SGK Tiếng Việt 4 - Tuần 7 - Chủ điểm: Trên đôi cánh ước mơ
Trung thu độc lập Đêm nay anh đứng gác ở trại. Trăng ngàn và gió núi bao la khiến lòng anh man mác nghĩ tới trung thu và nghĩ tới các em. Trăng đêm nay soi sáng xuống nước Việt Nam độc lập yêu quý của các em. Trăng sáng mùa thu vằng vặc chiếu khắp thành phố, làng mạc, núi rừng, noi quê hưong thân thiết của các em... Anh nhìn trăng và nghĩ tới ngày mai... Ngày mai, các em có quyền mo tưởng một cuộc sống tưoi đẹp vô cùng. Mươi mười lăm năm nữa thôi, các em sẽ thấy cũng dưới ánh trăng này, dòng thác nước đổ xuống làm chạy máy phát điện ; ở giữa biển rộng, cờ đỏ sao vàng phấp phới bay trên những con tàu lớn. Trăng của các em sẽ soi sáng những ống khói nhà máy chi chít, cao thẳm, rải trên đồng lúa bát ngát vàng thơm, cùng với nông trường to lớn, vui tươi. Trăng đêm nay sáng quá Ị Trăng mai còn sáng hơn. Anh mừng cho các em vui tết Trung thu độc lập đầu tiên và anh mong ước ngày mai đây, những tết Trung thu tươi đẹp hơn nữa sẽ đến với các em. THÉP MỚI Tết Trung thu độc lập : Tết Trung thu năm 1945, sau ngày nước ta giành được độc lập. Trại (doanh trại): nơi bộ đội đóng quân. Trăng ngàn : trăng chiếu trên vùng núi rừng. Nông tiuòng : cơ sở sản xuất lớn về nông nghiệp do nhà nước tổ chức và quản lí. 0 1. Trăng Trung thu độc lập có gì đẹp ? Anh chiến sĩ tưởng tượng đất nước trong những đêm trăng tương lai ra sao ? vẻ đẹp đó có gì khác so với đêm Trung thu độc lập ? Cuộc sống hiện nay có những gì giống với mong ước của anh chiến sĩ năm xưa ? Em mơ ước đất nước ta mai sau sẽ phát triển như thế nào ? CHÍNH TẢ - Nhớ - viết: Gà Trông và Cáo (từ Nghe lời Cáo dụ thiệt hơn... đến hết; (2). Tìm những chữ bị bỏ trống để hoàn chỉnh các đoạn văn dưới đây. Biết rằng : Những chữ bị bỏ trống bắt đầu bằng tr hoặc ch : Con người là một sinh vật có tuệ vượt lên trên mọi loài, có phẩm kì diệu là biết mơ ước. Chính vì vậy, họ khám phá được những bí mật nằm sâu lòng đất, ngự được đại dương, phục được khoảng không vũ bao la. Họ là những nhân xứng đáng của thế giói này. Những chữ bị bỏ trống có vần ươn hoặc ương : Nhà Trung ở gần sân bay. Từ nhỏ, Trung đã rất ngưỡng mộ các chú phi công. Em mơ ước lớn lên sẽ trở thành phi công để được bay trên bầu trời, bay trên tược, làng mạc, thành phố quê Ễ ,.vượt qua các đại ■ mênh mông. Đê’ chuẩn bị cho lai, Trung cố gắng học giỏi, tập thể dục Ễ xuyên cho cơ thể khoẻ mạnh, B tráng. (3). Tìm các từ: Chứa tiếng chí hoặc trí, có nghĩa như sau : Ý muốn bền bỉ theo đuổi đến cùng một mục đích tốt đẹp. Khả năng suy nghĩ và hiểu biết. Chứa tiếng có vần ươn hoặc ương, có nghĩa như sau : Cố gắng tiến lên để đạt tới mức cao hon, tốt đẹp hon. Tạo ra trong trí óc hình ảnh những cái không có ỏ trước mắt hay chưa từng có. LUYỆN TÙ VÀ CÂU Cách viết tên người, tên địa lí Việt Nam - Nhận xét Hãy nhận xét cách viết những tên riêng sau đây: Tên người : Nguyễn Huệ, Hoàng Văn Thụ, Nguyễn Thị Minh Khai. Tên địa lí: Trường Son, Sóc Trăng, Vàm cỏ Tây. - Ghi nhớ . / Khi viết tên người, tên địa lí Việt Nam, cần viết hoa chữ cái đầu của mỗi tiếng tạo thành tên đó. Ill - Luyện tập Viết tên em và địa chỉ gia đinh em. Viết tên một số xã (phường, thị trấn) ở huyện (quận, thị xã, thành phố) của em. Viết tên và tìm trên bản đồ: Các quận, huyện, thị xã ỏ tỉnh hoặc thành phố của em. Các danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử ở tỉnh hoặc thành phố của em. KỀ CHUYỆN Lời ước dưới trăng PHẠM THI KIM NHƯỜNG Dựa vào lời kể của cô giáo (thầy giáo) và các tranh vẽ dưới đây, kể lại từng đoạn câu chuyện : Đém ràm tháng Giêng, các cô gái tròn 15 tuổi đến bên hồ cấu phúc. Chị Ngàn là một cô gái mù cũng đến hồ. Kể lại toàn bộ câu chuyện. Trao đổi với các bạn về nội dung câu chuyên : Cô gái mù trong câu chuyện cầu nguyện điều gì ? Hành động của cô gái cho thấy cô là người thế nào ? Em hãy tìm một kết cục vui cho câu chuyện trên. TẬP ĐỌC ở Vương quốc Tương Lai Tin-tin và Mi-tin được một bà tiên giúp đỡ, đã vượt qua nhiều thử thách, đến nhiểu xứ sở để tìm con Chim Xanh về chữa bệnh cho một bạn hàng xóm. Đoạn trích dưới đây thuật lại việc hai em tới Vương quốc Tương Lai và trò chuyện với những người bạn sắp ra đời. TRONG CÔNG XUỜNG XANH Tin-tin: Em bé thứ nhất: Tin-tin: Em bé thứ nhất; Mi-tin : Em bé thứ nhất: Tin tin: Em bé thứ hai: Tin-tin : Em bé thứ hai: Cậu đang làm gì với đôi cánh xanh ấy ? Mình sẽ dùng nó vào việc sáng chế trên trái đất. Cậu sáng chế cái gì ? Khi nào ra đời, mình sẽ chế ra một vật làm cho con người hạnh phúc. Vật đó ăn ngon chứ ? Nó có ổn ào không ? Không đâu, chẳng ồn ào gì cả. Mình chế sáp xong rồi, cậu có muốn xem không ? Có chứ I Nó đâu ? Cậu có muốn xem vật mình sáng chế không ? Có chứ, cái gì đấy ? Có ba mươi vị thuốc trường sinh ở kia, trong những chiếc lọ xanh. Em bé thứ ba : Em bé thứ tư: Em bé thứ năm (Từ trong đám đông đi ra) Mình mang đến một thứ ánh sáng mà chưa ai biết cả (Em bé toả ra một thứ ánh sáng lạ thường). Thật là kì lạ phải không ? (Kéo tayTin-tin) Cậu lại đây xem cái máy của mình, nó biết bay trên không như một con chim. Hãy lại xem cái máy củá mình đã. Nó biết dò tìm những kho báu còn giấu kín trên mặt trăng. TRONG KHU VUÒN KÌ DIỆU Em bé cầm nho : - (Mang một chùm quả trên một đầu gậy đi tới) Cậu thấy chùm quả của mình thế nào ? Tin-tin : - Chùm lê đẹp quá I Em bé cầm nho : - Không phải lê đâu, nho đấy I Đến lúc mình 30 tuổi, mọi quả nho đều sẽ như thế này. Mình đã tìm ra cách trồng và chăm bón chúng. Em bé cầm táo : - (Bê một sọt quả to như quả dưa) Hãy xem những trái cây mình trồng này I Mi-tin : - Dưa đỏ, phải không cậu ? Em bé cẩm táo : - Không I Táo đấy ! Chưa phải là loại to nhất đâu I Khi mình ra đời, mình sẽ giúp mọi người trồng những loại táo to thế này. Em bé có dưa - (Đẩy một xe đầy dưa to như những quả bí đỏ) Đâỵ là sản phẩm của mình. Tin-tin : - Mình chưa bao giờ thấy những quả bí đỏ lạ thế này. Em bé có dưa : - Không I Đó là những quả dưa. Khi ra đời, mình sẽ trổng những quả dưa to như thế. Theo MÁT-TÉC-LlCH (Nguyễn Trường Lịch dịch) Thuốc truòng sinh : loại thuốc uống vào sẽ sống lâu (theo quan niệm của người xưa). Tin-tin và Mi-tin đến đâu và gặp những ai ? Vì sao nơi đó có tên là Vương quốc Tương Lai ? Các bạn nhỏ trong công xưởng xanh sáng chế ra những gì ? Các phát minh ấy thể hiện những mơ ước gì của con người ? Những trái cây mà Tin-tin và Mi-tin thấy trong khu vườn kì diệu có gì khác thường ? Em thích những gì ở Vương quốc Tương Lai ? Phân vai đọc các đoạn kịch trên. TẬP LÀM VÁN Luyện tập xây dựng đoạn văn kế chuyên Đọc cốt truyện sau : Vào nghề Va-li-a được bố mẹ cho đi xem xiếc. Em thích nhất tiết mục "Cô gái phi ngựa, đánh đàn" và mơ ước thành diễn viên biểu diễn tiết mục ấy. Em xin vào học nghề tại rạp xiếc, ông giám đốc rạp xiếc giao cho em việc quét dọn chuồng ngựa. Em ngạc nhiên nhưng rồi cũng nhận lời. Va-li-a đã giữ chuồng ngựa sạch sẽ và làm quen với chú ngựa diễn trong suốt thời gian học. về sau, Va-li-a trở thành một diễn viên như em hằng mong ước. , 77ìeo TIẾNG VIỆT 3, 1985 Bạn Hà viết thử cả bốn đoạn của câu chuyện trên, nhưng chưa viết được đoạn nào hoàn chỉnh. Em hãy giúp bạn hoàn chỉnh một trong các đoạn ấy. Đoạn 1 : Mở đầu : ... Diễn biến : ... Kết thúc : Từ đó, lúc nào trong trí óc non nớt của Va-li-a cũng hiện lên hình ảnh cô diễn viên phi ngựa, đánh đàn. Em mo ước một ngày nào đó cũng đưạc như cô - phi ngựa và 'choi những bản nhạc rộn rã. Đoạn 2 : Mở đầu : Rồi một hôm, rạp xiếc thông báo cần tuyển diễn viên. Va-li-a xin bố mẹ cho ghi tên học nghề. Diễn biến :... Kết thúc : Bác giám đốc gật đầu cười, bảo em : "Công việc của diễn viên phi ngựa, đánh đàn bắt đầu như thế đấy, cháu ạ. Cái tháp cao nào cũng phải xây từ mặt đất lên." Đoạn 3 : Mở đầu : ... Diễn biến : Những ngày đầu, Va-li-a rất bõ ngõ. Có lúc em nản chí. Nhưng cứ nhó đến hình ảnh cô diễn viên phi ngựa, em lại thấy phấn chấn lén. Kết thúc : ... Đoạn 4 : Mở đầu :... Diễn biến : Cứ mỗi lần Va-li-a bước ra sàn diễn, những tràng vỗ tay nồng nhiệt lại vang lên. Chỉ trong nháy mắt, cô đã đứng trên lưng ngựa, tay ôm cây đàn vĩ cầm. Rồi tiếng đàn cất lên. vẻ thán phục lộ rõ trên gưong mặt từng khán giả. Kết thúc :... LUYỆN TÙ VÀ CÂU Luyện tập viết tên người, tên địa lí Việt Nam Viết lại cho đúng các tên riêng trong bài ca dao sau : Rủ nhau choi khắp Long Thành Ba mươi sáu phố rành rành chẳng sai : Hàng bồ, hàng bạc, hàng gai Hàng Buồm, Hàng thiếc, Hàng hài, Hàng Khay Mã vĩ, Hàng Điếu, hàng giày Hàng Lờ, hàng cót, hàng mây, hàng Đàn Phố Mói, phúc kiến, hàng Than Hàng mã, hàng mắm, hàng Ngang, hàng Đồng Hàng Muối, hàng nón, cầu Đông Hàng hòm, hàng đậu, hàng bông, hàng bè Hàng Thùng, hàng bất, hàng tre Hàng Vôi, hàng giấy, hàng The, hàng Gà Quanh quanh về đến Hàng Da Trải xem phường phố thật là đẹp xinh. 1 Long Thành : thành Thăng Long, nay là Hà Nội. Trò chơi du lịch trên bản đổ Việt Nam : Đố - tìm và viết đúng tên các tỉnh, thành phố. Đố - tìm và viết đúng tên những danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử nổi tiếng. TẬP LÀM VÀN Luyện tập phát triến câu chuyện Đề bài Trong giấc mơ, em được một bà tiên cho ba điều ước và em đã thực hiện cả ba điều ước đó. Hãy kể lại câu chuyện ấy theo trình tự thời gian. Gợi ý Em mơ thấy mình gặp bà tiên trong hoàn cảnh nào ? Vì sao bà tiên lại cho em ba điều ước ? Em thực hiện từng điểu ước như thế nào ? Em nghĩ gì khi thức giấc ?