Giải Lịch Sử 12 Bài 3: Các nước Đông Bắc Á
Chương III CÁC NƯỚC Á, PHI VÀ Mĩ LATINH (1945-2000) Bài 3: CÁC NƯỚC ĐÔNG BAC ã KIẾN THỨC Cơ BẢN Nét chung về khu vực Đông Bắc Á Biến đổi về chínli trị Thắng lợi của Cách mạng Trung Quốc dẫn đến sự ra đời của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (10-1949) Sự ra đời hai nhà nước trên bán đảo Triều Tiên: Đại Hàn Dân quốc (8- 1948) và CHDCND Triều Tiên (9-1948) Biến đổi về kinh tế Từ nửa sau thế kỉ XX, kinh tế tăng trưởng nhanh chóng xuất hiện các “con rồng kinh tế”: Hàn Quốc, Hồng Công, Đài Loan; còn Nhật Bản trở thành nền kinh tế Ịớn thứ hai thế giới; Trung Quốc có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh và cao nhát thế giới Trung Quốc Sự thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và thành tựu 10 năm đầu xây dựng chế độ mởi (1949 -1959) Sự thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Ngày 20-7-1946, Tưởng Giới Thạch phát động nội chiến chông Đảng Cộng sản Trung Quốc. Cuối năm 1949, nội chiến kết thúc, lực lượng Quốc dân đảng thất bại phải chạy ra Đài Loan. Ngày 1-1Ọ-1949, nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập. Sự ra đời của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đánh dâu cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân Trung Quốc thành công, châm dứt hơn 100 năm nô dịch và thống trị của đế quốc, xóa bỏ tàn dư phong kiến, đưa nước Trung Hoa bước vào_ kỉ nguyên độc lập tự do và tiến lên chủ nghĩa xã hội. Thắng lợi của cách mạng Trung Quốc đã ảnh hưởng sâu sắc đến phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới. Thành tựu 10 năm đầu xây dựng chế độ mới (1949-1959) Nhiệm vụ hàng đầu là đưa âất nước thoát khỏi nghèo nàn lạc hậu, phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa và giáo dục Nhờ sự nỗ lực của nhân dân và sự giúp đỡ của Liên Xô, kế hoạch 5 năm (1953-1957) đã hoàn thành thắng lợi Trong những năm 1953-1957, xây dựng và đưa vào sản xuất 246 công trình. Đến năm 1957, sản lượng công nghiệp tăng 140%, sản lượng nông nghiệp tăng 25% (so với 1952), tự sản xuât 60% máy móc cần thiết. Văn hóa, giáo dục có những bước tiến lớn. Đời sống nhân dân được cải thiện. về đôi ngoại, thi hành chính sách đôi ngoại tích cực nhằm củng cố hòa bình và thúc đẩy sự phát triển của phong trào cách mạng thế giới. Trung Quốc những năm không ổn định về đối nội, từ năm 1959 đến năm 1978 lâm vào tình trạng không ổn định về kinh tế, chính trị, xã hội Năm 1958, đề ra và thực hiện đường lôi “Ba ngọn cờ hồng” dẫn đến hậu quả là nạn đói diễn ra trầm trọng, đời sông nhân dân khó khăn, sản xuất ngưng trệ. Nội bộ ban lãnh đạo bất đồng đường lôi dẫn đến tranh chấp quyền lực, đỉnh cao là cuộc “Đại cách mạng văn hóa vô sản” (1966-1976) để lại những hậu quả hết sức nghiêm trọng đối với nhân dân Trung Quốc. Sau khi Mao Trạch Đông qua đời, đât nước bắt đầu cuộc chiến chông lại “Bè lũ bôn tên”, Trung Quốc dần đi vào ổn định. về đối ngoại ủng hộ cuộc kháng chiến chông Mĩ của nhân dân Việt Nam, cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân các nước Á, Phi, Mĩ Latinh Xung đột biên giới với Ấn Độ (1962), Liên Xô (1969) Tháng 2-1972 Tổng thống Mĩ Níchxơn thăm Trung Quốc, mở đầu quan hệ mới theo hướng hòa dịu giữa hai nước. Công cuộc cải cách - mở cửa (từ năm 1978) Đường lô'i củi cách: Tháng 12-1978, Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đề ra đường lối mới, mở đầu công cuộc cải cách kinh tế, xã hội. Đường lôi này được nâng lên thành đường lối chung qua Đại hội XII (9 - 1982) và Đại hội XIII (10 - 1987). Nội dung: Lây phát triển kinh tế làm trung tâm. Tiến hành cải cách và mở cửa. Chuyển nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa linh hoạt hơn, nhằm hiện đại hóa và xây dựng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc, với mục tiêu biến Trung Quốc thành quốc gia giàu mạnh, dân chủ, văn minh. Thành tựu: Kinh tế: GPD tăng trung bình hằng năm trên 8%. Năm 2000 GPD đạt 1080 tỉ USD, thu nhập nông nghiệp chỉ chiếm 16% công nghiệp và dịch vụ là 51%, 33%. Từ năm 1978 đến năm 1997, thu nhập bình quân đầu người ở nông thôn từ 134 lên 2090 nhân dân tệ; ở thành thị,tăng từ 343 lên 5160 nhân dân tệ. Khoa học - kĩ thuật: Chương trình thám hiểm không gian thực hiện từ năm 1992 từ tháng 11 - 1999 đến tháng 3 - 2003, phóng 4 con tàu “Thần Châu” với chế độ động; ngày 15 - 10 - 2003, phóng tàu “Thần Châu 5” cùng nhà du hành vũ trụ Dương Lợi Vĩ bay vào không gian. * Đối ngoại: Từ những năm 80 bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Liên Xô, Mông Cổ, Inđônêxia... Tháng 11 - 1991, bình thường hóa quan hệ với Việt Nam; mở rộng hợp tác với nhiều nước trên thế giới. Thu hồi chủ quyền đôi với Hồng Công năm 1997, Ma Cao năm 1999 Vai trò và địa vị quôc tế của Trung Quốc ngày càng được nâng cao CÂU HỎI VÀ ĐÁP ÁN . Câu hỏi Trắc nghiệm Hãy khoanh tròn chỉ một chữ in hoa trước câu trả lời đúng Nước ở Đông Bắc Á hiện nay nước có nền kinh tế tăng trưởng cao nhất thế giới là A. Trung Quôc. B. Nhật Bản. Hàn Quốc. D. CHDCND Triều Tiên. Cuộc cách mạng hoàn thành ở Trung Quốc năm 1949 là cách mạng A. tư sản. B. xã hội chủ nghĩa. dân tộc dâr chủ nhân dân. D. dân tộc dân chủ. Năm 1957, sản lượng công nghiệp Trung Quốc tăng A. 25%. B. 140%. c. 40%. D. 125%. Thời kì không ổn định của Trung Quốc là A. 1949-1959. B. 1976-1978. c. 1959- 1978. , D. 1966- 1976. GDP của Trung Quốc trong 20 năm cải cách tăng trung bình hàng năm là A. 10%. B. 25%. c. 33%. D. trên 8%. Con tàu cùng nhà du hành vũ trụ Dương Lợi Vĩ bay vào không gian là A. “Thần Châu 4”. B. “Thần Châu 3”. c. “Thần Châu 5”. D. “Thần Châu 2”. Trung Quốc thu hồi Hồng Công vào thời gian nào? A. Năm 1997. B. Năm 1999. c. Năm 2000. D. Năm 2003. Bộ phận lãnh thổ của Trung Quôc đến nay vẫn nằm ngoài tầm kiểm soát của nước này là B. Ma Cao. D. Đài Loan. A. Tây Tạng, c. Hương Cảng. Tự luận Câu 1 Cuộc nội chiến ở Trung Quốc (1946 - 1949) và sự thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Câu 2 Nội dung cơ bản của đường lối cải cách của Trung Quốc và những thành tựu chính mà Trung Quốc đạt được trong những năm 1978 - 2000 Đáp án Trắc nghiệm 1A, 2D, 3B, 4C, 5D, 6C, 7A, 8D Tự luận Câu 1 Cuộc nội chiến ở Trung Quốc (1946 - 1949) Sau khi cuộc chiến tranh chông Nhật kết thúc, ở Trung Quốc tồn tại hai lực lượng đối lập là Đảng Quốc dân do Tưởng Giới Thạch đứng đầu và Đảng Cộng sản Nhằm tiêu diệt Đảng Cộng sản và phong trào Cách mạng, ngày 20 - 7 - 1946 Tưởng Giới Thạch phát động nội chiến. Từ tháng 7 - 1946 đến tháng 6 - 1947, quân giải phóng thực hiện chiến lưực phòng ngự tích cực. Từ tháng 6 - 1947, quân giải phóng phản công giải phóng các vùng do Đảng Quốc dân thông trị, Đảng Quốc dân thát bại phải chạy ra đảo Đài Loan. Nội chiến kết thúc. Sự thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Ngày 1 - 10 - 1949, nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập do Mao Trạch Đông làm chủ tịch, đánh dấu Cách mạng dân tộc dân chủ thành công. Sự ra đời của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã chấm dứt hơn 100 năm nô dịch và thông trị của đế quôc, xóa bỏ tàn dư phong kiến, đưa nước Trung Hoa bước vào kỉ nguyên độc lập tự do và tiến lên chủ nghĩa xã hội. Thắng lợi của Cách mạng Trung Quốc có ảnh hưởng sâu sắc đến phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới. Câu 2 Nội dung cơ bản của đường lối cải cách nằm ở mục 3 ý 1, thành tựu chính nằm ở ý 2 mục 1.