SGK Ngữ Văn 6 - Câu trần thuật đơn

  • Câu trần thuật đơn trang 1
  • Câu trần thuật đơn trang 2
  • Câu trần thuật đơn trang 3
CÂU TRẨN THUẬT ĐƠN
- CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN LÀ GÌ ?
Các câu dưới đây được dùng làm gì ?
Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng:
Hức ! Thông ngách sang nhà ta ? Dễ nghe nhỉ! Chú mầy hôi như cú mèo thê'này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đàõ tổ nông thì cho chết!
Tôi về, không một chút bận tâm.
(Tô Hoài)
Xác định chủ ngữ, vị ngữ cựa các câu trần thuật vừa tìm được.
Xếp các câu trần thuật nói trên thành hai loại:
Câu do một cặp chủ ngữ - vị ngữ (một cụm c - V) tạo thành ;
Câu do hai hoặc nhiều cụm c - V sóng đôi tạo thành.
Ghi nhớ
Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C-V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay để nêu mộtýkỉêh.
- LUYỆN TẬP
Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích dưới đây. Cho biết những câu trần thuật đơn ây được dùng làm gì.
Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa. Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lâý dấu hiệu của sự sôhg con người thì, sau mỗi lần dông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy. Cầy trên núi đảo lại thêm xanh mượt, nước biển lại lam biếc đăm đà hơn hết cả mọi khi, và cát lại vàng giòn hơn nữa. Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong ngày động bão, thì,nay lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi.
(Nguyễn Tuân)
Dưới đây là một số câu mở đầu các truyện em đã học. Chúng thuộc loại câu nào và có tác dụng gì ?
Ngày xưa, ỏ miền đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta, có một vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long Nữ, tên là Lạc Long Quân.
(Con Rồng cháu Tiên)
Có một con ếch sôhg lâu ngày trong một giêng nọ.
(Ếch ngồi đáy giêhg)
Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.
(Vũ Trinh)
Cách giới thiệu nhân vật chính trong những truyện sau có gì khác với cách giới thiệu nêu trong bài tập 2 ?
Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiêhg là phúc đức. Hai ông bà ao ước có một đứa con. Một hôm bà ra đồng trông thâỳ một vết chân rất to, liền đặt bàn chân mình lên ướm thử để xem thua kém bao nhiêu. Không ngờ về nhà bà thụ thai và mười hai tháng sau sinh một cậu bé mặt mũi rất khôi ngô.
(Thánh Gióng)
Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương, người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu. Vua cha yêu thương nàng hết mực, muôh kén cho con một người chồng thật xứng đáng.
Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn.
(Sơn Tinh, Thuỷ Tinh)
Ngày xưa có ông vua nọ sai một viên quan đi dò la khắp nước tìm người tài giỏi. Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đêh đâu quan cũng ra những câu đô'oái oăm để hỏi mọi người. Đã mất nhiều công tìm kiếm nhưng viên quan vẫn chưa thây có người nào thật lỗi lạc.
Một hôm, viên quan đỉ qua cánh đồng làng kia, chợt thây bên vệ đường có hai cha con nhà nọ đang làm ruộng [...].
(Em bé thông minh)
Ngoài tác dụng giới thiệu nhân vật, những câu mở đầu sau đây còn có tác dụng gì ?
Xưa có một người thợ mộc dốc hết vổh trong nhà ra mua gỗ để lầm nghề đẽo cày.
(Đẽo cày giữa đường)
Người kiếm củi tên mỗ ở huyện Lạng Giang, đang bổ củi ở sườn núi, thấy dưới thung lũng phía xa, cây cỏ lay động không ngớt mới vácbúa đêhxem, thấy một con hổ trán trắng, cúi đầu cào bôi đất, nhảy lên, vật xuống, thỉnh thoảng lâỳ tay móc họng, mở miệng nhe cái răng, máu me, nhớt dãi trào ra.
(Vũ Trinh)
Chính tả (nhớ - viết) : Lượm (từ Ngày Huê'đổ máu đến Nhảy trên đường vàng...).