Giải Lí 7: Bài 2. Sự truyền ánh sáng

  • Bài 2. Sự truyền ánh sáng trang 1
  • Bài 2. Sự truyền ánh sáng trang 2
  • Bài 2. Sự truyền ánh sáng trang 3
  • Bài 2. Sự truyền ánh sáng trang 4
Bài 2. Sự TRUYỀN ÁNH SÁNG •
KIẾN THỨC CẦN NAM VỮNG
Ánh sáng được truyền đi như thế nào?
Trong các môi trường trong suốt như khí, nước, thủy tinh... đường truyền của ánh sáng là đường thẳng.
Định luật truyền thắng ánh sáng: trong một môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
Tia sáng là gì?
Để biểu diễn đường truyền của ánh sáng, người ta quy ước đường truyền của ánh sáng, một đường thẳng có mũi tên chỉ hướng gọi là tia sáng.
Chùm tia sáng là gì?
Chùm tia sáng gồm rất nhiều các tia sáng hợp thành.
Có ba loại chùm tia sáng:
— Chùm sáng song song: gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của chúng.
Chùm sáng hội tụ- gồm các tia sáng giao nhau trên đưừng truyền của chúng.
Chùm sáng ọhân ki: gồm các tia sáng loe rộng ra trên dường truyền của chúng.
HƯỚNG DẨN TRẢ LỜI CẢU IỈỎI
Cl. Ánh sáng từ dây tóc bóng đèn truyền trực tiếp đến mắt ta theo ống thẳng hay ông cong?
Hướng dẫn
Ánh sáng truyền tới mắt đi theo ông thẳng (một đường thắng).
C2. Hãy bô' trí thí nghiệm đế kiểm tra xem khi không dùng ông thì ánh sáng có truyền đi theo đường thẳng không?
Kiểm tra xem 3 lỗ A, B, c trên tấm bìa và bóng đèn có nằm trên một dường thẳng hay không'?
Hướng dẫn
Đặt mắt sau 3 tấm bìa có đục lỗ đế' nhìn ánh sáng từ ngọn đèn. Nếu ba lỗ không thẳng hàng, mắt không nhìn thây ánh sáng từ ngọn đèn truyền tới.
Ta luồn một sợi dây (hay một cây thưóc thẳng) qua 3 lỗ A, B, c.
+ Nếu 3 lỗ A, B, c và bóng đèn cùng nằm trên đường thang chứa sợi dây đó thì chúng thắng hàng.
+ Nếu 3 lỗ A, B, c và bóng đèn không cùng nằm trên đường thẳng chứa sợi dây đó thì chúng không thẳng hàng.
Kết luận: Đường truyền của ánh sáng trong không khí là đường thẳng.
C3. Hãy quan sát và nêu đặc diem của mỗi loại chùm sáng.
Hướng dẫn
Chùm sáng song song (hình 2.5a) gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của chúng.
Chùm sáng hội tụ (hình 2.5b) gồm các tia sáng giao nhau trên đưừng truyền của chúng.
Chùm sáng phân kì (hình 2.5c) gồm các tia sáng loe rộng ra trên đường truyền của chúng.
C4. Hãy giải đáp thắc mac của Hái nôu ra ỏ' phần mỏ' bài.
nướng dẫn
Thực tế mắt ta không nhìn thííy tia sáng mà chỉ nhặn thây chùm sáng truyền tới mắt.
C5. Cho ba cái kim. Iỉãy cắm ba cái kim thắng đứng trên mặt một tờ giấy dê trôn mặt bàn. Dùng mát ngắm để diều chinh cho chúng đứng thẳng hàng (không đưực dùng thước thẳng). Nói rõ ngắm như thê nào là được vấ giải thích vì sao lại làm như thế?
Hướng dãn
Lúc đầu ta cắm dây kim sô (1) thẳng đứng trên tấm bìa và nằm trong khoảng từ mắt ngắm đốn nguồn sáng, cắm cây kim số (2) sao cho mắt ngắm cây kim số (2) che khuất cây kim sô (1); cuối cùng cắm cây kim số (3) sao cho mắt ngắm nó che khuất kim (1) (2), như vậy 3 cây kim đã dược cắm thẳng hàng.
Ta làm được điều đó là do: trong không khí ánh sáng truyền đi theo đường thẳng. Nên kim thứ nhất năm trên cùng một đường thẳng nối kim thứ hai với kim thứ ba và mắt thì ánh sáng từ kim thứ hai và thứ ba không đến được mắt (hai kim này bị kim thứ nhất che khuất), do đó mắt sẽ không nhìn thấy kim thứ hai và b
0	Ị	Ị	Ị	jsi'
12	3'
HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI TẬP
Bl. Tại mọt điểm c trong một hộp kín, có một bóng đèn điện nhỏ đang sáng (hình bên).
Một người đặt mắt gần lỗ nhỏ Â trên thành hộp nhìn vào trong hộp, người đó có nhìn thây bóng đèn không? Vì sao?
Vẽ một vị tri dặt mát đế nhìn thấy bòng đèn.
Hướng dẫn
Không nhìn thây vì ánh sáng từ đèn phát ra truyền đi theo đường thẳng CA. Mắt ở bên dưới đường CA nên ánh sáng đi từ đèn không truyền vào mắt được. Phải đế mắt nằm trôn đường thẳng CA.
B2. Trong buổi tập đội ngũ, đội trưởng hô: “Đằng trước thẳng”, em đứng trong hàng, hãy nói xem em làm thê nào đề’ biết mình đã đứng thẳng hàng chứa? Giải thích cách làm.
Hướng dẫn
Làm tương tự như cắm ba cái kim thẳng hàng ở câu hỏi C5. Nếu em không nhìn thấy người thứ hai ở phía trước em có nghĩa là em đã đứng thẳng hàng. Đội trưởng đứng trước người thứ nhất sẽ không thấy được những người còn lại trong hàng.
B3. Hãy vẽ sơ đồ bố trí một thí nghiệm (khác trong SGK) để kiểm tra xem ánh sáng từ một đèn pin được bật sáng phát ra có truyền đi theo đường thẳng không? Mô tả cách làm.
Hướng dẫn
ị.	4?.	». <.
Có thế di chuyển một màn chắn có đục một lỗ nhỏ sao cho mắt luôn nhìn thấy ánh sáng từ đèn pin phát ra. Cách thứ hai là dùng một vật chắn tròn nhỏ di chuyển để cho mắt luôn luôn không nhìn thấy dây tóc bóng đèn pin đang sáng.
B4. Trong một lần làm thí nghiệm, Hải dùng miếng bìa có đục một lỗ nhỏ ở A. Đặt mắt ở M nhìn qua lỗ nhỏ thấy bóng đèn pin Đ sáng. Hải nói rằng ánh sáng đã đi theo đường thẳng từ Đ qua A đến mắt. Bình lại cho rằng ánh sáng đi theo đường vòng ĐBAC rồi đến mắt (hình bên). Hãy bô" trí một thí nghiệm để kiểm tra xem ai nói đúng, ai nói sai.
Hướng dẫn
Lấy một miếng bìa đục lỗ thứ hai đặt sao cho lỗ trên miếng bìa này ở đúng điểm c. Nếu mắt vẫn nhìn thấy đèn có nghĩa là ánh sáng đã đi qua c.