Giải Lịch Sử 6 Bài 27: Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng năm 938

Bài 27
Ngô Quyền và chiến thắng
Bạch Đằng năm 938
I. KIẾN THỨC Cơ BẢN
1. Ngô Quyền đã chuẩn bị đánh quân xâm lược Nam Hán như thế nào?
Năm 937, Kiều Công Tiễn giết Dương Đình Nghệ để đoạt chức Tiết độ sứ. Được tin đó. Ngô Quyền liền kéo quân ra Bắc.
Kiều Công Tiễn cho người sang cầu cứu nhà Nam Hán. Nhà Nam Hán vẫn chưa từ bỏ ý đồ thống trị nước ta nên nhân cơ hội này cho quân xâm lược nước ta.
Năm 938, vua Nam Hán sai con là Lưu Hoằng Tháo chỉ huy một đạo quân thủy sang xâm lược nước ta.
Ngô Quyền tiến quân vào thành Đại La, giết Kiều Công Tiễn khẩn trương chuẩn bị chống quân xâm lược.
Kế hoạch của Ngô Quyền là: huy động quân dân đẵn gỗ, đầu đẽo nhọn và bịt sắt, đem cắm xuống những nơi hiểm yếu ở sông
Bạch Đằng gần cửa biển, xây dựng thành một trận địa cọc ngầm, có quân mai phục hai bên bờ.
Chiến thắng Bạch Đằng năm 938
Diễn biến
Cuối năm 938, đoàn thuyền chiến quân Nam Hán do Lưu Hoằng Tháo chỉ huy tiến vào vùng biển nước ta.
Ngô Quyền cho một đoàn thuyền nhẹ ra khiêu chiến, nhử quân Nam Hán vào cửa sông Bạch Đằng lúc nước triều đang lên.
Lưu Hoằng Tháo thúc quân đuổi theo, vượt qua bãi cọc ngầm.
Khi nước triều bắt đầu rút, Ngô Quyền hạ lệnh dốc lực lượng đánh quật trở lại. Quân Nam Hán chống cự không nổi phải rút chạy. Đúng lúc nước triều rút nhanh, bãi cọc dần dần nhô lên. Quân ta từ thượng lưu đánh xuống, hai bên bờ đánh tạt ngang. Quân Nam Hán rốì loạn, thuyền vướng phải cọc nhọn vỡ tan tành. Số còn lại vì thuyền to, nặng nên không thoát khỏi trận địa bãi cọc. Quân ta thuyền nhẹ, luồn lách, xông vào đánh giáp lá cà quyết liệt. Quân địch bỏ thuyền nhảy xuống sông, phần bị giết, phần chết đuối, thiệt hại đến quá nửa, Lưu Hoằng Tháo cũng bị thiệt mang. Vua Nam Hán phải hạ lệnh thu quân về nước.
Trận Bạch Đằng của Ngô Quyền kết thúc thắng lợi.
Y nghĩa
Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 đã vĩnh viễn chấm.dứt ách đô hộ hơn một ngàn năm của phong kiến phương Bắc, mở ra một thời đại mới - thời đại độc lập tự chủ lâu dài của dân tộc.
CÂU HỎI VÀ HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI
1. Câu hỏi
A. Trắc nghiệm
Hãy khoanh tròn chữ in trước câu trả lời đúng nhất.
Ngô Quyền kéo quân ra Bắc nhằm mục đích gì?
Trị tội Kiều Công Tiễn.
Đánh quân Nam Hán.
Nhận chức Tiết độ sứ.
D. Ổn định tình hình.
Nhà Nam Hán nhân cớ gì để kéo quân sang xâm lược nước ta?
A. Kiều Công Tiễn giết Dương Đình Nghệ.
B. Kiều Công Tiễn cầu cứu. c. Ngô Quyền kéo quân ra Bắc.
D. Ngô Quyền giết Kiều Công Tiễn.
Chỉ huy đạo quân Nam Hán xâm lược nước ta là ai?
Lý Tiến.
Lưu Ẩn.
c. Lưu Hoằng Tháo.
D. Vua Nam Hán.
Sông Bạch Đằng có tên nôm là sông Rừng vì
Hai bên bờ là rừng.
Hải lưu thấp.
c. Độ dốc không cao.
D. Thủy triều lên xuống mạnh.
Trận địa bãi cọc ngầm được Ngô Quyền cho xây ỏ' đâu trên sông Bạch Đằng?
ở thượng lưu.
ở hạ lưu. c. ở hai bên.
D. Gần cửa biển.
Ngô Quyền cho quân mai phục ở đâu?
ở tả ngạn.
ở hữu ngạn, c. ở hai bên bờ.
D. ở thượng lưu.
Ngô Quyền hạ lệnh dốc toàn lực lượng đánh quật trở lại quân Nam Hán khi nào?
Khi nước triều lên.
Khi nước triều xuống.
c. Khi nước triều bắc đầu rút.
D. Khi nước triều rút nhanh.
B. Tự luận
Câu 1. Kế hoạch đánh giặc của Ngô Quyền như thế nào? Kế hoạch đó chủ động, độc đáo ở những điểm nào?
Câu 2. Diễn biến của trận chiến trên sông Bạch Đằng năm 938.
Câu 3. Vì sao nói: trận chiến trên sông Bạch Đằng năm 938 là một chiến tháng vĩ đại của dân tộc ta? Ngô Quyền đã có công như thế nào trong chiến thắng đó?
n. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI
Trắc nghiệm
1:A, 2:B, 3:C, 4:A, 5:D, 6:C, 7:C.
Tự luận
Câu 1.
Kế hoạch đánh giặc của Ngô Quyền: huy động quân dân đẵn gỗ, đầu đẽo nhọn và bịt sắt, đem cắm xuống những nơi hiểm yếu ở sông Bạch Đằng gần cửa biển, xây dựng thành một trận địa cọc ngầm, có quân mai phục hai bên bờ.
Kế hoạch đó vừa thể hiện tính chủ động vừa thể hiện sự độc đáo.
Chủ động ở chỗ chuẩn bị sẵn sàng để đón đánh địch ngay khi chúng vừa đến.
Độc đáo ở chỗ lợi dụng địa hình (sông nước), địa vật (hai bên bờ là rừng rậm) để bô" trí trận địa bãi cọc ở dưới sông và quân mai phục ở hai bên bờ.
Câu 2. Câu trả lời nằm ở mục 2 tiểu mục a.
Câu 3.
Nói trận chiến trên sông Bạch Đằng năm 938 là một chiến thắng vĩ đại của dân tộc ta vì:
Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 đã vĩnh viễn chấm dứt ách đô hộ hơn một nghìn năm của phong kiến phương Bắc, mở ra một thời đại mới - thời đại độc lập tự chủ lâu dài của dân tộc.
Ngô Quyền đã có công:
+ Huy động nhân dân tham gia chống quân xâm lược
+ Lợi dụng địa thế của sông Bạch Đằng để lập kế hoạch đánh giặc.
+ TỔ chức và trực tiếp chỉ huy đánh trên sông Bạch Đằng.