SGK Công Nghệ 11 - Bài 26. Hệ thống làm mát
Bài Hệ thống làm mát Biết được nhiệm vụ, cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ .thống làm mát. Đọc được sơ đồ hệ thống làm mát bằng nước loại tuần hoàn cưỡng bức. I - NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI Nhiệm vụ Hệ thông làm mát có nhiệm vụ giữ cho nhiệt độ của các chi tiết không vượt quá giới hạn cho phép. Phân loại Theo chất làm mát, hệ thông được chia ra hai loại : Hệ thống làm mát bằng nước. Hệ thông làm mát bằng không khí. n - HỆ THỐNG LÀM MÁT BANG NƯỚC Câu tạo Hệ thông làm mát bằng nước được chia ra ba loại: bốc hơi, đôi lưu tự nhiên và tuần hoàn cưỡng bức. Bài này chỉ giới thiệu loại tuần hoàn cưỡng bức (hình 26.1) vì loại này tuy có cấu tạo phức tạp nhưng có nhiều ưu điểm. Nước làm mát được chứa trong các đường ống, bơm, két và áo nước. Bơm nước 10 tạo sự tuần hoàn của nước trong hệ thông. Bơm nước và quạt gió 7 được dẫn động từ trục khuỷu thông qua đai truyền 9. Két nước 5 gồm hai bình chứa phía trên và dưới được nối thông với nhau bởi một giàn ông nhỏ 6. Nước nóng chảy qua giàn ống này sẽ được làm mát nhanh chóng nhờ diện tích tiếp xúc rất lớn của vỏ ông với không khí. Tốc độ làm mát nước còn được tăng thêm khi quạt gió 7 hút không khí qua giàn ông. 5 4 Hình 26.1. Hệ thống làm mát bằng nước loại tuần hoàn cưỡng bức 1. Thân máy ; 4. Van hằng nhiệt; 7. Quạt gió ; 10. Bơm nước ; Nắp máy ; 3. Đường nước nóng ra khỏi động cơ ; Két nước ; 6. Giàn ống của két,nước ; 8. Ông nước nối tắt về bơm ; 9. Puli và đai truyền ; Ống phân phối nước lạnh. Nguyên lí làm việc Động cơ làm việc, nước trong áo nước nóng dần. Khi nhiệt độ nước trong áo nước còn thấp hơn giới hạn định trước, van 4 đóng cửa thông với đường nước về két, mở hoàn toàn cửa thông với đường nước 8 để nước trong áo nước chảy thẳng về trước bơm 10 rồi lại được bơm vào áo nước. Như vậy, nhiệt độ nước trong áo nước tăng nhanh, rút ngắn thời gian hâm nóng động cơ. Khi nhiệt độ nước trong áo nước xấp xỉ giới hạn đã định, van 4 mở cả hai đường để nước trong áo nước vừa chảy vào két 5, vừa chảy vào đường nước 8. Khi nhiệt độ nước trong áo nước vượt quá giới hạn định trước, van 4 đóng cửa thông với đường nước 8, mở hoàn toàn cửa thông với đường nước vào két 5, toàn bộ nước nóng ở áo nước đi qua két 5, được làm mát rồi được bơm 10 hút đưa trở lại áo nước của động cơ. III - HỆ THỐNG LÀM MÁT BANG KHÔNG KHÍ Cấu tạo Cấu tạo chủ yếu của hệ thông làm mát bằng không khí là các cánh tản nhiệt được đúc bao ngoài thân xilanh và nắp máy (hình 26.2). "à Hình 262. Động cơ làm mát hằng không khí Hình 26.3. Hệ thống làm mát bằng không khí sử đụng quạt gió 1. Quạt gió ; 2. Cánh tản nhiệt; 3. Tấm hướng gió ; 4. vỏ bọc ; 5. cửa thoát gió. Để tăng lượng không khí đi qua các cánh tản nhiệt, trên các động cơ tĩnh tại hoặc động cơ nhiều xilanh có câu tạo thêm quạt gió, tấm hướng gió và vỏ bọc (hình 26.3). Nguyên lí làm việc Khi động cơ làm vỉệc, nhiệt từ các chi tiết bao quanh buồng cháy được truyền tới các cánh tản nhiệt rồi tản ra không khí. Nhờ các cánh tản nhiệt có diện tích tiếp xúc với không khí lớn nên tốc độ làm mát được tăng cao. Hệ thống có sử dụng quạt gió không chỉ tăng tốc độ làm mát mà còn đảm bảo làm mát đồng đều hơn. Câu hỏi Trình bày nhiệm vụ và phân loại hệ thống làm mát. Trình bày cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống làm mát bằng nước loại tuần hoàn cưỡng bức. Có nên tháo yếm xe máy khi sử dụng ? Tại sao ?