muốn người khác tôn trọng mình thì phải biết tôn trọng người khác. Tôn trọng người khác là tự tôn trọng mình. Hướng dẫn trả lời: Em không tán thành ý kiến (a), em đồng tình với ý kiến (bực). Bởi vì, tôn trọng người khác là như sự đánh giá đúng mức, coi trọng danh dự, phẩm giá của người khác chứ không phải hạ thấp mình. Có tôn trọng người khác thì mới nhận được sự tôn trọng của người khác đõì với mình. Tôn trọng người khác là thể hiện của lôi sông có văn hóa của mỗi người. Bài tập 3 Hãy dự kiến những tình huống mà em thường gặp trong cuộc sông để có cách ứng xử thế hiện sự tôn trọng mọi người, theo các gợi ý sau: Ở trường (trong quan hệ với bạn bè, thầy cô giáo). ớ nhà (trong quan hệ với ông bà, bô' mẹ, anh chị em...) ở ngoài đường, nơi công cộng. Hướng dẫn trả lời: ơ trường: + Đô'i với thầy cô giáo: lễ phép, nghe lời, kính trọng. + Đốì với bạn bè: chan hòa, đoàn kết, thông cảm, chia sẻ và giúp đỡ lẫn nhau... Ở nhà: + Đô'i với ông bà, cha mẹ: kính trọng, vâng lời. + Đô'i với anh chị em: nhường nhịn, yêu thương, quý mến ở nơi công cộng: + Tôn trọng nội quy nơi công cộng, không để người khác nhắc nhở hay bực mình. Bài tập 4 Em hãy sưu tầm một vài câu ca dao, tục ngữ nói về sự tôn trọng người khác? Hướng dẫn trả lời: Ca dao: Lời nói không mất tiền mua Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau. Khó mà biết lẽ, biết lời Biết ăn, biết ở, hơn người giàu sang. Cười người chớ vội cười lâu Cười người hôm trước hôm sau người cười. Tục ngữ: Kính già yêu trẻ. Áo rách côl cách người thương.