Giải Sinh 6 - Bài 18: Biến dạng của thân

BÀI 18.	BIẾN DẠNG CỦA THÂN
GIẢI ĐÁP CÁC LỆNH
Lệnh 1 mục 1
Quan sát các loại củ, tìm những đặc điểm chứng tỏ chúng là thân.
Kiểm tra cẩn thận các loại củ và phân loại chúng thành các nhóm dựa trên vị trí của nó so với mặt đất, hình dạng các củ.
Quan sát củ dong ta, củ gừng. Tìm những đặc điểm giống nhau giữa chúng.
Quan sát kĩ củ su hào, củ khoai tây. Ghi lại những điểm giống nhau và khác nhau giữa chúng.
Kiểm tra lại bằng cách xem và đối chiếu với H. 18.1.
lời
Quan sát các loại củ: dong ta, su hào, gừng, khoai tây,...
Giống nhau: + Có chồi ngọn, chồi nách, lá 	> là thân.
+ Phình to, chứa chất dự trữ.
Khác nhau: Củ dong ta, củ gừng: hình dạng giống rễ.
Vị trí: dưới mặt đất 	> thân rễ.
+ Củ su hào: hình dạng to, tròn.
Vị trí: trên mặt đất 	> thân củ.
+ Củ khoai tây: hình dạng to, tròn.
Vị trí: dưới mặt đất 	> thân củ.
Lệnh 2 mục 1
Thân củ có đặc điểm gì? Chức năng của thân củ đối với cây?
Kể tên một số cây thuộc loại thân củ và công dụng của chúng?
Thân rễ có đặc điểm gì? Chức năng của thân rễ đối với cây?
Kể tên một số cây thuộc loại thân rễ và nêu công dụng, tác hại của chúng?
tZr« lồi
Có những loại thân có chức năng dự trữ chất hữu cơ để cây dùng khi mọc chồi, ra hoa, tạo quả. Dựa vào đặc điểm của thân mà phân biệt thản củ, thân rễ; đối với các loại thân củ có loại mọc trên mặt đất như củ su hào, có loại mọc dưới mặt đất như củ khoai tây.
Một số loại thân biến dạng, làm chức năng khác của cây như thân củ (khoai tây, su hào), thân rễ (dong ta, nghệ, gừng, riềng,...) chứa chất dự trữ dùng khi ra hoa, kết quả.
Cụ thể:
Thân củ : gồm 2 loại: thân củ nằm trên mặt đất và thân củ nằm dưói mặt đất.
Quan sát củ su hào, củ khoai tây, ta thấy:
Củ su hào thấy có màu xanh, có các lá và chồi nách, đỉnh củ có chồi ngọn. Như vây củ su hào là thân củ chứa chất dự trữ mọc trên mặt đất.
Củ khoai tây mọc dưới mặt đất do các phần đầu cành phình to lên chứa chất dự trữ. Đỉnh củ có chồi ngọn. Trên củ có các mắt, mỗi mắt có một chồi nhỏ được các vảy bé che chở. Như vậy củ khoai tây là thân củ chứa chất dự trữ nằm dưới mặt đất.
Thân rễ:
Quan sát củ dong ta, gừng, nghệ, ta thấy:
Hình dạng trông giống rễ cây nhưng phình lên chứa chất dự trữ.
Quan * 't kĩ ta thấy trên củ có: chồi ngọn, chồi nách được các lá vảy mỏng bảo vệ. Như vậy các củ dong ta, gừng, nghệ là thân dự trữ chất hữu cơ nằm trong đất gọi là thân rễ.
Lênh 3 mục 1
Quan sát cây xương rồng 3 cạnh, chú ý đặc điểm của thân, gai.
Lấy que nhọn chọc vào thân cây xương rồng 3 cạnh (H.18. 2). Nhận xét?
Thảo luận:
Thân cây xương rồng mọng nước có tác dụng gì?
Kể tên một số cây mọng nước mà em biết.
Một số cây như cây xương rồng 3 cạnh, cành giao, sống trong điều kiện khô hạn, nên thân của chúng dự trữ nước, đó là loại thân mọng nước. Thân có diệp lục nên có màu xanh, làm nhiệm vụ quang hợp thay lá.
Lệnh mục 2
Hãy liệt kê những đặc điểm của các loại thân biến dạng mà em biết vào bảng dưới đây, chọn những từ sau để gọi đúng tên những thân biến dạng đó: thân củ, thân rễ, thân mọng nước:
Tên vật mẫu
Đặc điểm của thân biến dạng
Chức năng đối với cây
Tên thân biến dạng
Su hào
Thân củ nằm trên mặt đất
Củ khoai tây
Củ gừng
Củ dong ta (hoàng tinh)
Xương rồng
Ỡirá
Tên vật mẫu
Đặc điểm của thân biến dạng
Chức năng đối với cây
Tên thân biến dạng
Su hào
Thân cù nằm trên mặt đất
Dự trữ chất dinh dưỡng
Thân củ
Củ khoai tây
Thân củ nầm dưới mặt đất
Dự trữ chất dinh dưỡng
Thân củ
Củ gừng
Thân rễ nằm trong đất
Dự trữ chất dinh dưỡng
Thân rễ
Củ dong ta (hoàng tinh)
Thân rễ nằm trong đất
Dự trữ chất dinh dưỡng
Thán rễ
Xương rồng
Thân mọng nước, mọc trên mặt đất
Dự trữ nước.
Quang hợp
Thân mọng
nước
II. GIẢI ĐÁP CÁC CÂU HỎI
Tìm những điểm giống nhau và khác nhau giữa các củ: dong ta, khoai tây, su hào.
lồi
Giống nhau: thân đều biến dạng.
Khác nhau:
+ Củ su hào thấy có màu xanh, có các lá và chồi nách, đinh củ có chồi ngọn . Nhu vậy củ su hào là thân củ chứa chất dự trữ mọc trên mặt đất .
+ Củ khoai tây mọc dưới mặt đất do các phần đẩu cành phình to lên chứa chất dư trữ. Đinh củ có chói ngọn. Trên củ có các mắt, mỗi mắt có một chồi nhỏ được các vảy bé che chờ. Như vậy cú khoai tây là thân cử chứa chất dự trữ nằm dưới mặt đát.
+ Cừ dong ta: Hình dạng trông giống rễ cây nhưng phình lên chứa chất dự trữ. Thân dự trữ chất hữu cơ nằm trong đất gọi là thân rề.
lồi
Kể tên một số loại thân biến dạng, chức năng của chúng đối với cây.
Tên thân biến dạng
Đặc diểm cùa thân biến dạng
Chức năng đối với cây
Ví dụ
1. Thân cú
Thân củ nằm trên mặt đất Thần củ nằm dưới mật đất
Dự trữ chất dinh dưỡng cho cây dùng khi ra hoa.
Cù su hào
Cú khoai tày
2. Thân rễ
Nằm trong đất.
Lá váy không có màu xanh.
Dự trữ chất dinh dưỡng dùng khi mọc chồi, ra hoa.
Củ gừng, cù nghệ, có tranh, củ dong ta
3. Thân
mọng nước
Thân chứa nhiều chất lóng.
Thân có màu xanh
Dự trữ nước. Quang hợp
Xương rồng 3 cạnh, cành giao, sừng hươu...
3*. Cây xương rồng có những đặc điểm nào thích nghi với môi trường sống khô hạn? lồi
Cây xương rống có những dặc diem thích nghi với môi trường sống khô hạn thân của chúng dự trữ nước, đó là loại thân mọng nước. Thân có diệp lục có màu xanh, làm nhiệm vụ quang hợp thay lá.