Giải bài tập Vật lý 7 Bài 13: Môi trường truyền âm
MÙI TRIỈỪNG TRUYỀN ÂM KIẾN THÚC TRỌNG TÂM Chất rắn, lỏng, khí là những môi trường có thể truyền được âm. Chân không không thê truyền được âm. Nói chung vận tốc truyền âm trong chất rắn lớn hơn trong chất lỏng, trong chất lỏng lớn hơn trong chất khí. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÁC CÂU HỎI TRONG SGK VÀ BÀI TẬP TRONG SBT Cl. Hiện tượng xảy ra với quả cầu bấc treo gần trống 2 : rung động và lệch ra khỏi vị trí ban đầu. Hiện, tượng đó chứng tỏ âm đã được không khí truyền từ mặt trống thứ nhất đến mặt trống thứ hai. C2. So sánh biên độ dao động của hai quả cầu bấc : Quả cầu bấc thứ hai có biên độ dao động nhỏ hơn so với quả cầu bấc thứ nhất. Kết luận : độ to của âm càng giảm khi càng ở xa nguồn âm (hoặc độ to của âm càng lớn khi càng ở gần nguồn âm). C3. Âm truyền đến tai bạn c qua môi trường rắn. C4. Âm truyền đến tai qua những môi trường rắn, lỏng, khí. C5. Thí nghiệm mô tà ở hình 13.4 SGK chứng tỏ âm không truyền qua chân không. Kết luận : Âm có thê’ truyền qua những môi trường như (rắn, lỏng, khí) và không thê truyền qua (chân không). Ớ các vị trí càng (xa) nguồn âm thì âm nghe càng (nhỏ). C6. So sánh vận tốc truyền âm trong không khí, nước và thép : Vận tốc truyền âm trong nước nhỏ hơn trong thép và lớn hơn trong không khí. C7. Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường không khí. C8. Các thí dụ có thể nêu lên là : Khi chúng ta bơi dưới nước, chúng ta có thể nghe thấy tiếng sùng sục của bong bóng nước. Như vậy âm có thể truyền qua chất lỏng. Những người hay đi câu cá cho biết không thể câu được cá khi có người đi tới gần bờ. Đó là vì cá đã nghe được tiếng chân người truyền qua đất, qua nước và bỏ đi ra xa. Khi đánh cá, người ta thường chèo thuyền đi xung quanh lưới và gõ vào mạn thuyền để dồn cá vào lưới. Điều đó chứng tỏ nước đã truyền được tiếng động đến tai cá. C9. Vì mặt đất truyền âm nhanh hơn không khí nên ta nghe được tiếng vó ngựa từ xa khi ghé tai sát mặt đất; CIO. Các nhà du hành vũ trụ không thể nói chuyện bình thường được vì giữa họ bị ngăn cách bởi chân không bên ngoài bộ áo, mũ giáp bảo vệ. A. Âm không thể truyền trong khoảng chân không. Tiếng động chân người đã truyền qua đất trên bờ, rồi qua nước và đến tai cá nên cá bơi tránh ra chỗ khác. Đó là vì ánh sáng truyền trong không khí nhanh hơn âm thanh rất nhiều. Vận tốc của ánh sáng trong không khí là 300000km/s. Trong khi đó vận tốc của âm thanh trong không khí chí khoảng 340m/s. Vì vậy thời gian đế thấy sét truyền đến tai ta dài hơn thời gian mà ánh sáng chớp truyền đến mắt ta. 13.4*. Khoảng cách từ nơi ta đứng đến chỗ sét đánh là 340 m/s X 3s = 1020m Âm đã truyền từ miệng bạn này đến tai bạn kia qua những môi trường khí và rắn. A. Xem mục A (kiến thức trọng tâm). B. A. Khoảng cách giữa vị trí người đứng tới nơi xảy ra sét là : 340m/s X 5s = 1700m A. Âm truyền trong không khí, độ cao của âm không đổi. 13.11*. Sở dĩ âm truyền được trong chất khí, lỏng, rắn vì khi nguồn âm dao động, nó làm cho các hạt cấu tạo nên chất khí, chất lỏng hay chất rắn ở gần nó cũng dao động theo. Dao động của các hạt này lại truyền cho các hạt bên cạnh, cứ như thế, âm truyền đến tai ta làm cho màng nhĩ dao động, nên ta nghe được âm. Trong chân không không có các hạt vật chất, vì vậy nó không có gì để có thể dao động được, nên chân không không truyền được âm. c. BÀI TẬP BỔ SUNG 13a. Tại sao người ta dùng những tấm xốp hoặc bông làm vật cách âm ? 13b. Một người nhìn thấy tia chớp trước khi nghe thấy tiếng sấm là 5s. Hỏi người đó đứng cách nơi phát ra tiếng sấm bao xa. Cho rằng thời gian ánh sáng truyền từ chỗ phát ra tiếng sấm đến mắt ta là nhỏ không đáng kể. 13c. Em hãy giải thích tại sao hai hành khách cùng ở sân ga, nếu hành khách thứ nhất áp sát tai vào đường ray thì nghe thấy tiếng đoàn tàu sắp tiến vào ga, còn hành khách thứ hai đứng gần đó lại không nghe thấy gì .