SGK Lịch Sử và Địa Lí 5 - Bài 6. Đất và rừng
6 ĐẤT VÀ RỪNG Các loại đất chính ở nước ta Nước ta có nhiều loại đất, chiếm diện tích lớn hơn cả là đất phe-ra-lít ở vùng đồi núi và đất phù sa ở đồng bằng. Đất phe-ra-lít có màu đỏ hoặc đỏ vàng, thường nghèo mùn; nếu được hình thành trên đá ba dan thì tơi xốp và phì nhiêu. Đất phù sa được hình thành do sông ngòi bồi đắp và rất màu mỡ. Đất là nguồn tài nguyên quý giá nhưng chỉ có hạn. Vì vậy, việc sử dụng đất cần đi đôi với bảo vệ và cải tạo. Rừng ở nước ta -Quan sát hình 1, hãy chỉ vừng phân bố của rừng rậm nhiệt đới và rừng ngập mặn. Nước ta có nhiều rừng, trong đó chiếm phần lớn diện tích là rừng rậm Hình 1. Lược đồ phân bô' rừng ở Việt Nam nhiệt đới. Rừng rậm nhiệt đới phân bố chủ yếu trên vùng đồi núi. Rừng ngập mặn thường thấy ở những nơi đất thấp ven biển, ở đó thuỷ triều hằng ngày dâng ngập nước. Rừng ngập mặn có các loài cây đước, vẹt, sú,... Cây đước có bộ rễ chùm to khoẻ, rậm rạp như những chiếc nơm úp cá, có tác dụng nâng cây vượt khỏi mặt nước và giữ đất lại, làm cho đất liền ngày càng lấn rộng ra biển. - Quan sát tranh ảnh và dựa vào vôh hiểu biết, em hãy so sánh sự khác nhau giữa rừng rậm nhiệt đới với rừng ngập mặn (về môi trường sống và đặc điểm cây trong rừng). Rừng có vai trò to lớn đối với sản xuất và đời sống của con người, cho ta nhiều sản vật, nhất là gỗ. Rừng có tác dụng điều hoà khí hậu, che phủ đất và hạn chế nước mưa tràn về đổng bằng đột ngột gây lũ lụt. Hình 2. Rừng rậm nhiệt đới Hình 3. Rừng ngập mặn Rừng nước ta bị tàn phá nhiều. Để bảo vệ và khuyến khích trồng rừng, Nhà nước đã có nhiều biện pháp thiết thực. Nhờ đó, hàng triệu héc ta rừng đã được trồng mới. 0 nước ta, đất phe-ra-lít tập trung chủ yếu ở vùng đồi núi và đất phù sa ở vùng đồng bằng. Rừng rậm nhiệt đới phân bô chủ yếu ở vùng đồi núi, còn rừng ngập mặn ở ven biển. Đất và rừng có vai trò to lớn đối với sản xuất và đời sống. Chúng ta cần phải bảo vệ, khai thác, sử dụng đất và rừng một cách họp lí. CÂU HỎI 1. Hoàn thành bảng sau vào vở : Loại đất Phân bố Đặc điểm Phe-ra-lít Phù sa Nêu một số đặc điểm của rừng rậm nhiệt đới và rùng ngập mặn. Nêu một số tác dụng của rừng đối với đời sống của nhân dân ta.