SGK Ngữ Văn 8 - Luyện nói: Kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm
LUYỆN NÓI: kỂ chuyện theo ngôi kể KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BlỂU CẢM I - CHUẨN bị ở nhà Ôn tập về ngôi kể Hãy xem và ôn lại các nội dung nói về ngôi kể trong văn tự sự (kể chuyện) ở Ngữ văn 6, tập một bằng cách trả lời các câu hỏi sau : Kê’ theo ngôi thứ nhất là kể như thế nào ? Như thế nào là kể theo ngôi thứ ba ? Nêu tác dụng của mỗi loại-ngôi kể. Lây ví dụ về cách kể chuyện theo ngôi thứ nhát và ngôi thứ ba ồ một vài tác phẩm hay trích đoạn văn tự sự đã học. Tại sao người ta phải thay đổi ngôi kể ? Chuẩn bị luyện nói Đọc đoạn trích sau và kể lại theo lời của chị Dậu (ngôi thứ nhất). Chị Dậu xám mặt, vội vàng đặt con xuôhg đất, chạy đêh đỡ lâỳ tay hắn : Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc, ông tha cho ! Tha này ! Tha này! Vừa nói hắn vừa bịch luôn vào ngực chị Dậu mấy bịch rồi lại sấn đến để trói anh Dậu. Hình như tức quá không thể chịu được, chị Dậu liều mạng cự lại : Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ ! Cai lệ tát vào mặt chị một cái đánh bốp, rồi hắn cứ nhảy vào cạnh anh Dậu. Chị Dậu nghiến hai hầm răng: Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem ! Rồi chị túm lấy cổ hắn, ấn dúi ra cửa. Sức lẻo khoểo của anh chàng nghiện chạy không kịp với sức xô đẩy của người đàn bà lực điền, hắn ngã chỏng quèo trên mặt đất, miệng vẫn nham nhảm thét trói vợ chồng kẻ thiếu sưu. Người nhà lí trưởng sấh sổ bước đến giơ gậy chực đánh chị Dậu. Nhanh như cắt, chị Dậu nắm ngay được gậy của hắn. Hai người giằng co nhau, du đẩy nhau, rồi ai nấy đều buông gậy ra, áp vào vật nhau. Hai đứa trẻ con kêu khóc om sòm. Kết cục anh chàng "hầu cận ông lí"yếu hơn chị chàng con mọn, hắn bị chị này túm tóc lẳng cho một cái, ngã nhào ra thềm. (Ngô Tất Tố, Tắt đèrì) Gợi ý: Muốn kê’ lại đoạn trích trên theo ngôi thứ nhất thì phải thay đổi những gì (từ xưng hổ, lời dẫn thoại, chuyên lời thoại thành lời kể, chi tiết miêu tả, lời biểu cảm) ? II - LUYỆN NÓI TRÊN LỚP Kê’ lại câu chuyện trên theo ngôi thứ nhất cho cả lớp nghe. (Trong khi kể, chú ý các yếu tổ’ miêu tả và biểu cảm.)