Giải Bài Tập GDCD 6 Bài 12: Công ước Liên hợp quốc về quyền trẻ em
BÀ’ CÔNG ước LIÊN Hựp QUỐC VỂ QUYỀN TRẺ EM Truyện đọc Tết ở làng trề em SOS Hà Nội Tìm hiểu nội dung truyện đọc. ® Câu hỏi: Tết ở làng trẻ em SOS Hà Nội đã diễn ra như thế nào? Hướng dẫn trả lời: Nhà nào cũng đỏ lửa luộc bánh chưng thâu đêm. Tổ chức tết đầy đủ nghi lễ. Sắm quần áo, giày dép cho các em. Mua bánh kẹo, hạt dưa, hoa quả, cành đào, thịt gà, thịt lợn, giò chả. Đêm giao thừa quây quần bên ti vi đón năm mới và phá “cỗ ngọt”, chúc nhau sức khoẻ, hát hò vui vẻ v.v... B Câu hỏi: Em có nhận xét gì về cuộc sông của trẻ em mồ côi ở đó? Hướng dẫn trả lời: Trẻ em mồ côi trong làng trẻ SOS Hà Nội đã được sông hạnh phúc trong sự thương yêu đùm bọc của những người mẹ nuôi và sự quan tâm của các tổ chức xã hội. Hạnh phúc luôn mỉm cười trên môi những bé tho' bất hạnh. Mùa xuân thực sự đã về với các em. Đó cũng là quyền trẻ em không nơi nương tựa được Nhà nước bảo vệ, chăm sóc. B Câu hỏi: Hãy kể tên những tổ chức chăm sóc, giúp đỡ trẻ em bị thiệt thòi mà em biết. Những hoạt động đó có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển của trẻ em? Hướng dẫn trả lời: Những tổ chức chăm sóc, giúp đỡ trẻ em bị thiệt thòi: Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc; Làng trẻ SOS; Quỹ bảo trợ trẻ em Việt Nam. Các trường nuôi dạy trẻ khuyết tật... Các tổ chức đó bảo vệ và chăm sóc, giúp đỡ trẻ em bị thiệt thòi, để các em được hưởng mọi quyền lợi, được phát triển đầy đủ trong bầu không khí hạnh phúc, yêu thương và thông cảm. B Câu hỏi: Em hãy kể những quyền mà em đã được hưởng. Em suy nghĩ gì khi được hưởng những quyền đó? Hướng dẫn trà lời: Quyền mà em đã được hưởng: Được cha mẹ nuôi dưỡng, chăm sóc, thương yêu. " Được bảo vệ, được học tập, vui chơi giải trí, tham gia các hoạt động văn hoá, thể dục thể thao. Được tham gia bày tỏ ý kiến của mình. Em biết ơn cha mẹ, thầy, cô giáo, những người đã chăm sóc, dạy dỗ và đem lại cuộc sông hạnh phúc cho em. Nội dung bài học B Câu hỏi: Công ước là gì? Hướng dẫn trả lời: Công ước là một loạt điều ước được kí giữa Chính phủ các nước, nhằm giải quyết những vấn đề về chính trị, luật pháp, kinh tế... Công ước Liên hợp quốc về quyền trẻ em ra đời vào năm 1989 là Luật quốc tế về quyền trẻ em. Các nước tham gia Công ước phải đảm bảo mức cố gắng cao nhất để thực hiện các quyền trẻ em ghi trong Công ước. i Câu hỏi: Nước ta kí và phê chuẩn Công ước Liên hợp quôc về quyền trẻ em vào thời gian nào? Hướng dẫn trả lời: Việt Nam kí và phê chuẩn Công ước Liên hợp quốc về quyền trẻ em vào ngày 20/2/1990. Việt Nam là nước đầu tiên của châu Á và là nước thứ hai trên thế giới tham gia Công ước Liên hợp quốc về quyền trẻ em . Bĩ Câu hỏi: Việt Nam ban hành Luật bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em vào năm nào? Hướng dẫn trả lời: Việt Nam ban hành Luật bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em vào ngày 12/8/1991. Ẽ Câu hỏi: Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em ra đời năm 1989 đã ghi nhận các quyền cơ bản của trẻ em. Các quyền đó có thể chia ra làm mấy nhóm? Đó là những nhóm nào? Hướng dẫn trả lời: Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em ra đời năm 1989 đã ghi nhận các quyền CO' bản của trẻ em. Các quyền đó có thể chia làm 4 nhóm, đó là: + Nhóm quyền sống còn: là những quyền được sông và được đáp ứng các nhu cầu CO' bản để tồn tại như được nuôi dưỡng, được chăm sóc sức khoẻ... + Nhóm quyền bảo vệ: là những quyền nhằm bảo vệ trẻ khỏi mọi hình thức phân biệt đốì xử, bị bỏ rơi, bị bóc lột và xâm hại. + Nhóm quyền phát triển: là những quyền được đáp ứng các nhu cầu cho sự phát triển một cách toàn diện như được học tập, được vui chơi giải trí, tham gia các hoạt động văn hóa, nghệ thuật v.v... + Nhóm quyền tham gia: là những quyền được tham gia vào những công việc có ảnh hưởng đến cuộc sông của trẻ em như được bày tỏ ý kiến, nguyện vọng của mình. ® Câu hỏi: Những điểm nào trong Công ước Liên hợp quốc về quyền trẻ em nói về quyền sông còn của trẻ em? Hướng dẫn trả lời: Điều 6: ... Tất cả trẻ em đều có quyền cố hữu được sống. Điều 7: Trẻ em phải được đăng kí khai sinh ngay lập tức sau khi được sinh ra và có quyền ngay từ khi ra đời: có họ tên, có quốc tịch và trong chừng mực có thế’, quyền biết cha mẹ mình và được cha mẹ mình chăm sóc. ® Câu hỏi: Những điều nào trong Công ước của Liên hợp quốc nói về quyền bảo vệ của trẻ em? Hướng dẫn trả lời: Điều 20: Trẻ em tạm thời hay vĩnh viễn bị tước mất môi trường gia đình của mình... có quyền được hưởng sự bảo vệ và giúp đỡ đặc biệt của Nhà nước. Điểu 33: ... Thực hiện mọi biện pháp thích hợp... để bảo vệ trẻ chống lại việc sử dụng bất hợp pháp các chất ma túy và an thần. Điều 34: ... Bảo vệ trẻ em chông mọi hình thức bóc lột cũng như lạm dụng về tình dục... ® Cảu hỏi: Công ước Liên hợp quốc nói về quyền trẻ em được phát triển như thế nào? Hướng dẫn trả lời: Điều 28: ... Quyền của trẻ em được học hành. Điều 23: Trẻ em bị khuyết tật về tâm thần hay thể chất cần được hưởng một cuộc sông trọn vẹn và tử tế trong những điều kiện bảo đảm phẩm giá, thúc đẩy khả năng tự lực và tạo điều kiện dễ dàng cho trẻ em tham gia tích cực vào cộng đồng... ® Câu hỏi: Điều nào trong Công ước Liên hợp quốc bảo vệ quyền trẻ em được tham gia? Hướng dẫn trả lời: Điều 13: Trẻ em có quyền tự do bày tỏ ý kiến của mình... ® Câu hỏi: Các quyền của trẻ em cần thiết như thế nào? Điều gì sẽ xảy ra nếu quyền trẻ em không được thực hiện? Hướng dẫn trả lời: Quyền trẻ em rất cần thiết đối với sự phát triển của trẻ em. Nếu quyền trẻ em không được thực hiện thì trẻ em dễ bị vi phạm nhân cách, trẻ em không có điều kiện cần thiết để được phát triển đầy đủ trong bầu không khí hạnh phúc và sự cảm thông chia sẻ. B Câu hỏi: Là trẻ em, chúng ta phải làm gì để bảo vệ quyền của mình? Hướng dẫn trả lời: Chúng ta phải biết tự bảo vệ quyền của mình, chống lại mọi sự xâm phạm, tôn trọng quyền của người khác và thực hiện tốt bổn phận của mình. Ễ Câu hỏi: Em hãy nêu những việc làm thực hiện quyền trẻ em? Hướng dẫn trả lời: Xây dựng khu vui chơi giải trí dành cho trẻ em; Tổ chức những hoạt động tập thể cho trẻ như cắm trại, đi tham quan bảo tàng... Mở lớp dạy học cho trẻ em mồ côi, khó khăn, khuyết tật; Quyên góp ủng hộ sách vở, áo quần, tiền bạc cho các bạn gặp khó khăn sau thiên tai lũ lụt. Ề Câu hỏi: Em hãy nêu những việc làm xâm hại quyền trẻ em. Hướng dẫn trả lời: Lợi dụng trẻ để buôn bán ma tuý; Bóc lột lao động trẻ chưa đến tuổi thành niên; Xâm hại tình dục em gái nhỏ; Bắt cóc trẻ để tông tiền; Bắt cóc trẻ để bán qua biên giới; Đánh đập, xúc phạm nhân cách trẻ; Bắt trẻ thôi học đi bán báo, bán vé số, đánh giày... Ề Câu hỏi: Nếu có người ngược đãi, đánh đập bạn của em, em phải làm gì? Hướng dẫn trả lời: Em can ngăn người lớn không đánh đập bạn, báo cho chính quyền địa phương nơi bạn cư trú và nhờ cơ quan pháp luật can thiệp. B Câu hỏi: Trên thế giới hiện nay có còn tình trạng ngược đãi trẻ em không? Cho ví dụ. Hướng dẫn trả lời: Trên thế giới hiện nay vẫn còn tình trạng ngược đãi trẻ em. Ví dụ: trẻ em bị bố mẹ bỏ rơi, bị phân biệt đốì xử (giữa trai và gái, giữa các tôn giáo, chủng tộc, thành phần xã hội...). B Câu hỏi: Ý nghĩa của Công ước Liên hợp quốc về quyền trẻ em là gì? Hướng dẫn trả lời: Công ước thể hiện sự tôn trọng và sự quan tâm của cộng đồng quốc tế đối với trẻ em - tương lai của nhân loại - và tạo những điều kiện cần thiết để trẻ em được phát triển đầy đủ. i Câu hỏi: Em hãy cho biết gần đây ỏ' nước ta có những vụ việc nào bị Nhà nước xử phạt nghiêm trọng vì xâm phạm thân thể trẻ em? Hướng dẫn trả lời: Vụ hành hạ trẻ em dã man ỗ Đồng Nai. “Nuôi trẻ bằng roi vọt” của Quảng Thị Kim Hoa (1968) trú tại số’ nhà 1/2, tổ 6, khu phố 3, phường Quyết Thắng, TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Bị xử phạt 18 tháng tù giam vì hành động hành hạ trẻ bằng roi vọt, tát tai, giật tóc... Vụ vợ chồng Chu Văn Đức, Trịnh Thị Hạnh Phương, trú tại 24/108 Nguyễn Trãi, phường Nhân Chính, Quận Thanh Xuân, Hà Nội đã hành hạ, đánh đập dã man em Nguyễn Thị Bình trong 13 năm. Bị xử phạt 45 tháng tù giam. B Câu hỏi: Em hãy kể những quyền mà em đã được hưởng. Em suy nghĩ gì khi được hưởng những quyền đó? Hướng dẫn trả lời: Được cha mẹ chăm sóc, nuôi dưỡng, thương yêu; Được đi học; Được vui chơi; Được nói lên ý kiến của mình với cha mẹ, thầy cô. ® Câu hỏi: Nhà nước có trách nhiệm gì đối với việc bảo vệ quyền trẻ em? Hướng dẫn trả lời: Nhà nước ta rất quan tâm đảm bảo quyền trẻ em. Nhà nước trừng phạt nghiêm khắc những hành vi xâm phạm quyền trẻ em. ® Câu hỏi: Trước sự quan tâm của Nhà nước, của gia đình, thầy, cô giáo, em thấy mình phải có bổn phận và trách nhiệm gì? Hướng dẫn trả lời: Em hiểu sự quan tâm của Nhà nước, biết ơn cha mẹ, thầy cô giáo, những người đã chăm sóc, dạy dỗ, giúp đỡ mình. Em phải đền đáp công ơn đó bằng cách thực hiện tốt bổn phận, nghĩa vụ của mình: học tập tốt, rèn luyện đạo đức tốt, xứng đáng là con ngoan trò giỏi, là công dân tốt. Bài tập Bài tập 1: Hãy đánh dấu X vào ô trông tương ứng với việc thực hiện quyền trẻ em, đánh dấu (-) tương ứng với việc làm vi phạm quyền trẻ em: - Tổ chức việc làm cho trẻ có khó khăn. - Lợi dụng trẻ em để buôn bán ma túy. - Cha mẹ li hôn, không ai chăm sóc con cái. - Dạy học ở lớp học tình thương cho trẻ. - Bắt trẻ em làm việc nặng quá sức. - Tố’ chức tiêm phòng dịch cho trẻ. - Đánh đập trẻ em. - Tổ chức trại hè cho trẻ em. - Lôi kéo trẻ em vào con đường nghiện hút. Hướng dẫn trả lời: - Tổ chức việc làm cho trẻ có khó khăn. X - Lợi dụng trẻ em để buôn bán ma túy. - - Cha mẹ li hôn, không ai chăm sóc con cái. - - Dạy học ở lớp học tình thương cho trẻ. X - Bắt trẻ em làm việc nặng quá sức. - - Tổ chức tiêm phòng dịch cho trẻ. X - Đánh đập trẻ em. - - TỔ chức trại hè cho trẻ em. X - Lôi kéo trẻ em vào con đường nghiện hút. - Bài tập 2: Hãy nêu 3 biểu hiện vi phạm quyền trẻ em mà em biết. Theo em, cần phải làm gì để hạn chế những biểu hiện đó? Hướng dẫn trả lời: Ba biểu hiện vi phạm quyền trẻ em: + Khi bố mẹ li hôn, trẻ em thường bị bỏ rơi không ai chăm sóc. + Khi bố mẹ li hôn, mỗi người có gia đình riêng hoặc mồ côi bố mẹ, trẻ em bị hành hạ, đánh đập, chửi bới, không được đi học. + Vì đông anh em, đời sông gia đình quá khó khăn, trẻ không được đi học. Theo em, để hạn chế những việc làm trên, bô" mẹ phải sông hòa thuận, hạnh phúc, gia đình không tan vỡ thì các em sẽ có một cuộc sông vui vẻ, đầm ấm hạnh phúc, được chăm sóc, được học hành tử tế. Phải thực hiện kế hoạch hóa gia đình, không nên sinh nhiều con vì nếu gia đình đông con sẽ không có điều kiện chăm sóc các con tử tế, trẻ sẽ khó có điều kiện đi học và khó được học hành tới nơi tới chôn. Bài tập 3: Mỗi nhóm quyền cần thiết như thế nào đốì với cuộc sông của trẻ em? Hướng dẫn trả lời: Mỗi nhóm quyền rất cần thiết cho cuộc sông của trẻ. + Nhóm quyền sống còn: những quyền được sống, sinh ra được làm người, được nuôi dưỡng, được chăm sóc. + Nhóm quyền bảo vệ: trẻ phải được bảo vệ khỏi mọi hình thức đốì xử, bóc lột, xâm hại, bị bỏ rơi. + Nhóm quyền phát triển: quyền được học tập, vui chơi... phát triển toàn diện. + Nhóm quyền tham gia: có quyền nói lên ý kiến của mình bày tỏ nguyện vọng của mình, được người lớn tôn trọng. Bài tập 4: Lên học ở THCS, Lan đòi mẹ mua xe đạp mới để đi học. Mẹ bảo rằng, bao giờ mẹ dành đủ tiền sẽ mua. Lan so sánh với mấy bạn có xe trong lớp và cảm thấy ấm ức, nên oán trách mẹ. Theo em, Lan đúng hay sai? Vì sao? Nếu em là Lan, em sẽ ứng xử như thế nào? Hướng dẫn trả lời: Theo em, Lan sai, vì không phải mẹ không muôn mua cho Lan mà vì nhà nghèo, còn khó khăn, mẹ phải dành dụm mới mua được, nên Lan phải hiểu và thông cảm cho mẹ. Nếu là Lan, khi đề nghị mẹ mua xe mới nhưng mẹ chưa mua được, em hiểu thêm về hoàn cảnh gia đình mình, thương yêu mẹ hơn và trả lời mẹ: "Mẹ ơi, con sẽ đi bộ để đi học cũng được, mẹ ạ!" Bài tập 5: Bô' mẹ Quân vì sợ con mình bị ảnh hưởng những thói hư tật xấu ngoài xã hội nên không cho Quân giao tiếp với ai. Sinh nhật bạn ở lớp, bố mẹ cũng không cho Quân đi dự. Quân rất buồn và giận bô" mẹ. Nếu em là Quân, em sẽ làm gì? Hướng dẫn trả lời: Nếu em là Quân, em sẽ phát biểu những suy nghĩ và nêu lên ý kiến của mình với cha mẹ: Không phải tất cả các bạn con đều xấu, ba mẹ hãy cho phép con được tham gia các hoạt động với các bạn, được vui chơi với các bạn thì con mới có điều kiện để phát triển mình. Bài tập 6: Em hãy dự kiến cách ứng xử của mình trong những trường hợp sau đây: Em thấy một người lớn đánh đập một trẻ nhỏ. Em thấy bạn của em lười học, trôn học đi chơi. Em thấy một số’ bạn nơi em ở chưa biết chữ. Hướng dẫn trả lời: Em sẽ can ngăn, nếu không được em sẽ báo với chính quyền địa phương hoặc nhờ cơ quan pháp luật can thiệp. Em sẽ góp ý, gần gũi giúp đỡ bạn và nhờ thầy cô giáo khuyên nhủ giúp đỡ để bạn không trôn học nữa. Em sẽ động viên các bạn đến trường. Nếu các bạn không có điều kiện em sẽ tìm cách giúp các bạn đến các lớp học tình thương, em sẽ dành thời gian giúp bạn cùng học.