SGK Ngữ Văn 6 - Động từ

ĐỘNG TỪ
I - ĐẶC ĐIỂM Của động từ
Tìm động từ trong những câu dưới đây :
Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đô'oái oăm để hỏi mọi người.
(Em bé thông minh)
Trong trời đất, không gì quý bằng hạt gạo. [...] Hãy lâỳ gạo làm bánh mà lễ Tiên vương.
(Bánh chưng, bánh giầy)
Biển vừa íreo lên, có người qua đường xem, cười bảo :
Nhà này xưa quen bán cá ươn hay sao mà bây giờ phải đề biển là cá "tươi "?
(Treo biêh)
Ý nghĩa khái quát của các động từ vừa tìm được là gì ?
Động từ có đặc điểm gì khác danh từ :
Về những từ đứng xung quanh nó trong cụm từ ?
Về khả năng làm vị ngữ ?
(a) Nhà đại cách mạng Phan Bội Châu (1867 - 1940) khi bị thực dân Pháp bắt về giam lỏng ở Huế (1925 - 1940) có nuôi một con chó đặt tên là Vá. Con Vá bị chết, cụ chôn cất, đắp mộ và dựng bia cho nó. Bia vừa có lời chữ Hán, vừa có lời chữ Nôm.
Ghi nhó'
Động từ là nhưng từ chỉ hoạt động, trạng thái của sự vật.
Động từ thường kết hợp với các từ đã, sê, đang, cũng, vẫn, hãy, chớ, đừng,... để tạo thành cụm dộng từ.
Chức vụ đỉêh hình trong câu của động từ là vị ngữ. Khi làm chủ ngữ, dộng từ mất khả năng kết hợp với các từ đã, sẽ, đang, cũng, vân, hãy, chớ, đửng,...
II - CÁC LOẠI ĐỘNG TỪ CHÍNH
Xếp các động từ sau vào bảng phân loại ở bên dưới: buồn, chạy, cười, dám, đau, di, định, đọc, dứng, gãy, ghét, hỏi, ngồi, nhức, nứt, toan, vui, yêu.
BẢNG PHÂN LOẠI
Thường đòi hỏi động từ khác đi kèm phía sau
Không đòi hỏi động từ khác đi kèm phía sau
Trả lời câu hỏi
Làm gì ?
Trả lời các câu hỏi
Làm sao ?, Thế nào ?
2. Tìm thêm những từ có đặc điểm tương tự động từ thuộc mỗi nhóm trên.
Ghi nhớ
Trong tiêhg Việt, có hai loại động từ đáng chú ý là :
Động từ tình thái (thường đòi hỏi động từ khác di kèm) ;
-Động từ chỉ hoạt dộng, dạng thái (không đòi hỏi động từ khác đi kèm).
Động từ chỉ hoạt động, trạng thái gồm hai loại nhỏ :
Động từ chỉ hoạt động (hử lời câu hỏi Làm gì ?) ;
Động từ chỉ trạng thái (hử lời các câu hỏi Làm sao ?, Thế nào ?).
Ill	- LUYỆN TẬP
Tìm động từ trong truyện Lợn cưới, áo mới. Cho biết các động từ ấy thuộc những loại nào.
Đọc truyện vui sau và cho biết câu chuyện buồn cười ở chỗ nào.
THÓI QUEN DÙNG TỪ
Có anh chàng nọ tính tình rất keo kiệt. Một hôm, đi đò qua sông, anh chàng khát nước bèn cúi xuống, lấy tay vục nước sông uống. Chẳng may quá đà, anh ta lộn cổ xuống sông. Một người ngồi cạnh thây thế, vội giơ tay ra, hét lên :
Đưa tay cho tôi mau !
Anh chàng sắp chìm nghỉm nhưng vẫn không chịu nắm tay người kia. Bỗng một người có vẻ quen biết anh chàng chạy lại, nói:
Cầm lấy tay tôi này !
Tức thì, anh ta cô' ngoi lên, nắm chặt lẩy tay người nọ và được cứu thoát. Trong lúc anh chàng còn mê mệt, người nọ giải thích :
Tôi nói thế vì biết tính anh này. Anh ây chỉ muốn cầm của người khác, chứ không bao giờ chịu đưa cho ai cái gì.
Chính tả (nghe - viết) : Con hổ có nghĩa (từ HỔ đực mừng rỡ đến làm ra vẻ tiễn biệt).