Giải Địa Lí 6 - Bài 12: Tác động của nội lực và ngoại lực trong việc hình thành địa hình bề mặt Trái Đất
CHƯƠNG n. CÁC THÀNH PHAN Tự NHIÊN cữ A TRÁI DAT BÀI 1 2. TÁC ĐỘNG CÙA NỘI Lực VÀ NGOẠI Lực TRONG VIỆC HÌNH THÀNH ĐỊA HÌNH BE MẶT TRÁI ĐẤT HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI LÝ THUYỀT Em hãy liên một .vó ví dụ về tức dộng ciia ngoại lực đến dịa hình trên hề mặt Trái Dốt. Trả lời Sự thay dồi nhiộl dột ngột giửa ngày và đêm (vùng hoang mạc) làm đá nứt vơ, nươc mưa xói mòn dát đai, dòng chây lạm thơi lạo thành khe rãnh xói mòn, sóng biển vồ vào bơ lạo thành hàm êch, gió thổi cuốn theo những hạt cát va đập mạnh vào bề mặt đá tạo thành các dạng địa hình độc đáo như nấm đá, cột đá... Em hãy chí và dọc tên từng hộ phận của núi lừa sau khi quan sát hình 3] (SGK trang 39). Trả lời Các bộ phận ciia núi lửa: miệng, miệng phụ, ống phun, dung nham, khói bụi. Hình 33 (SGK trang 40) nái về tác hại cửa một trận động đất, em hãy mô tả những gì em trâng thấy <) hình này. Trả lời ớ hình 33 (tác hại của một trận động đât), cho thây: nhà cửa bị đổ sập, đường sắt và loa tàu bị dó nát... II. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP Em hãy cho biết lại sao người la lại nói rằng: ngoại lực và nội lực là hai lực đôi nghịch nhau? Trả lời Ngoại lực là lực sinh ra ó bên ngoài, trên bề mặt Trái Đât, chủ yêu gồm có hai quá trình: quá trình phong hoá các loại đá và quá trình xâm thực (do ntídc chảy, do gió...). Nội lực là những lực sinh ra ờ bên trong Trái Đâì, có lác động nén ép vào các lớp đá, làm cho chúng bị uốn nếp, đứt gãy hoặc đẩy vật chât nóng chảy ở dười sâu ra ngoài mật đất thành hiện tưựng núi lửa hoặc động đât... Do đó người la nói rằng hai lực này đôi nghịch nhau. Núi lửa dã gây nhiều lác hại cho con người, em hãy giải thích lại sao quanh các núi lửa vẫn có dân cư sinh sông? Trả lời Vì quanh các núi lửa, dung nham núi lửa phân huỷ, tạo thành đât đỏ phì nhiêu, có sức hấp dẫn râì lớn về nông nghiệp đối với dân cư. Em hãy nêu những biện pháp mà con người đã sử dụng để hạn chê bớt những thiệt hại do động đẩì gây ra? Trả lời Đe hạn chế những thiệt hại do động đât gây ra, ở những vùng thường hay xảy ra dộng đất, con người dã: lìm cách xây nhà chịu được các châ'n động lớn. Lập các trạm nghiên cứu dự báo trước để kịp thời sơ tán dân ra khỏi vùng nguy hiểm. • Câu hỏi mở rộng: Nêu hiện tượng độngđâì, núi lửa và lác hại của chúng. Trả lời Núi lửa: + Là hình thức phun trào măcma ở dưới sâu lên mặt đâì. + Những núi lửa đang phun hoặc mới phun gần đây là những núi lửa hoạt động. Những núi lửa ngừng phun đã láu thường là những núi lửa tắt. + Núi lửa thường gây tác hại cho các vùng lân cận. Tro bụi và dung nham của nó có thể vùi lấp các thành thị, làng mạc, ruộng nương. Động đâì: + Là hiện tượng xảy ra đột ngột từ một điểm ờ dưói sâu. trong lòng đất, làm cho các lớp đâì đá gần mặt đâì rung chuyển. + Những trận động đâì lớn làm cho nhà cửa, đường sá, cầu công bị phá húy và làm chết nhiều người. BẰI TẬP TRẮC NGHIỆM Khoanh tròn câu trả lời đúng nhâì: Ý nào sau đây không đúng với tác động cùa nội lực đến địa hình bề mật Trái Đất? Các láp đá bị uốn nep hay dứt gãy. Làm cho địa hình nâng lên hay hạ xuống. c. Xâm thực, xói mòn các loại đá. D. Gây ra hiện tượng động đâì, núi lửa. Tác động của nhân lô ngoại lực nào hình thành các thung lũng sâu và các đồng bằng châu thổ? A. Băng hà. B. Gió. c. Nước biển. D. Sông, suôi. Tác động của ngoại lực biểu hiện chủ yêu thông qua mày quá trình? A. 2. B. 3. c. 4. D. 5. Quá trình nào sau đây không phải là quá trình ngoại lực? A. Xói mòn. B. Xâm thực. c. Nâng lên hạ xuống.' D. Phong hoá. Vô số hồ nhỏ ỏ Phần Lan là kết quả tác dộng của nhân tô' ngoại lực nào? A. Nước chảy. B. Sóng biển. c. Băng hà. D. Nhiệt độ. Các hang động ỡ vùng núi đá vói (cácxtđ) được hình thành do lác động của nhân tô' ngoại lực nào? A. Nhiệt độ. B. Băng hà. c. Gió. D. Nước ngầm. Nâm đá là dạng địa hình được hình thành do tác động của nhân lố ngoại lực nào? A. Băng hà. B. Gió. c. Nước chảy. Đ. Sóng biển. Núi lửa thường có dạng hình A. nón cụt. B. tam giác. c. nan quạt. D. trụ đứng. Hiện nay, trên Trái Đâì có khoảng trên bao nhiêu núi lửa hoạt động? A. 200. B. 300. c. 400. D. 500. Vành đai lửa lớn nhất hiện nay trên thế giới với gần 3(X) núi lửa còn hoạt động là A. vành đai lửa Địa Trung Hải. B. vành đai lửa Ân Độ Dương. c. vành đai lửa Đại Tây Dương. D. vành đai lửa Thái Bình Dương. Đáp án 1C 2D 3A 4C 5C 6D 7B 8A 9D 10D