SGK Vật Lí 12 - Tổng kết chương V - Sóng ánh sáng

$ỎNC ánh sáng
Hai thí nghiệm Niu-tơn cho thấy rằng có hai loại ánh sáng : đơn sắc và phức tạp, và bất kì một chùm ánh sáng phức tạp nào (ví dụ : ánh sáng trăng) cũng là hỗn hợp của nhiều chùm sáng đơn sắc (có thể có màu rất khác nhau).
Thí nghiệm Y-âng lại cho thấy rằng, ánh sáng có bản chất sóng và thí nghiệm ấy cũng giúp ta xác định được bước sóng của ánh sáng.
Kết quả các phép đo cho thấy rằng, mỗi ánh sáng đơn sắc - còn gọi là bức xạ đơn sắc - ứng với một bước sóng hoàn toàn xác định.
Bức xạ có bước sóng lớn nhất mà mắt còn nhìn thấy được là bức xạ màu dỏ, với bước sóng chừng 760 nm, và bức xạ có bước sóng nhỏ nhất mà mắt còn nhìn thấy là bức xạ màu tím, với bước sóng chừng 380 nm. Bước sóng của các bức xạ màu da cam, vàng, lục... đều nằm trong khoảng từ 380 nm đến 760 nm nói trên.
Tia hồng ngoại và tia tử ngoại cũng là sóng điện từ, nhưng mắt không nhìn thấy.
Tia X, còn gọi là tia Rơn-ghen, cũng là sóng điện từ nhưng có bước sóng còn ngắn hơn cả tia tử ngoại. Tính chất quan trọng nhất của tia X là đi qua được những chất không trong suốt thông thường, như vải, gỗ, giấy, thịt, da... Do đó, tia X được sử dụng trong chiếu điện, chụp điện.
Sóng vô tuyến, tia hồng ngoại, ánh sáng nhìn thấy, tia tử ngoại, tia X và tia gamma đều có cùng bản chất, cùng là sóng điện từ, chỉ khác nhau về tần số (hay bước sóng).