Giải Địa Lí 7 - Bài 27: Thiên nhiên châu Phi (Tiếp theo)
bai 27. THlêN NHlêN chau phi (tiếp theo) HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI LÝ THUYỀT Dựa vào kiến thức đã học, kết hợp quan .sát các hình 26.1 (SGK trang 83) và 27.1 (SGK trang 85), giai thích vĩ .sao: Châu Phi là châu lục nóng. Khí hậu châu Phi khô, hình thành những hoang mạc lân. Trả lời Phần lớn lãnh thổ châu Phi nằm giữa hai chí tuyến, nên châu Phi là lục địa nóng. Khí hậu châu Phi khô, hình thành hoang mạc lớn nhất thế giới (Xa-ha-ra): + Chí tuyến đi qua giữa Bắc Phi nên quanh năm Bắc Phi nằm dưới áp cao cận chí tuyến, thời tiết rất ổn định, không có mưa. + Phía bắc của Bắc Phi là lục địa Á - Âu, một lục địa lớn nên gió mùa đông bắc lừ lục địa Á - Âu thổi vào Bắc Phi khô ráo, khó gây ra mưa. + Lãnh thổ Bắc Phi rộng lớn, lại có độ cao trên 200 m nên ảnh hưởng của biển khó ăn sâu vào đất liền. Quan .sát hình 27. ỉ (SGK trang 85), cho biết các dòng biển nóng, lạnh có anh hưởng tới lượng mưa các vùng ven biển châu Phi như thế nào? Trả lời Dòng biển lạnh Ca-na-ri chảy vcn bờ biển Tây Bắc châu Phi, dòng biển lạnh Ben-ghê-la chảy ven bờ biển Táy Nam châu Phi, lượng mưa vùng ven biển dưới 200 mm. Dòng biển nóng Ghi-nê chảy ven vịnh Ghi-nê, lượng mưa vùng ven biển trên 2.000 mm. Dòng biển nóng Xô-ma-li, dòng biển nóng Mô-dăm-bich, dòng biển nóng Mũi Kim chảy ven bờ biển Đông châu Phi, lượng mưa vùng ven biển từ 1.000 mm đến 2.000 mm. Quan .sát hình 27.2 (SGK trang 86), nhận xét về .sự phân bố của các môi trường tự nhiên ở châu Phi. Giải thích vì .sao lại có .sự phân bố như vậy? Trả lời Châu Phi có các môi trường tự nhiên: xích đạo ẩm, cận nhiệt đới ẩm, nhiệt đổi, địa trung hải, hoang mạc. Sự phân bố các môi trường tự nhiên: + Môi trường xích đạo ẩm: gồm bồn địa Công-gô và miền duyên hải phía bắc vịnh Ghi-nê. + Môi trường cân nhiệt đới ẩm ở vùng ven biển cực đông Nam châu Phi và phía đông đảo Ma-đa-ga-xca. + Môi trường nhiệt đới: nằm ở phía bắc; phía nam Xích đạo và phía lây đảo Ma-đa-ga-xca. + Hai môi trường hoang mạc: gồm hoang mạc Xa-ha-ra ở phía bắc và hoang mạc Ca-la-ha-ri, hoang mạc Na-mip ở phía nam. + Hai môi trường địa trung hải: gồm dãy At-lat và vùng đồng bằng ven biển Bắc Phi, vùng cực Nam châu Phi. Các môi trường tự nhiên của châu Phi nằm đôi xứng qua xích đạo. Nguyên nhân là do đường xích đạo đi ngang qua giữa lãnh thổ châu Phi nên có sự đối xứng của các đời khí hậu qua xích đạo. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP Quan sát các hình 27.1, 27.2 (SGK trang 85, 86) và dựa vào kiến thức đã học, nêu mối quan hệ giữa lượng mưa và lớp phủ thực vật ở châu Phi. Trả lời Môi quan hệ giữa lượng mưa và lớp phủ thực vật ở châu Phi: Lượng mưa dưới 200 mm: môi trường hoang mạc. Lượng mưa 200 - 1.000 mm: môi ưương nhiệt đới và môi trường địa trung hải. Lượng mưa trên 1.000 mm: môi trường nhiệt đới và môi trường xích đạo ẩm. Xác định vị trí, ranh giới của môi trường hoang mạc và môi trường nhiệt đới trên hình 27.2 (SGK trang 86). Nêu đặc điểm của hai loại môi trường này. Giải thích tại sao hoang mạc lại chiếm diện tích lớn ở Bắc Phi? Trả lời Xác định vị trí, ranh giới của môi trường hoang mạc và môi trường nhiệt đới trên hình 27.2: + Hai môi trường nhiệt đới: nằm ở phía bắc và phía nam Xích đạo. + Hai môi trường hoang mạc: gồm hoang mạc Xa-ha-ra ở phía bắc và hoang mạc Ca-la-ha-ri, hoang mạc Na-mip ở phía nam. Các hoang mạc này đều nằm ở khu vực chí luyến. Đặc điểm của môi trường nhiệt đới và môi trường hoang mạc: + Hai môi trường nhiệt đới, càng xa Xích đạo lượng mưa càng giảm, rừng rậm nhường chỗ cho rừng thưa và xavan cây bụi. Nhờ nguồn thức ăn phong phú, xavan là nơi tập trung nhiều động vật ăn cỏ và ăn thịt. + Hai môi trường hoang mạc, có khí hậu khắc nghiệt, mưa rất hiêm, biên độ nhiệt giữa ngày và đêm lớn. Thực, động vật nghèo nàn. Nguyên nhân khiến cho hoang mạc chiêm diện tích lớn ở Bắc Phi: + Chí tuyến đi qua giữa Bắc Phi nên quanh năm Bắc Phi nằm dưới áp cao cận chí tuyến, thời tiết rất ổn định, không có mưa. + Phía bắc của Bắc Phi là lục địa Á - Âu, một lục địa lớn nên gió mùa đông bắc từ lục địa Á - Âu thổi vào Bắc Phi khô ráo, khó gây ra mưa. + Khu vực Bắc Phi rộng lớn, lại có độ cao trên 200 m nên ảnh hưởng của biển khó ãn sâu vào đất liền. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM Khoanh tròn câu trả lời đúng nhát: Hoang mạc ở châu Phi không phải là A. Na-mip B. Ca-la-ha-ri. c. Xa-ha-ra. D. A-ri-dô-na. Khí hậu châu Phi có đặc điểm là thời tiết không ổn định. lượng mưa khá cao. c. nhiệt độ trung bình năm trên 20°C. D. nóng và ẩm bậc nhất thế giới. Biên độ nhiệt giữa ngày và đêm lớn; thực, động vật nghèo nàn là đặc điểm của môi trường A. xích đạo ẩm. B. hoang mạc. c. địa trung hải. D. nhiệt đới. Điểm nào sau đây không đúng với môi trường địa trung hải ở châu Phi? Mùa đông mát mẻ và có mưa. Mùa hạ nóng và khô. c. Thảm thực vật là rừng cây bụi lá cứng. D. Gồm bồn địa Công-gô và miền duyên hải phía bắc vịnh Ghi-nê. Môi trường xích đạo ẩm ở châu Phi có đặc điểm là tập trung nhiều động vật ăn cỏ và động vật ăn thịt. biên độ nhiệt giữa ngày và đêm rất lớn. c. thảm thực vật rừng rậm xanh quanh năm. D. mùa đông mát mẻ và có mưa, mùa hạ khô nóng. Đáp án 1D 2C 3B 4D 5C