SGK Ngữ Văn 11 - Từ ấy

  • Từ ấy trang 1
  • Từ ấy trang 2
Thấy rõ niềm vui sướng, say mê mãnh liệt của Tố Hữu trong buổi đầu gặp gỡ lí tưởng cộng sản và tác dụng kì diệu của lí tưởng với cuộc đời nhà thơ.
Hiểu được sự vận động của các yếu tố trong thơ trữ tình : tứ thơ, hình ảnh, ngôn ngữ; nhịp điệu,... trong việc làm nổi bật tâm trạng của "cái tôi" nhà thơ.
<;-	—	
TIỂU DẪN
Tố Hữu (1920 - 2002) tên khai sinh là Nguyễn Kim Thành, quê ở làng Phù Lai, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế. Thuở nhỏ, ông học Trường Quốc học (Huế). Năm 1938, Tố Hữu được kết nạp vào Đảng Cộng sản. Từ đó, sự nghiệp thơ ca của ông gắn liền với sự nghiệp cách mạng, thơ ông luôn gắn bó và phản ánh chân thật những chặng đường cách mạng đầy gian khổ, hi sinh nhưng cũng nhiều thắng lợi vẻ vang của dân tộc Việt Nam.
Ngày được đứng vào hàng ngũ những người cùng phấn đấu vì một lí tựởng cao đẹp là bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời Tố Hữu. Ghi nhận kỉ niệm đáng nhớ ấy với những cảm xúc, suy tư sâu sắc, Tố Hữu viết Từ ấy. Bài thơ nằm trong phần “Máu lửa” của tập Từ ấy (tập thơ gồm ba phần : “Máu lửa”, “Xiềng xích”, “Giải phóng”).
về tác giả Tố Hữu sẽ có bài học riêng ở chương trình Ngữ văn lóp 12.
VĂN BÁN
Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ Mặt trời chân lí chói qua tim Hồn tôi là một vườn hoa lá Rất đậm hưong và rộn tiếng chim...
Tôi buộc lòng tôi với mọi người Để tình trang trải vói trăm noi Để hồn tôi với bao hồn khổ Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời.
Tôi đã là con của vạn nhà Là em của vạn kiếp phôi pha(1)
Là anh của vạn đầu em nhỏ Không áo cơm, cù bất cù bơ	Kiếp phôi pha : những kiếp sống mòn mỏi, đáng thưong.
 	Cù bất cù bơ: bơ vơ, không nơi nương tựa.
...
Tháng 7 - 1938
(TỐ HỮU, Thơ, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2002)
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI
Tố Hữu đã dùng những hình ảnh nào để chỉ lí tưởng và biểu hiện niềm vui sướng, say mê khi bắt gặp lí tưởng ?
Khi được ánh sáng của lí tưởng soi rọi, nhà thơ đã có những nhận thức mới về lẽ sống như thế nào ?
Sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm của nhà thơ được thể hiện ra sao ?
Nhận xét về các biện pháp tu từ dùng trong bài thơ. Có gì đáng chú ý trong nhịp điệu của các câu thơ ?
	GHI NHỚ	
Bài thơ Từ ấy là lời tâm nguyện cúa người thanh niên yêu nước giác ngộ lí tưởng cách mạng. Sự vận động cúa tâm trạng nhà thơ được thể hiện sinh động bằng những hình ánh tươi sáng, các biện pháp tu từ và ngôn ngữ giàu nhạc điệu.
t
LUYỆN TẬP
Viết một đoạn văn nói lên cảm nghĩ của anh (chị) về khổ thơ mà mình cho là hay nhất trong bài Từ ấy.
2*. Giải thích vì sao nhà thơ Chế Lan Viên viết: “Tất cả Tố Hữu, thi pháp, tuyên ngôn, những yếu tố làm ra anh có thể tìm thấy trong tế bào này, anh là nhà thơ của vạn nhà, buộc lòng mình cùng nhân loại...” (Lời tựa tập Trătn bài thơ của Tố Hữu, NXB Văn học, Hà Nội, 1987).