SGK Ngữ Văn 6 - Ếch ngồi đáy gỉếng

BÀI 10
Kết quẩ cần đạt
Bước đầu nắm được định nghĩa truyện ngụ ngôn. Hiểu đượcnội dung, ý nghĩa và một số nét nghệ thuật đặc sắc của các truyện ngụ ngôn trong bài học. Biết liên hệ các truyện với những tành huôhg, hoàn cảnh thực tế thích hợp.
củng cô' vầ nâng cao một bước kiến thức về danh từ đã học ở bậc Tiểu học.
Biết cách kê miệng về một sự việc của bản thân.
VĂN BẢN
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
4
(Truyện ngụ ngồn^)
Có một con ếch sông lâu ngày trong một giếng nọ. Xung quanh nó chỉ có vài con nhái, cua, ốc bé nhỏ. Hằng ngày nó cất tiếng kêu Ồm ộp làm vang động cả giếng, khiến các con vật kia rất hoảng sợ. Êch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tê’(l\
Một năm nọ, trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên*-2), tràn bờ, đưa ếch ta ra ngoài.
Quen thói cũ, ếch nghênh ngang đi lại khắp nơi và cất tiếng kêu Ồm ộp. Nó nhâng nháo(2) đưa cặp mắt nhìn lên bầu trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp.
(Theo Minh Hạnh và Phan Hồng Sơn)
Chú thích
(★) Truyện ngụ ngôn : loại truyện kể, bằng văn xuôi hoặc văn vần, mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người đê’ nói bóng gió, kín đáo chuyện con người, nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sông.
Chúa tê’(chủ tể) : kẻ có quyền lực cao nhát, chi phôi những kẻ khác.
Dềnh lên : (nước) dâng cao.
Nhàng nháo : ngông nghênh, không coi ai ra gì.
ĐỌC-HIỂUVĂN BẢN
Vì sao ếch tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng cái vung và nó thì oai như một vị chúa tê’ ?
Do đâu ếch bị con trâu đi qua giẫm bẹp ?
Truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng nhằm nêu lên bài học gì ? Ý nghĩa của bài học ?
Ghi nhớ
Định nghĩa truyện ngụ ngôn (như chú thích (★) trang 100).
Từ câu chuyện về cách nhìn thế giới bên ngoài chỉ qua miệng gíêhg nhỏ hẹp của chú ếch, truyện Ếch ngồi đáy giếng ngụ ý phê phán những kẻ hiểu biết cạn hẹp mà lại huênh hoang, khuyên nhủ người ta phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được chủ quan, kiêu ngạo.
Thành ngữ: "Ếch ngồi đáy giếng".
LUYỆN TẬP
1. Hãy tìm và gạch chân hai câu văn trong văn bản mà em cho là quan trọng nhát trong việc thê’ hiện nội dung, ý nghĩa của truyện.
2*. Thử nêu một số hiện tượng trong cuộc sống ứng với thành ngữ "Ếch ngồi đáy giếng".