Giải bài tập Vật lý 7 Bài 2: Sự truyền ánh sáng

  • Bài 2: Sự truyền ánh sáng trang 1
  • Bài 2: Sự truyền ánh sáng trang 2
  • Bài 2: Sự truyền ánh sáng trang 3
ự TRUYỀN ÁNH SÁNG
Hình 2.3
KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
Đường truyền của ánh sáng. Định luật truyền thẳng của ánh sáng : Trong môi trường trong suốt và đồng tính ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
Ví dụ trong thí nghiệm hình 2.1 (SGK) cho thấy ầnh sáng từ dây tóc bóng đèn truyền trực tiếp đến mắt người quan sát theo ống thẳng. Hay trong thí nghiệm hình 2.2 (SGK) mắt người quan sát nhìn thấy dây tóc đèn pin đang sáng qua cả 3 lỗ A, B, c là khi cả 3 lỗ A, B, c cùng nằm trên một đường thẳng.
Tia sáng và chùm sáng : Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn bằng một đường thẳng có hướng gọi là tia sáng.
- Trong thực tế ta không nhìn thấy được tia sáng mà chỉ nhìn thấy chùm sáng gồm rất nhiều tia sáng hợp thành.
— Có 3 loại chùm sáng thường gặp.
+ Chùm sáng song gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của chúng (Hình 2.1).
+ Chùm sáng hội tụ gồm các tia sáng giao nhau tại cùng một điểm trên đường truyền của chúng (Hình 2.2).
+ Chùm sáng phân kì gồm các tia sáng đi ra từ cùng một điểm (Hình 2.3).
B. HƯỚNG DAN’TRA LỜI CÁC CÂU HỎI TRONG SGK VÀ GIẢI BÀI TẬP TRONG SBT
Cl. Ánh sáng từ dây tóc bóng đèn truyền trực tiếp đến mắt ta theo ống thẳng.
C2. Dùng một dây chỉ luồn qua 3 lỗ A, B, c rồi căng thẳng dây hay luồn một que nhỏ thẳng qua ba lỗ để xác nhận 3 lỗ thẳng hàng.
Vậy đường truyền của ánh sáng trong không khí là đường thẳng.
C3. a) Chùm sáng song song gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của chúng.
Chùm sáng hội tụ gồm các tia sáng giao nhau trên đường truyền của chúng.
Chùm sáng phân kì gồm các tia sáng loe rộng ra trên đường truyền của chúng.
C4. Ta có thể làm thí nghiệm như hình 2.4 (SGK) để thấy ánh sáng đi theo đường thẳng trong không khí từ đèn pin đến mắt ta.
C5. Đầu tiên cắm hai cái kim thẳng đứng trên mặt một tờ giấy. Dùng mắt ngắm sao cho cái kim thứ nhất che khuất cái kim thứ hai. Sau đó di chuyển cái kim thứ ba đến vị trí bị kim thứ nhất che khuất. Ánh sáng truyền đi theo đường thẳng cho nén nếu kim thứ nhất nằm trên đường thẳng nối kim thứ hai với kim thứ ba và mắt thì ánh sáng từ kim thứ hai và thứ ba không đến được mắt, hai kim này bị kim thứ nhất che khuất.
a) Không nhìn thấy vì ánh sáng từ đèn phát ra truyền đi theo đường thẳng CA. Mắt ở bên dưới đường CA nên ánh sáng từ đèn không truyền vào mắt được. Phải để mắt trên đường CA kéo dài.
Làm tương tự như cắm ba cái kim thẳng hàng ở câu C5. Đội trưởng đứng trước người thứ nhất sẽ thấy người này che khuất tất cả những người khác trong hàng.
Có thể di chuyển một màn chắn có đục 1 lỗ nhỏ sao cho mắt luôn nhìn thấy ánh sáng từ đèn pin phát ra. Cách thứ hai là dùng một vật chắn tròn nhỏ di chuyển để cho mắt luôn luôn không nhìn thấy dây tóc bóng đèn pin đang sáng.
Lấy một miếng bìa đục lỗ thứ hai đặt sao cho lỗ trên miếng bìa này ở đúng điểm c. Nếu mắt vẫn nhìn thấy đèn thì có nghĩa là ánh sáng đã đi qua c.
2.5. B.	2.6. D.	2.7. D.
B.	2.9. B.	2.10. A.
2.11. Để kiểm tra xem cạnh của một cái thước có thẳng không, ta có thể làm như sau :
Đặt mắt ở một đầu thước, đầu kia của thước hướng về dây tóc của một đèn pin (đang bật sáng), nhìn dọc theo thước. Điều chỉnh hướng của thước sao cho điểm đầu của cạnh thước ở phía mắt che khuất đầu kia của cạnh thước. Nếu tất cả các điểm trên cạnh của thước cũng đều bị che khuất thì cạnh thước thẳng. Giải thích : Vì tia sáng phát ra từ nguồn đi theo một đường thẳng, bị đầu thước gần nguồn chặn lại nên không đến được các điểm khác nằm trên đường thẳng ấy trên cạnh thước đến mắt.
c. BÀI TẬP BỔ SUNG
2a. Hãy tìm một số ví dụ về các chùm tia hội tụ, chùm tia phân kì.
Có hai bạn ở hai cãn phòng sát nhau ngăn cách bởi một bức tường có khoét ba lỗ nhỏ (Hình 2.4). Để nhìn thấy mắt nhau thì hai bạn đó phải đặt mắt ở những vị trí nào trong số các vị trí cho trước là A, B, c, D, E và F ?
A •
• D
B.
• E
c
•
*F
Hình 2.4
Một dụng cụ có sơ đồ như hình 2.5 là một buồng tối, gồm một hộp giấy kín có một lỗ nhỏ ngay chính giữa một mặt và mặt đối diện làm bằng giấy bóng mờ. Em hãy giải thích tại sao trên mặt giấy bóng mờ lại tạo thành hình cây nến lộn ngược.