Giải Sinh 6 - Bài 7: Cấu tạo tế bào thực vật
BÀI 7. CẤU TẠO TẾ BÀO THỰC VẬT GIẢI ĐÁP CÁC LỆNH Lệnh mục 1 Quan sát 3 hình trên. Tim điểm giống nhau cơ bản trong cấu tạo của rễ, thân, lá. Xem lại 3 hình một lần nữa. Hãy nhận xét hình dạng tê bào thực vật. YỈrá Lồi Các cơ quan của thực vật như rễ, thân, lá, hoa, quả đều cấu tạo bởi các tế bào. Các tế bào có nhiều hình dạng khác nhau: hình nhiều cạnh như tê' bào biểu bì, vảy hành, hình trứng như tế bào thịt quả cà chua, hình sợi dài như tế bào vỏ cây, hình sao như tế bào ruột cây bấc... Lệnh mục 2 Quan sát H.7.5. hãy nhận xét: Cấu tạo, hình dạng các tê' bào của cùng một loại mô, các loại mô khác nhau? Từ đó rút ra kết luận: mô là gì? CZr« lồi Trong cơ thể thực vật bậc cao có các loại mô sau: mô phân sinh, mô bì, mô cơ, mô dẫn, mô dinh dưỡng (mô mềm), mó tiết. Trong các loại mô này thì mô phân sinh chiếm vai trò vô.cùng quan trọng vì các tê' bào của mô phân sinh sẽ phân hoá cho ra tất cả các mô khác (là những mô vĩnh viễn). Mô là nhóm tê' bào có hình dạng, cấu tạo giống nhau, cùng thực hiện một chức năng riêng. II. GIẢI ĐÁP CÂU HỎI Tế bào thực vật có kích thước và hình dạng như thê nào? ^~Jrà Lèi Hình dạng của tê' bào thực vật rất khác nhau: hình nhiều cạnh như tê' bào biểu bì vảy hành, hình trứng như tê' bào thịt quả cà chua, hình chữ nhật như tê' bào thịt lá, hình hạt đậu như tê' bào lổ khí... Ngay trong một cơ quan cũng có nhiều loại tế bào có hình dạng khác nhau như ở rễ cây có tế bào lông hút, tê' bào biểu bì, tế bào thịt vỏ, tê' bào mạch rây, tế bào mạch gỗ... Kích thước cúa tế bào cũng rất khác nhau: phần lớn có kích thước nhỏ bé không thê nhìn bằng mắt thường được mà phải dùng kính kiển vi. Ví du: tế bào mô phân sinh ngọn có chiều dài khoảng từ 0,001 đến 0,003mm, đường kính 0,001 — 0,003mm. Nhưng cũng có những tế bào lớn, mắt thường có thể nhìn thấy được như tế bào sợi gai chiều dài có thể tới 550mm, đường kính tới 0,04mm; tế bào tép bưởi chiều dài có thể tới 45 mm, đường kính tới 5,5mm... Tế bào thực vật gồm những thành phần chủ yếu nào? Cĩrà hời Quan sát bất kì một tế bào thực vật nào dưới kính hiển vi đều thấy chúng có cấu tạo cơ bản giông nhau gồm: Vrí<7/ tố hào làm cho tê bào có hình dạng nhất định. Chỉ có ở tế bào thực vật mới có vách tê' bào. Màng sinh elicit bao bọc ngoài chất té bào. Chất tê hào là một chất keo lỏng, trong chứa các />ừỡ quan như lục lạp (chứa chất diệp lục ở tê bào thịt lá ). Tại đây diễn các hoạt động sống cơ bản của tế bào. Nhãn: thường chi có một nhân, có cấu tạo phức tạp, có chức năng điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào. Ngoài ra tê' bào còn có không bào: chứa dịch tế bào. Mò là gì? Ké tên một sô loại mô thực vật? íời Mô là nhóm tê' bào có hình dạng, cấu tạo giống nhau, cùng thực hiện một chức năng riêng. Ví du về mót sô' loai mô thưc vât: Mô phân sinh: ở chồi ngọn, đầu rễ, trong trụ giữa hay phần vỏ của thân, rễ. Chỉ các tế bào của mô phân sinh mới có khả năng phân chia, phân hoá thành các bộ phận của cày. Nhờ mô phân sinh mà cây lớn lên, to ra. Mô niêm: có ớ khắp các bộ phận: vỏ, ruột của rễ, thân, thịt lá, thịt quả và hạt. Gồm các tê băo sống có màng mỏng bằng xenlulôzơ. Chức năng chính là dự trữ (như trong rễ, quả, hạt). Mô nâng đỡ (mô cơ): gồm những tế bào có vách dày lên gấp bội để chống đỡ cho các cơ quan và cho cây như sợi gỗ, sợi libe, căc tế bào đá...