Giải Bài Tập GDCD 6 Bài 15: Quyền và nghĩa vụ học tập
BÀI 15. QUYỂN VÀ NGHĨA vụ HỌC TẬP Ề Câu hỏi: Vì sao Đảng, Nhà nước rất quan tâm đến việc học tập của công dân? Hướng dẫn trả lời: Vì đó là quyền lợi và nghĩa vụ phải thực hiện của mỗi công dân Việt Nam, đặc biệt là đối với trẻ em đang trong độ tuổi đi học, vì trẻ em là tương lai của đất nước. Truyện đọc Quyền học tập của trẻ em ở huyện đảo Cô Tô Tìm hiểu nội dung truyện đọc. ® Câu hỏi: Cuộc sông ở huyện đảo Cô Tô trước đây như thế nào? Hướng dẫn trả lời: Một quần đảo hoang vắng. Rừng cây bị chặt, đồng ruộng thiếu nước, bị bỏ hoang. Trình độ dân trí thấp, trẻ em thất học nhiều. 1 Câu hỏi: Điều đặc biệt trong sự thay đổi ỏ' Cô Tô ngày nay là gì? Hướng dẫn trả lời: Điểm đặc biệt là tất cả trẻ em trong huyện đến tuổi đi học đều được đến trường. Ề Câu hỏi: Gia đình, nhà trường và xã hội đã làm gì để tất cả trẻ em ở đảo Cô Tô đều được đến trường? Hướng dẫn trả lời: Hội khuyến học huyện được thành lập. Lập ban đại diện cha mẹ từng trường để vận động trẻ đến trường. Có chính sách hỗ trợ cho con em thương binh liệt sĩ, gia đình khó khăn, học sinh ở xa. Thầy cô giáo tình nguyện ở lại đảo dạy học lâu dài. Xây dựng được nhiều trường học khang trang. Nội dung bài học ® Câu hỏi: Đôi với mỗi người, việc học tập quan trọng như thế nào? Hưởng dẫn trả lời: Việc học tập đôi với mỗi người là vô cùng quan trọng, có học tập, chúng ta mới có kiến thức, có hiểu biết, được phát triển toàn diện, trỏ' thành người có ích cho gia đình và xã hội. ® Câu hỏi: Môi trường giáo dục của chúng ta là gì? Hướng dẫn trả lời: Môi trường giáo dục là gia đình, nhà trường, xã hội. Ề Câu hỏi: Hiến pháp năm 1992 của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam quy định về quyền và nghĩạ vụ học tập của công dân như thế nào? Hướng dẫn trả lời: Học tập là quyền và nghĩa vụ của công dân. Công dân có quyền học văn hóa và học nghề bằng nhiều hình thức (Điều 5). ® Câu hỏi: Luật Giáo dục nói gì về quyền và nghĩa vụ học tập của công dân? Hướng dẫn trả lời: “Học tập là quyền và nghĩa vụ của công dân. Mọi công dân không phân biệt dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, giới tính, nguồn gốc gia đình, địa vị xã hội hoặc hoàn cảnh kinh tế đều bình đẳng về cơ hội học tập...” (Trích điều 9). ® Câu hỏi: Quyền được học có nghĩa là gì? Hướng dẫn trả lời: Học không hạn chế về trình độ (từ bậc Tiểu học đến sau Đại học). Học bằng nhiều hình thức; Học bất cứ ngành nghề nào; Học suốt đời. K Câu hỏi: Điều 29 của Công ước Liên hợp quốc về quyền trẻ em đã nói về vấn đề gì? Hướng dẫn trả lời: Điều 29 của Công ước Liên hợp quốc về quyền trẻ em đã nói: Trẻ em có quyền được học tập nhằm phát triển tối đa nhân cách, tài năng, các khả năng về tinh thần và thể chất. B Câu hỏi: Nghĩa vụ học tập là gì? Hướng dẫn trả lời: Trẻ em từ 6 đến 14 tuổi bắt buộc hoàn thành bậc Giáo dục Tiểu học (từ lớp 1 đến lớp 5). Gia đình có nghĩa vụ tạo điều kiện cho con em hoàn thành nghĩa vụ học tập. Ề Câu hỏi: Luật phổ cập giáo dục Tiểu học (1991) quy định nghĩa vụ học tập như thế nào? Hướng dẫn trả lời: “Nhà nước thực hiện chính sách phổ cập giáo dục Tiểu học bắt buộc từ lớp 1 đến lớp 5 với tất cả trẻ em Việt Nam trong độ tuổi từ 6 đến 14 tuổi” (Điều 1). Ễ Câu hỏi: Trách nhiệm của Nhà nước đôi với vấn đề học tập là gì? Hướng dẫn trả lời: Nhà nước thực hiện công bằng xã hội trong giáo dục, tạo điều kiện để ai cũng được học hành, mở mang rộng khắp hệ thông trường lớp, miễn học phí cho. học sinh Tiểu học, quan tâm giúp đỡ trẻ em khó khăn. ® Câu hỏi: Những quy định trên về quyền và nghĩa vụ học tập thể hiện điều gì? Hướng dẫn trả lời: Những quy định trên thể hiện tính nhân đạo của pháp luật nước ta về quyền, nghĩa vụ học tập và trách nhiệm của học sinh. B Câu hỏi: Tính nhân đạo đó thể hiện ở chỗ nào? Hướng dẫn trả lời: Tính nhân đạo đó thể hiện ở chỗ Nhà nước ta tạo mọi điều kiện để người dân được học tập, nâng cao trình độ học vấn và phát triển trong xã hội. ® Câu hỏi: Trách nhiệm của gia đình về vấn đề học tập của con em là gì? Hướng dẫn trả lời: Gia đình (cha mẹ hoặc người đỡ đầu) có trách nhiệm tạo điều kiện cho con em hoàn thành nghĩa vụ học tập của mình, đặc biệt là ở bậc giáo dục Tiểu học. Bài tập Bài tập 1: Hãy kể những hình thức học tập mà em biết. Hướng dẫn trả lời: Học ở trường, ở lớp... Học ỗ Trung tâm giáo dục thường xuyên; Học ở trường vừa học vừa làm; Tự học qua sách báo, bạn bè, vô tuyến; Học ở lớp học tình thương. Bài tập 2: Những trẻ bị khuyết tật như khiếm thị, khiếm thính, tàn tật và trẻ em lang thang cơ nhỡ... có quyền và nghĩa vụ học tập không? Những trẻ em đó thực hiện quyền và nghĩa vụ học tập như thế nào? Hướng dẫn trả lời: Những trẻ em bị khuyết tật như khiếm thị, khiếu thính, tàn tật và trẻ em lang thang cơ nhỡ đều có quyền và nghĩa vụ học tập. Những trẻ em đó thực hiện quyền và nghĩa vụ học tập dưới nhiều hình thức: + Trẻ khuyết tật có thể học ở trường mà Nhà nước, các tổ chức xã hội dành riêng cho họ, như: Trường cho trẻ em mù Nguyễn Đình Chiểu, Trường cho trẻ em câm điếc Xã Đàn... Tỉnh nào cũng có các lớp học tình thương dành cho trẻ khuyết tật. + Trẻ có hoàn cảnh khó khăn: Ngày đi làm, tối học ở Trung tâm giáo dục thường xuyên. Học ở trung tâm vừa học vừa làm. Tự học qua sách báo, bạn bè... Học ở các lớp học tình thương do các thầy cô giáo, thanh niên tình nguyện dạy. Bài tập 3: Để thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ học tập, người học phải làm gì? Hướng dẫn trả lời: Người học phải say mê, kiên trì và tự lực, phải có phương pháp học tập tốt. Bài tập 4: Nam là một học sinh chăm ngoan. Nhà em nghèo lắm, sau Nam còn có 2 em. Đang học lớp 6 thì mẹ mất, còn bô" thì đau ốm luôn, Nam có thể phải nghỉ học ỗ nhà để lao động giúp bố nuôi các em. Nếu là Nam, trong hoàn cảnh đó, em sẽ giải quyết khó khăn như thế nào? Hướng dẫn trả lời: Trong hoàn cảnh đó em chấp nhận nghỉ học để có thời gian lao động giúp bô" và nuôi các em. Em sẽ tự học vào những lúc rảnh rỗi. Ban ngày đi lao động kiếm sông, ban đêm em sẽ theo học ở các lớp học tình thương để tiếp tục việc học tập của mình. Bài tập 5: Theo em, những biểu hiện trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ học tập sau đây là đúng hay sai? Vì sao? Chỉ chăm chú vào học, ngoài ra không làm một việc gì. Chỉ học trên lớp, thời gian còn lại vui chơi thoải mái. Ngoài giờ học ở trường, có thời gian học ở nhà, lao động giúp bố" mẹ, vui chơi giải trí, rèn luyện thể thao. Hướng dẫn trả lời: Ý thức thứ nhất và hai là sai. Ý đúng là ý thứ 3: Ngoài giờ học ở trường, có thời gian học ở nhà, lao động giúp bô" mẹ, vui chơi giải trí rèn luyện thể thao. Có nghĩa là bản thân phải biết cân đô"i giữa nhiệm vụ học tập với những nhiệm vụ khác, phải say mê, kiên trì và tự học, phải có phương pháp học tập đúng đắn. Tuy nhiên chỉ học trên lớp chưa đủ mà phải học cả ở nhà, ngoài học tập phải biết giúp đỡ cha mẹ làm những công việc vừa sức mình và tham gia các hoạt động vui chơi giải trí để tinh thần vui vẻ, có sức khoẻ thì mới học tập tốt. Bài tập 6: Tìm những câu tục ngữ, ca dao, danh ngôn nói về học tập. Hướng dẫn trả lời: “Học, học nữa, học mãi” (Lè nin) “Các điều chúng ta biết chỉ là một giọt nước. Các điều chúng ta chưa biết là cả một đại dương.” (I. Nìutơn) “Kiến thức là chìa khóa vạn năng mở tất cả các cửa” (A-Ph ơ-rãng-xơ)