Giải Sinh 6 - Bài 16: Thân to ra do đâu
BÀI 16. THÂN TO DA DO DÂU ? GIẢI ĐÁP CÁC LỆNH 1. Lênh 1: Quan sát H. 16.1 hãy nhận xét và ghi lại: Cấu tạo trong của thân trưởng thành có gì khác cấu tạo trong của thân non? Theo em nhờ bộ phận nào mà thân cây lo ra dược (Vỏ? Trụ giữa? Cá vỏ và trụ giữa?). £ĩf<í lồi Để so sánh cấu tạo và chức năng các bộ phận của thân non và thân cày trưởng thành, ta có thể tóm tắt trong bảng sau: Phần thân non Phần thân trưởng thành Cấu tạo Vai trò Cấu tạo Vai trò Biểu bì Giúp Bần (ngoài) Giúp s' (1 lớp tế bào) thân / 1 ' cho ra thân VỎ<Ố dài Vỏz— Tầng sinh vỏ to ra Thịt vỏ ra X. v cho ra (nhiều lớp TB lớn hơn) Thịt vỏ (trong) Mạch rây , Mạch rây / (ngoài) / (ngoài) Bó mạch ế Bó mạch / X Mạch gỗ / \ Mạch gỗ / (trong) / (trong) Trụ giữa Trụ giữa — Tầng sinh trụ \ (cho ra mạch rây ở ''x, Ruột \ ngoài, mạch gỗ ở trong) (TB có vách mỏng) \ Ruột Thân to ra do str phàn chia các tế bào của mô phân sinh: tầng sinh vỏ, tầng sinh trụ. + Tầng sính rá nằm trong lớp thịt vỏ. Hằng nãm sinh ra phía ngoài một lớp tế bào vỏ, phía trong một lớp thịt vỏ. + Tầng sinh trụ nằm giữa mạch rây và mạch gỗ, hằng năm sinh ra phía ngoài một lớp mạch rây, phía trong một lớp mạch gỗ, bóc theo vỏ. Lệnh 2 Vỏ cây tọ ra nhờ bộ phận nào? Trụ giữa to ra nhờ bộ phận nào? Thân cây to ra do đâu? TTrtí Lời Vỏ cây to ra nhờ bộ phận tầng sinh vỏ. Trụ giữa to ra nhờ bộ phận tầng sinh trụ. Thân to ra do sự phân chia các tế bào của mô phân sinh: tầng sinh vỏ, tầng sinh trụ. II. GIẢI ĐÁP CÁC CÂU HỎI 1. Cây gỗ to ra do đâu? Lòi Trong quá trình sống, cây không những cao lên mà còn to ra do sự phàn chia các tế bào của mô phân sinh trong các tầng phát sinh: tầng sinh vỏ và tầng sinh trụ. Tầng sinh vỏ nằm trong lớp thịt vỏ, hàng năm sinh ra phía ngoài một lớp tế bào vỏ và phía trong một lớp thịt vỏ. Tầng sinh trụ nằm giữa mạch rây và mạch gỗ, hàng năm sinh ra phía ngoài một lớp mạch rây, phía trong một lớp mạch gỗ. Có thể xác định được tuổi của cây gỗ bằng cách nào? 'Jrà. lài Khi quan sát một cây gỗ vừa bị đốn xuống, ta sẽ nhìn thấy nhiều vòng tròn hiện trên mặt cắt ngang của thân cây. Đó là những vòng hàng năm, đếm số vòng gỗ có thể xác định được tuổi của cây. Đối với cây vùng nhiệt đới hàng năm về mùa mưa, cây hấp thụ được nhiều thức ăn, tầng sinh trụ tạo nhiều mạch gỗ to, có thành mỏng, xếp thành một vòng dày, màu sáng. Mùa khô, ít thức ăn, các tế bào gỗ sinh ra ít hơn, bé hơn, có thành dày, xép thành một vòng mỏng, màu sẫm. Cứ như vậy hàng năm cây sẽ tạo thành 2 vòng gỗ: I vòng gỗ dày màu sáng và 1 vòng gổ mỏng màu sầm. Em hãy tìm sự khác nhau cơ bản giữa đác và ròng. lời Dác là lớp gổ màu sáng ở phía ngoài gồm những tê' bào mạch gỗ sôìig, có chức năng vận chuyển nước và muối khoáng. Ròng là một lớp gỗ màu thâm, rán chắc hơn dác, nằm phía trong, gồm những tê bào chết, vách dày có chức năng nâng đỡ cây. 4*. Người ta thường chọn phần nào của gỗ để làm nhà, làm trụ cầu, tà vẹt? Tại sao? CTírá lồi Người ta thường chọn phần ròng cùa gỗ đê’ làm nhà, làm trụ cẩu, tà vẹt vì ròng là một lớp gỗ màu thầm, rắn chắc hơn dác, nằm phía trong, gồm những tế bào chết, vách dày có chức năng nàng đỡ cây.