Giải Sinh 6 - Bài 48: Vai trò của thực vật đối với động vật và đối với đời sống con người
BÀI 4«. VAI TDÒ CỦA Tỉĩực VẬT Đối VỔI DỘNG VẬT VÀ ĐỔI VÓI ĐÒI ỔỔNG CON NGƯÒI A. THỰC VẬT VỚI ĐỜI SỐNG ĐỘNG VẬT I. GIẢI ĐÁP CÁC LỆNH Lệnh mục 1.1. Hãy cho biết: Lượng ôxi mà thực vật nhả ra đó có ý nghĩa gì đối với các sinh vật khác (kể cả con người). Các chất hữu cơ do thực vật chế tạo ra có ý nghĩa gì trong tự nhiên? Quan sát H.48.1, hãy kể thêm một sô' loài động vật khác cũng ăn thực vật. ^7rá Lài Hầu hết lượng ôxi trong khí quyển là do cây xanh nhả ra trong quá trình quang hợp, và cũng nhờ quá trình quang hợp, thực vật đã tổng hợp được các chất hữu cơ. Nguồn ôxi trong khí quyển cung cấp cho các hoạt động sống của con người. Các chất hữu cơ do thực vật tổng hợp có vai trò là nguồn thức ăn của động vật và con người. Một số loài động vật khác cũng ăn thực vật như: trâu, bò ăn cỏ; hươu cao cổ ăn lá cây; ngựa ăn cỏ ... Lệnh mục 1.2. Quan sát H.48.2. Những hình ảnh này cho ta biết điều gì? Kể một vài ví dụ khác về động vật trong thiên nhiên "lấy cây làm nhà" mà em biết. C7ir« lồi Thực vật chẳng những cung cấp nơi ở mà còn là nơi sinh sản cho một số loài động vật. Ví dụ: khi sống trên cây, chim làm tổ trên các cành cây. II. GIẢI ĐÁP CÁC CÂU HỎI Thực vật có vai trò gì đối với động vật? ơírá tòt’ Thực vật đóng vai trò quan trọng trong đời sống động vật. Chúng cung cấp thức ăn cho nhiều động vật (và bản thân những động vật này lại là thức ăn cho động vật khác hoặc cho con người), cung cấp ôxi dùng cho hô hấp, cung cấp nơi ở và nơi sinh sản cho một sô' động vật. Kể tên một sô loài động vật ăn thực vật. Lắi Một sô' loài động vật ăn thực vật như: trâu, bò ăn cỏ; hươu cao cổ ăn lá cây; ngựa ăn cỏ... Trong các chuỗi liên tục sau đây: Thực vật — > Động vật ăn có — > Động vật ăn thịt hoặc: TO..— ..A, là thức ăn „ rx. là thức ăn . KT X • Thực vật — > Động vật — > Người Hãy thay thế các từ động vật, thực vật bằng tên con vật hoặc cây cụ thể. £7rá Làì là thức àn , là thức ăn . Cỏ — > Thỏ — > Cáo hoặc: là thức ãn , TXX là thức ãn . XT.X.. Cỏ — > BÒ — > Người B. THỤC VẬT VỚI ĐỜI SỐNG CON NGƯỜI I. GIẢI ĐÁP CÁC LỆNH Lệnh mục n.l. Hãy cho biết thực vật có thể cung cấp cho chúng ta những gì dùng trong đời sống hằng ngày? Để phân biệt cây theo công dụng, người ta đã chia chúng thành các nhóm cây khác nhau. Tìm thêm một sô' cây khác ở địa phương, điền vào bảng. Đọc bảng trên, em có nhận xét gì? íắi Thực vật có thể cung cấp cho chúng ta: nhà ở, một sô' đồ đạc cũng như thức ăn, quần áo... hằng ngày. STT Tên cây Cây lương thực Cây thực phẩm Cây ăn quả Cây công nghiệp Cây lấy gỗ Cây làm thuốc Cây làm cảnh Công dụng khác 1 Cây lúa X 2 Cây bạch đàn X X 3 Cây hoa hổng X X - Thực vật có công dụng trong rất nhiều mặt. II. GIẢI ĐÁP CÁC CÂU HỎI 1. Con người sử dụng thực vật để phục vụ đời sống hằng ngày của mình như thế nào? Cho một vài ví dụ cụ thể. ?7ir« tói Thực vật, nhất là thực vật Hạt kín có công dụng nhiều mặt. Ý nghĩa kinh tê' của chúng rất lớn: cho gỗ dùng trong xây dựng và các ngành công nghiệp, cung cấp thức ăn cho người, dùng làm thuốc... Đó là nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá, chúng ta cần bảo vệ và phát triển nguồn tài nguyên đó để làm giàu cho Tổ quốc. Ví du: cây lấy gỗ cung cấp gỗ cho xây dựng nhà cửa, cầu đường...; cây lương thực cung cấp lương thực cho con người như: lúa, ngó, khoai, sắn ... Tại sao người ta nói nếu không có thực vật thì cũng không có loài người? Lèfi Thực vật có vai trò quan trọng đối với đời sống con người, chính vì vậy, không có thực vật thì cũng không có loài người. Ở địa phương em có những cây Hạt kín nào có giá trị kinh tế? ơká Lài Một số cây có giá trị kinh tế ở địa phương như: Vùng Tây Nguyên: cây cà phê, cây hồ tiêu cho hạt để xuất khẩu ... Vùng đồng bằng: cây lúa cung cấp nguồn lương thực chủ yếu ... Hút thuốc lá và thuốc phiên có hại như thế nào? íTirá Lài Cây thuốc lá: Thuốc lá là cây công nghiệp, lá được chế biến làm thuốc hút. Trong thuốc lá có nhiều chất độc, đặc biệt là chất nicôtin được dùng để chê thuốc trừ sâu. Nếu ta hút thuốc lá, nhất là hút nhiều, thì có hại do chất nicôtin thấm vào cơ thể sẽ ảnh hưởng đến bộ máy hô hấp, dề gây ung thư phổi. Vì vây ta không nên hút thuốc lá, đặc biệt khi còn nhỏ tuổi. Cây thuốc phiên: Trong nhựa tiết ra từ quả cùa cây này chứa moocphin và herôin là những chất độc nguy hiểm, khi sử dụng dễ gây nghiện. Khi đã mắc nghiện thì rất khó chữa. Nghiện thuốc phiện có hại đến sức khoẻ và gây hậu quả xấu không những cho bản thân mà cho cả gia đình và xã hội.