SGK Ngữ Văn 6 - Tập làm thơ bốn chữ
TẬP LÀM THƠ BỐN CHỮ I - CHUẨN bị ở nhà Trước khi làm bài tập, chú ý xem kĩ phần Đọc thêm về thơ bốn chữ, sau bài Lượm (Bài 24, tr. 77). Ngoài bài thơ Lượm, em còn biết thêm bài thơ, đoạn thơ bốn chữ nào khác ? Hãy nêu lên và chỉ ra những chữ cùng vần với nhau trong bài thơ đó. Vần chân là vần được gieo vào cuối dòng thơ, vần lưng là vần được gieo ở giữa dòng thơ. Hãy chỉ ra đâu là vần chân và đâu là vần lưng trong đoạn thơ sau : Mây lưng chừng hàng Về ngang lưng n úi Ngàn cây nghiêm trang Mơ màng theo bụi. (Xuân Diệu) Vần liền là vần được gieo liên tiếp ở các dòng thơ ; vần cách là vần không gieo liên tiếp mà thường cách ra một dòng thơ. Trong hai đoạn thơ sau, đoạn nào gieo vần liền và đoạn nào gieo vần cách : Cháu đi đường cháu Chú lên đường ra Đêh nay tháng sáu Chợt nghe tin nhà. (Tố Hữu) Nghé hành nghé hẹ Nghé chẳng theo mẹ Thì nghé theo đần Nghé chớ đi càn Kẻ gian nó bắt. (Đồng dao) Đoạn thơ sau đây trích trong bài Chị em của Lưu Trọng Lư, một bạn chép sai hai chữ có vần, em hãy chỉ ra hai chữ đó và thay vào bằng hai chữ sông, cạnh sao cho phù hợp. Em bước vào đây Gió hôm nay lạnh Chị đốt than lên Đê em ngồi sưởi Nay chị lâỳ chồng ơ mãi Giang Đông Dưới lần mây trắng Cách mấy con đò. Tập làm một bài thơ (hoặc đoạn thơ) bôn chữ có nội dung kê’ chuyện hoặc miêu tả về một sự việc hay một con người theo vần tự chọn. II - TẬP LÀM THƠ BỐN CHỮ TRÊN LỚP Trình bày bài (đoạn) thơ bốn chữ đã chuẩn bị ở nhà ; chỉ ra nội dung, đặc điểm (vần, nhịp) của bài (đoạn) thơ ấy. cả lớp nhận xét những điểm được và chưa được của bài làm. cả lớp góp ý, từng học sinh tự sửa chữa bài làm của mình. cả lớp cùng thầy, cô giáo đánh giá và xếp loại. ĐỌC THÊM Một số’ đoạn thơ bốn chữ : Đường đi thì nhỏ Bờ cỏ thì xanh Trời cao thì thanh Em ơi ! Có rõ. (Tế Hanh) Hai con ngựa trắng Ăn cỏ đồng xanh Hương gió thanh thanh Vang lừng ca ngợi.. (HỒ Dzếnh) Lưng mẹ còng rồi Cau thì vẫn thẳng Cau - ngọn xanh rờn Mẹ - đầu bạc trắng. (Đỗ Trung Lai) Thời gian như gạo Chảy qua tay người Hạt thơm hạt thảo Nong đầy, nong vơi. (Đỗ Bạch Mai)