Giải vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 tập 2 Tuần 19

  • Tuần 19 trang 1
  • Tuần 19 trang 2
  • Tuần 19 trang 3
  • Tuần 19 trang 4
  • Tuần 19 trang 5
  • Tuần 19 trang 6
  • Tuần 19 trang 7
  • Tuần 19 trang 8
  • Tuần 19 trang 9
CHÍNH TẢ
Tìm những cái thích hợp điền vào chỗ trống để hoàn chỉnh bài văn sau :
Biết rằng :
ỊTỊ Chữ r, ơhoặc gỉ.
[~2~[ Chữ o hoặc ô (thêm dấu thanh thích hợp).
Tháng giêng của bé
Đồng làng vương chút heo may
Mầm cây tỉnh giấc, vườn đầy tiếng chim
Hạt mưa mải miết trốn tìm
Cây đào trước cửa lim dim mắt cười
Quất gom từng hạt nắng rơi
Làm thành quả - những mặt trời vàng mơ
Tháng giêng đến tự bao giờ ?
Đất trời viết tiếp bài thơ ngot ngào.
(2). a) Điển vào chỗ trống tiếng bắt đầu bằng r, d hoặc gi:
Làm việc cho cả ba thời
Có một con ve thấy bác nông dân nọ làm việc miệt mài, từ sáng đến tối chẳng lúc nào ngơi, liền tò mò hỏi :
Bác làm việc quần quật như thế để làm gì ?
Bác nông dân đáp :
Tôi làm cho cả ba thời nên không thể ngUng tay.
Ve nghĩ mãi không ra , lại hỏi :
Thế nào là làm việc cho cả ba thời ?
Bác nông dân ôn tổn giảng giải :
Trước hết, tôi phải làm việc để nuôi thân. Đó là làm việc cho hiện tại. Nhà tôi còn bố mẹ già. Làm việc để phụng dưỡng bố mẹ là làm vì quá khứ. Còn làm để nuôi con là dành dụm cho tương lai. Sau này tôi già, các con tôi lại nuôi tôi như bây giờ tôi đang phụng dưỡng cha mẹ.
Điền vào chỗ trống vẫn chứa o hoặc ỏ Giải câu đố :
Hoa gì đơm lửa rực hồng Lớn lên hạt ngọc đầy trong bị vàng ?
Là hoa lựu
- Hoa nở trên mặt nước Lại mang hạt trong mình Hương bay qua hổ rộng Lá đội đầu mướt xanh.
Là cây hoa sen
LUYỆN TỪ VÀ CÂU
CÂU GHÉP
I - Nhận xét :
Đọc đoạn văn sau (các câu đã được đánh số thứ tự) và thực hiện yêu cầu ở dưới :
(1)Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũngnhảy phóc lênngồi trên lưng con chó to . 	Gạch một gạch ( — ) dưới bộ phận chủ ngữ, gạch hai gạch ( = ) dưới bộ phận vị ngữ trong mỗi câu văn trên.
 	Xếp các câu trên vào nhóm thích hợp :
Hễ con chó di chậm , con khỉ cấu hai tai chó giật giật. Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ - vị Câu số 1 ngữ tạo thành).
Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa. Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị 0âu sô' 2S 3, 4 ngữ bình đẳng với nhau tạo thành).
Chỏ chạy thong thả , khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ - Vị ngữ trong các câu ghép nói trên thành một câu đơn được không ? Đánh dấu X vào □ trước ý em chọn :
I X I Không được, vì các vế câu diễn tả những ý có quan hệ chặt chẽ với nhau, tách ra sẽ thành chuỗi câu rời rạc.
] Được, vì mỗi vế câu (cụm chủ ngữ - vị ngữ) có cấu tạo như một câu đơn, diễn tả một ý hoàn Chĩnh, có thể đứng độc lập.
II - Luyện tập
a) Đọc các câu văn đã được đánh số thứ tự. Ghi dấu X vào □ trưốc những câu là câu ghép :
] (1) Biển luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây tròi.
|~x~[ (2) Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên,
chắc nịch.
|~x~| (3) Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.
|~x~|(4)Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề.
|~x~|(5)Trời ầm ầm giông gió, biển đục ngầu, giận dữ ... p~| (6) Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế.
] (7) Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.
b) Đánh dấu gạch chéo (/) để xác định các vế câu trong từng câu ghép em vừa tìm được.
[~x~] (2) Trời / xanh thẳm, biển / cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch.
p~|(3) Trời / rải mây trắng nhạt, biển / mơ màng dịu hơi sương. p-[(4) Trời / âm u mây mưa, biển / xám xịt, nặng nề.
Ị~x~[(5) Trời / ầm ầm giông gió, biển / đục ngầu, giận dữ ...
[~x~|(6) Biển / nhiều khi rất đẹp, ai / cũng thấy như thế.
Có thể tách mỗi vế câu ghép vừa tìm được ở bài tập trên thành một câu đơn được không ? Vì sao ?
Không thể tách mỗi vế câu ghép ở các câu trên thành câu đơn, vì mỗi ý trong câu có sự liên kết với nhau rất chặt chẽ, ý này nối tiếp ý kia.
Ghi thêm một vế câu thích hợp vào chỗ trống để tạo thành câu ghép :
Mùa xuân đã về, hoa trong vườn đua nhau khoe sắc.
Mặt trời mọc, không khí ấm dần lên.
Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn người anh thì tham lam, xảo quyệt.
Vì trời mưa to nên đường trơn trượt.
TẬP LÀM VĂN
LUYỆN TẬP TẢ NGƯỜI
(Dựng đoạn mở bài)
Đọc hai đoạn mở đầu bài văn tả người (bài 1, sách Tiếng Việt 5, tập hai, trang 12) và cho biết cách mở bài ở hai đoạn này có gì khác nhau ? Viết câu trả lời vào bảng sau :
Đoạn mở bài
Cách mở bài
a
Mở bài trực tiếp: giới thiệu một cách trực tiếp người định tả.
b
Mở bài gián tiếp: giới thiệu hoàn cảnh, sau đó mới giới thiệu ngưởi được tả.
Viết hai đoạn mở bài (trực tiếp và gián tiếp) cho một trong bốn để văn dưới đây :
- Đoạn mở bài trực tiếp :
Đề a : Trong nhà em yêu nhất là chị Hai em.
Đề b : Trong số những người bạn của mình, em chơi thân nhất là bạn Lệ.
Đề c : Mỗi người đều thích một hoặc vài ca sĩ khác nhau, riêng em rất thích ca sĩ nhỏ tuổi Hải Như ở Nhà Văn hóa Thiếu nhi quận 10.
Đề d : Em rất thích xem hài, nhất là các chương trình “Gặp nhau cuối tuần" có cô Hồng Vân biểu diễn.
- Đoạn mở bài gián tiếp :
Đề a : Tan học, vừa xếp hàng xong em liền chạy ngay ra cổng. Ngày nào cũng vậy, em biết chị Hai đang đứng chờ em ngoài đó. Lần nào ra đến nơi em cũng đã thấy chị, với nụ cười hiền từ chị hỏi han tình hình học tập trong ngày của em rồi chị hai ra về.
Đề b : Có một người bạn thân hiểu mình và cùng chơi, cùng học thật là thích Ị Em và Lệ vẫn thường bảo nhau như thế, vì em và bạn ấy chơi với nhau rất thân. Nhà hai đứa ở gần, lại học chung một lớp, ngồi chung một tổ, không còn gì bằng Ị
Đề c : Nhà em ai cũng yêu âm nhạc. Ba bảo vì âm nhạc có tác dụng kết nối tình bè bạn. Ba và mẹ đều thích nghe nhạc hòa tấu, anh hai thích nghe nhạc nước ngoài; còn em, em rất thích cô ca sĩ nhỏ tuổi Hải Như. Nhìn bạn ấy biểu diễn trên sân khấu em cảm thấy bạn ấy rất nhập tâm, bạn hát bằng cả trái tim.
Đề d : “Một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ”. Ba em vẫn thường nói vui như thế mỗi khi đưa cả nhà đi xem hài kịch. Ba rất thích danh hài Bảo Quốc, còn em và mẹ thích cô Hồng Vân. Em thường bảo : “Xem cô Hồng Vân biểu diễn vừa duyên dáng vừa được cười thoải mái”. Nghe em nói, mẹ mỉm cười đồng ý.
LUYỆN Từ VÀ CÂU
CÁCH NỐI CÁC VẾ CÂU GHÉP
I - Nhận xét
Đánh dấu gạch xiên (/) ngăn cách các vế câu trong từng câu ghép dưới đây :
(1)Súng kíp của ta mới bắn một phát / thì súng của họ đã bắn được năm, sáu mươi phát. (2)Quan ta lạy súng thần công bốn lạy rồi mới bắn /, trong khi ấy đại bác của họ đã bắn được hai mươi viên.
(3)cảnh tượng xung quanh tôi đang có sự thay đổi lớn /: hôm nay tôi đi học.
(4)Kia là những mái nhà đứng sau lũy tre /; đây là mái đình cong cong ; / kia nữa là sân phơi.
Ranh giới giữa các vế câu được đánh dấu bằng những íứhoặc những dấu câu nào ? Viết câu trả lời vào bảng sau :
Câu
ghép
Ranh giới giữa các vế câu được đánh dấu bằng
Câu
ghép
Ranh giới giữa các vế câu được đánh dấu bằng
1
Hai vế câu được đánh dấu ranh giới bằng từ “thì”.
3
Hai vế câu được đánh dấu ranh giới bằng dấu hai chấm (:).
2
Hai vế câu được đánh dấu ranh giới bằng dấu phẩy (,).
4
Ba vế câu được đánh dấu ranh giới bằng dấu chấm phẩy (;).
II - Luyện tập :
Gạch dưới các câu ghép :
a) Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành môt làn sóng vô cùng manh mẽ, to lởn, nó lươt qua moi sư nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nưởc và cưởp nươc.
Anh bắt lấy thỏi thép hồng như bắt lấy một con cá sống. Dưới những nhát búa hăm hở của anh, con cá lửa ấy vùng vẫy, quằn quại, giãy lên đành đạch. Nó nghiến răng ken két, nó cưởng lai anh, nó không chiu khuất phuc.
Tôi ngắt một chiếc lá sổi đỏ thắm thả xuống dòng nước. Một chú nhái bén tí xíu như đã phục sẵn từ bao giờ nhảy phóc lên ngồi chễm chệ trên đó. Chiếc lá thoáng tròng trành, chú nhái bén loay hoay cố giữ thăng bằng rổi chiếc thuyền đỏ thắm lăng
lẽ xuôi dòng.
- Trong mỗi câu ghép nói trên, các câu nối với nhau bằng cách nào ?
Câu ghép
Cách nối các vế câu
Trong đoạn a
Trong đoạn có một câu ghép, 4 vế trong câu ghép được nối với nhau trực tiếp, giữa các vế có dấu phẩy.
Trong đoạn b
Trong đoạn có một câu ghép. Trong câu ghép có 3 vế câu, các vế câu được nối với nhau trực tiếp, giữa các vế là dấu phẩy.
Trong đoạn c
Trong đoạn có một câu ghép. Trong câu ghép có 3 vế câu, vế 1 và vế 2 nối với nhau trực tiếp, giữa hai vế có dấu phẩy, vế 2 nối với vế 3 bằng quan hệ từ “rồi”.
Trong đoạn có hai câu ghép :
+ Câu có hai vế câu, vế 1 và vế 2 nối với nhau trực tiếp, giữa hai vế có dấu phẩy.
+ Câu 	Viết hai đoạn kết bài theo hai cách đã biết cho một trong bốn đề văn sau :	.
Tả một người thân trong gia đình em.
Tả một người bạn cùng lớp hoặc người bạn ở gần nhà em.
 Tả một ca sĩ đang biểu diễn.
Tả một nghệ sĩ hài mà em yêu thích.
- Đoạn kết bài không mở rộng :
Để a: Em rất yêu quý chị Hai, em muốn mình lớn lên cũng giỏi giang và dịu dàng như chị vậy.
Đề b: Vì gắn bó với nhau như vậy nên em và Lệ đều mong muốn sau này hai đứa mãi thân thiết với nhau, tình bạn càng ngày càng bền chặt.
 có hai vế câu, vế 1 và vế 2 nối với nhau bằng quan hệ từ “nên".
TẬP LÀM VĂN
LUYỆN TẬP TẢ NGƯỜI
(Dựng đoạn kết bài)
Đọc hai đoạn kết bài (bài tập 1, sách Tiếng Việt 5, tập hai, trang 14) và cho biết cách kết bài ở hai đoạn này có gì khác nhau. Viết câu trả lời vào bảng sau :
Đoạn kết bài
Cách kết bài
a
Kết bài không mở rộng : Sau lời tả về bà là lời nhấn mạnh tình cảm đối với bà.
b
Kết bài mở rộng : Tả xong bác Tư người viết còn nói lên tình cảm với bác, bình luận về vai trò quan trọng của người nông dân đối với xã hội.
Đề c: Em rất thích xem Hải Như biểu diễn nên em mong bạn ấy luôn có sức khỏe tốt, giữ được giọng hát của mình để tiếng hát ấy ngày càng vút cao hơn nữa.
Đề d: Tiết mục biểu diễn của cô Hồng Vân và nhóm hài của cô ấy kết thúc. Mọi người vừa cười vui vẻ vừa vỗ tay tán thưởng. Em cũng dành cho cô ấy một tràng pháo tay thật nồng nhiệt.
- Đoạn kết bài mở rộng :
Đề a : Chị Hai em giỏi giang, dịu dàng lại xinh đẹp như vậy nên trong xóm mọi người ai cũng yêu quý chị. Hôm trước, đi học về ngang nhà chú Tư hàng xóm, em nghe cô Tư nói với bé Na: “Na ăn mau, chóng lớn để xinh đẹp và giỏi như chị Hai nhà bác Tùng kìal”, bé Na nghe mẹ nói vậy cười toe toét.
Em nghe vậy thấy trong lòng mình vui lắm. Em yêu chị mình vô cùng.
Để b: Lệ vẫn nói với em rằng bạn ấy mong muốn mai này khi lớn lên bạn ấy sẽ trở thành cô giáo. Em tin rằng bạn ấy sẽ thực hiện được ước mơ của mình, vì bây giờ không những bạn ấy học giỏi, chăm chỉ mà còn tốt bụng với mọi người. Trong lớp, ai cũng yêu mến bạn ấy. Em rất vui khi có một người bạn thân như Lệ.
Đề c : Bài hát kết thúc trong sự cổ vũ của mọi người. Mỗi lần xem Hải Như biểu diễn em lại càng yêu mến cô ca sĩ nhí với giọng hát vui tươi, hồn nhiên ấy. Em thầm nghĩ mai này lớn lên Hải Như sẽ trở thành một cô ca sĩ thành danh. Em tin là như vậy.
Đề d: Khi tiết mục biểu diễn kết thúc, cô Hồng Vân và nhóm hài của cô cúi chào khán giả trong tiếng pháo tay giòn giã và tiếng cười sảng khoái của mọi người. Ba em luôn nói: Những nghệ sĩ hài thật sự rất quan trọng, họ đem tài năng và sự dí dỏm của mình ra dể giúp mọi người trút bỏ phiền muộn. Hãy biết yêu quý và trân trọng họ.