Giải Địa Lí 8 - Bài 31. Đặc điểm khí hậu Việt Nam
BÀI 31. ĐẶC ĐIỂM KHÍ HẬU VIỆT NAM HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI LÝ THUYỀT Dựa vào bảng 31.1 (SGK trang 110), cho biết những tháng nào có nhiệt độ không khí giảm dần lừ nam ra bắc và giải thích vì sao? Trả lời Các tháng có nhiệt độ không khí giảm dần từ nam ra bắc là: 10, 11, 12, I, 3, 4. Nguyên nhân là do ảnh hưởng của gió mùa đông bấc. Vì sao hai loại gió mùa trên lại có đặc tính trái ngược nhau như vậy? Trả lời Gió mùa đông bắc thổi từ cao áp Xi-bia, với đặc tính lạnh, khô. Gió mùa tây nam thổi từ biển vào nên ẩm, mang mưa lớn. Vì sao các địa điểm trên lại thường có mưa lớn? Trả lời Vì các địa điểm này nằm trên địa hình đón gió ẩm. Những nhân tô' chủ yếu nào đã làm cho thời tiết, khí hậu nước ta đa dạng và thất thường? Trả lời Vị trí địa lí và lãnh thổ. Địa hình. Hoàn lưu gió mùa. Sự thất thường trong chế độ nhiệt chủ yếu diễn ra ở miền nào? Vì sao? Trả lời Sự thât thường trong chê độ nhiệt chủ yếu diễn ra ở miền Bắc, do nhịp độ và cường độ gió mùa tạo ra. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP Đặc điểm chung khí hậu nước ta là gì? Nét độc đáo của khí hậu nước ta thể hiện ở những mặt nào? Trả lời Đặc điểm chung khí hậu nước ta là mang tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm. Nét độc đáo của khí hậu nước ta thể hiện ở: + Nhiệt độ trung bình năm trên 21()c, lượng mưa lớn (1500 - 2000mm/năm) và độ ẩm không khí rất cao (trên 80%). Khí hậu nước ta chia thành hai mùa rõ rệt, phù hợp với hai mùa gió: mùa đông lạnh khô với gió mùa đông bắc và mùa hạ nóng ẩm với gió mùa tây nam. + Tính chất đa dạng và thất thường: Khí hậu nước ta phân hoá mạnh theo không gian và thời gian, hình thành nên các miền và vùng khí hậu khác nhau. Khí hậu nước ta rât thất thường, biến động mạnh, có năm rét sớm, năm rét muộn, năm mưa nhiều, năm khô hạn, năm ít bão, năm nhiều bão,... Nước ta có mấy miền khí hậu? Nêu đặc điểm khí hậu từng miền. Trả lời Nước ta có bốn miền khí hậu: Miền khí hậu phía Bắc, lừ dãy Bạch Mã (vĩ tuyến 16"B) trở ra, có mùa đông lạnh, tương đối ít mưa và nửa cuối mùa đông rất ẩm ướt; mùa hè nóng và mưa nhiều. Miền khí hậu Đông Trường Sơn bao gồm phần lãnh thổ Trung Bộ phía đông dãy Trường Sơn, từ Hoành Sơn (vĩ tuyến 18°B) tới Mũi Dinh (vĩ tuyến 11(IB) có mùa mưa lệch hẳn về thu đông. Miền khí hậu phía Nam bao gồm Nam Bộ và Tây Nguyên có khí hậu cận xích đạo, nhiệt độ quanh năm cao, với một mùa mưa và một mùa khô tương phản sâu sắc. Miền khí hậu Biển Đông Việt Nam mang tính chất gió mùa nhiệt đới hải dương. Em hãy sưu tầm năm câu cao dao, tục ngữ nói về khí hậu - thời tiết ở nước ta hoặc ở địa phương em. Trả lời Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng, ngày tháng mười chưa cười đã tôi. Chuồn chuồn bay tháp thì mưa, bay cao thì nắng, bay vừa thì râm. Lúa chim nép ở đầu bờ, hễ nghe tiếng sâm, phất cờ mà lên. Thâm đông, hồng tây, dựng mây. Ai ơi! ớ lại ba ngày hãy đi. Kiến đen tha trứng lên cao, thế nào cũng có mưa rào rất to. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM Khoanh tròn câu trả lời đúng nhất: Nước ta nằm trong đổi khí hậu A. xích đạo. B. nhiệt đới. c. cận nhiệt. D. A và B đúng. Nhiệt độ trung bình năm của không khí nước ta tăng dần A. từ tây sang đông. B. từ bắc vào nam. c. từ tháp lên cao. D. từ vĩ độ tháp lên vĩ độ cao. Loại gió thịnh hành ở nước ta vào mùa hạ có hướng A. đông bắc. B. đông nam. c. tây bắc. D. tây nam. Các địa điểm Bắc Quang (Hà Giang), Hoàng Liên Sơn (Lào Cai), Huế, Hòn Ba (Quảng Nam) thường có mưa lớn là do A. độ ẩm không khí rất cao. B. nằm ở nơi địa hình đón gió biển, c. ảnh hưởng của biển. D. tất cả các ý trên. Đặc trưng thời tiết ở miền Bắc nước ta vào nửa sau mùa đông là A. nóng khô. B. lạnh khô. c. lạnh ẩm. D. nóng ẩm. Miền khí hậu phía Bắc nước ta có đặc điểm là có mùa mưa lệch hẳn về thu đông. có khí hậu cận xích đạo, nhiệt độ quanh năm cao. c. có một mùa mưa và một mùa khô tương phản sâu sắc. D. có mùa đông lạnh, ít mưa và mùa hạ nóng, mưa nhiều. Miền khí hậu phía Nam bao gồm phần lãnh thổ Trung Bộ và Nam Bộ. Tây Nguyên và Đông Nam Bộ. c. Nam Bộ và Tây Nguyên. D. Đông Nam Bộ và đồng bằng sông Cửu Long. Miền khí hậu nào ở nước ta có mùa mưa lệch hẳn về thu đông? A. Phía Bắc. B. Đông Trường Sơn. c. Phía Nam. D. Biển Đông Việt Nam. Mưa lớn thường do bão và áp thấp nhiệt đới gây nên, tập trung ở các tỉnh duyên hải A. Bắc Bộ và Nam Bộ. B. Nam Bộ và Trung Bộ. c. Trung Bộ và Bắc Bộ. D. Bắc Trung Bộ và Nam Bộ. Thời tiết gió tây khô nóng diễn ra phổ biến ở vùng Tây Bắc và Duyên hải miền Trung. Tây Nguyên và Trung du miền núi phía Bắc. c. Đông Nam Bộ và Tây Nguyên. D. Trung du miền núi phía Bắc và Tây Nguyên. Số giờ nắng trung bình trong một năm của nước ta đạt từ A. 1200 - 1400 giờ. B. 1400 - 3000 giờ. c. 1600 - 1800 giờ. D. 2000 - 2500 giờ. Ớ nước ta, nhiệt độ không khí từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau giảm dần từ nam ra bắc là do tác động của A. gió mùa tây nam. B. gió mùa đông bắc. c. gió đông cực. D. gió phơn tây nam. Lượng mưa trung bình năm ở nước ta là A. 500 đến 1000mm. B. 1000 đến 1500mm. c. 1500 đến 2000mm. D. 2000 đến 2500mm. Địa điểm có lượng mưa trung bình năm cao nhâ't ở nước ta là A. Hoàng Liên Sơn (Lào Cai). B. Huế. c. Bắc Quang (Hà Giang). D. Hòn Ba (Quảng Nam). Miền khí hậu nào ở nước ta trong năm có một mùa mưa và một mùa khô tương phản sâu sắc? A. Miền khí hậu phía Bắc. B. Miền khí hậu Đông Trường Sơn. c. Miền khí hậu phía Nam. D. A và B đúng. Miền khí hậu Đông Trường Sơn bao gồm phần lãnh thổ Trung Bộ phía đông dãy Trường Sơn, từ A. Hoành Sơn tới Mũi Đại Lãnh. B. Hoành Sơn tới Mũi Né. c. Hoành Sơn tới Mũi Dinh. D. Hoành Sơn tới Mũi Kê Gà. Miền khí hậu phía Nam nước ta có đặc điểm là có mùa mưa lệch hẳn về thu đông. có mùa đông lạnh ít mưa và mùa hạ nóng ẩm, mưa nhiều. c. có khí hậu cận xích đạo, nhiệt độ quanh năm cao. D. mang tính chát gió mùa nhiệt đới hải dương. Nhân tố nào đã góp phần quan trọng hình thành nhiều vùng khí hậu, nhiều kiểu khí hậu khác nhau ở nước ta? Tác động của En Ninô và La Nina. Sự đa dạng của địa hình. c. Gió mùa đông nam và gió đông cực. D. Tất cả các ý trên. Lượng mưa một ngày đêm ở vùng có bão đạt khoảng A. 150 - 300mm. B. 200 - 400mm. c. 250 - 500mm. D. 300 - 600mm. Thời tiết gió tây khô nóng diễn ra phổ biến ở vùng Tây Bắc và vùng Duyên hải miền Trung nước ta vào các tháng A. 4, 5, 6. B.5, 6,7. c. 6, 7, 8. D. 7, 8, 9. ĐÁP ÁN 1B 2B 3D 4B 5C 6D 7C 8B 9C 10A 11B 12B 13C 14C 15C 16C 17C 18B 19A 20C