Giải Sinh 6 - Bài 22: Ảnh hưởng của các điều kiện bên ngoài đến quang hợp, ý nghĩa của quang hợp
BÀI 22. ẢNH HƯỎNG CỦA CÁC ĐlẾU KIỆN BÊN NGOÀI ĐẾN QUANG HỌP, Ý NGHĨA CỦA QUANG HỢP GIẢI ĐÁP CÁC LÊNH Lệnh mục 1 Thảo luận: Những điều kiện bên ngoài nào ảnh hưởng đến quang hợp? Giải thích: + Tại sao trong trồng trọt muốn thu hoạch cao thì không nên trồng cây với mật độ quá dày? + Tại sao nhiều loại cây cảnh trồng ở chậu trong nhà mà vẫn xanh tốt? Hãy tìm vài ví dụ. + Tại sao muốn cây sinh trưởng tốt cần phải chống nóng cho cây (ví dụ như tưới nước, làm giàn che) và chống rét cho cây (ví dụ như ủ ấm gốc cày)? lài Những điều kiện bên ngoài nào ảnh hưởng đến quang hợp: + Ánh sáng cần thiết cho quang hợp nhưng yêu cầu về ánh sáng của các loại cây không giống nhau. + Nước là thành phần chiếm nhiều nhất trong cây, là nguyên liệu cần cho cây quang hợp Khí cacbônic: Trong không khí hàm lượng khí cacbônic là 0,03%, với hàm lượng này quá trình quang hợp của cây diễn ra bình thường + Nhiệt độ: Nhiệt độ cao (40°C) hoặc thấp quá (0°C) đều ảnh hưởng đến quá trình quang hợp. Trồng cây với mật độ quá dày để tận dụng triệt để đất, cây phải mọc chen chúc sẽ bị thiếu ánh sáng, thiếu không khí, hơn nữa nhiệt độ không khí sẽ tăng cao gây khó khăn cho quang hợp, cây chế tạo được ít chất hữu cơ, thu hoạch sẽ thấp. Nhiều loại cây cảnh có nhu cầu ánh sáng không cao (cây ưa bóng) vì thế nếu trổng ở trong nhà, ánh sáng yếu vãn đủ cho lá quang hợp nên cây vẫn xanh tốt. Ví du: Cây thiết mộc lan, cây trúc nhật, vạn niên thanh,... Nhiệt độ không khí quá cao hoặc quá thấp đều gây khó khăn cho quá trình quang hợp của lá. Vì vậy, các biện pháp chống nóng, chống rét cho cây có tác dụng tạo điều kiện nhiệt độ thuận lợi cho quá trình quang hợp, cây sẽ chê' tạo được nhiều chất hữu cơ, cây lớn nhanh, sinh trưởng tốt. Lênh mục 2 Trẩ lời các câu hỏi sau: Khí ôxi do cây xanh nhả ra trong quá trình quang hợp cần cho sự hô hấp của những sinh vật nào? Hô hấp của sinh vật và nhiều hoạt động sống của con người đều thải ra khí cacbônic vào không khí, nhưng vì sao tỉ lệ chất khí này trong không khí nhìn chung không tăng? Các chất hữu cơ do quang hợp của cây xanh chế tạo ra đã được những sinh vật nào sử dụng? Hãy kể những sản phẩm mà chất hữu cơ do cây xanh quang hợp đã cung cap cho đời sống của con người. Lằi Hầu hết các loài sinh vật (kể cả con người) khi hô hấp đều cần lấy khí ôxy, một phần lớn do cây xanh nhả ra khi quang hợp. Khi quang hợp, cây xanh cần lấy vào khí cacbônic (do hô hấp của các sinh vật thải ra) nên đã góp phần giữ cân bằng lượng khí này trong không khí. Hầu hết các loài động vật và con người đều có thể sử dụng trực tiếp chất hữu cơ của cây xanh làm thức ăn hoặc sử dụng gián tiếp thông qua các động vật ăn thực vật. Chất hữu cơ do cây xanh chế tạo đã cung cấp rất nhiều loại sản phẩm cần cho nhu cầu sống của con người như : lương thực, thực phẩm, gỗ, củi, sợi, vải, thuốc men, các nguyên liệu cho công nghiệp, trang trí,... II. GIẢI ĐÁP CÁC CAU HỎI Nêu những điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến quang hợp. /À/ Anh sáng cần thiết cho quang hợp nhưng yêu cầu về ánh sáng của các loại cây không giống nhau. Những cây ưa sáng là những cây ưa sống ở nơi có ánh sáng mạnh như: cỏ tranh, ngô, lúa, phi lao... Những cây ưa bóng là những cây ưa sống ở nơi có bóng râm như: lá lốt, trầu không, hoàng tinh... Nước là thành phần chiếm nhiều nhất trong cây, là nguyên liệu cần cho cây quang hợp, là phương tiện vận chuyển các chất trong cây và tham gia điều hòa nhiệt độ của cây. Thiếu hoặc thừa nước, quá trình quang hợp của cây đều gập khó khăn. Khí cacbônic: Trong không khí hàm lượng khí cacbônic là 0,03%, với hàm lượng này quá trình quang hợp của cây diễn ra bình thường. Nhưng khi hàm lượng khí cacbônic tăng lên gấp rưỡi hoặc gấp đói thì sản phẩm quang hợp tăng lên, nhưng nếu tăng lên tới 0,2% thì cây sẽ bị đầu độc chết. Khi không có khí cacbônic, quá trình quang hợp của cây không xảy ra. Nhiêt đô: Nhiệt độ cao (40°C) hoặc thấp quá (0°C) đều ảnh hưởng đến quá trình quang hợp. Khi nhiệt độ cao quá, nước trong đất và trong cây bị bốc hơi, các hạt diệp lục trong lá bị đốt nóng, quá trình quang hợp sẽ giảm hoặc ngừng trệ. Khi nhiệt độ thấp quá, cây sẽ không hút được nước, lá cây quang hợp yếu . Quang hợp chỉ diễn ra bình thường ở nhiệt độ trung bình từ 20°C - 30°C. Vì sao cần trồng cây theo đúng thời vụ? ữirứ lằi Phải trồng cây đúng thời vụ để có các điều kiện bên ngoài thuận lợi cho quá trình quang hợp. Không có cây xanh thì không có sự sông ngày nay trên Trái Đất, điều đó có đúng không? Vì sao? tjrà lồi Không có cây xanh thì không có sự sống ngày nay trên Trái Đất, điều đó đúng vì cây xanh có vai trò: Chế tạo chất hữu cơ: Quang hợp là nguồn cung cấp chủ yếu chất hữu cơ cho hầu hết sinh vật trên Trái Đất kể cả con người. Hàng năm thực vật trên Trái Đất chế tạo ra 450 tỷ tấn chất hữu cơ . Điều hòa khống khí: Hầu hết các loài sinh vật và cả con người khi hô hấp đều lấy ôxi do cây xanh nhả ra khi quang họp. Khi quang hợp, cây xanh lấy vào khí cacbônic do quá trình hô hấp của các sinh vật thải ra, nên đã góp phần điều hòa không khí. Hàng nãm thực vật trên Trái Đất nhà ra 400 tỳ tấn khí ôxi. Chất hữu cơ do cây xanh chế tạo đã cung cấp nhiều loại sản phấm cho con người như: lương thực, thực phẩm, dược phẩm, nguyên liệu cho xây dựng... Mỗi em có thê làm gì để tham gia vào việc báo vệ và phát triển cây xanh ớ địa phương? ^Jrù lồi Cần tích cực trồng cây và báo vệ cây.