Tuần 23. Vì cuộc sống thanh bình
Tuần 23 TẬP ĐỌC Phân xử tài tình CÁCH ĐỌC Đọc trôi chảy, lưu loát bài văn. Diễn cảm với giọng nhẹ nhàng, chậm rãi thề hiện được niềm khâm phục cúa người kế chuyện về tài xử kiện của viên quan án. Chú ý linh hoạt chuyển giọng cho phù hợp với đặc điếm của từng đoạn: kể, đối thoại. Phải phân biệt lời các nhân vật. Người kể chuyện: giọng rõ ràng, rành mạch, biểu thị cảm xúc khâm phục, trân trọng. Hai người đàn bà mếu máo, ấm ức, đau khổ. Viên quan án: ôn tồn, đĩnh đạc, uy nghiêm. * Giái thích từ: cóng đường: nơi làm việc của quan thủ phạm: kẻ phạm tội GỢ| ý Tìm hiểu bài Hai người đàn bà đến công đường nhờ quan phân xử việc mình bị mất cắp vải. Người nọ tố cáo người kia lấy trộm vải của mình và nhờ quan phân xử. Để tìm ra người lấy cắp, quan án dùng nhiều cách khác nhau: Cho đòi người làm chứng nhưng không có ai làm chứng Cho lính về nhà họ xem nhưng cũng không tìm được chứng cứ gì. Sai lính xé tấm vải làm hai cho mỗi người một mảnh. Thấy một trong hai bật khóc, quan sai lính trả tấm vải cho người ấy rồi thét trói người kia. Quan cho rằng người không khóc chính là người lấy cắp vì quan hiểu người tự tay làm ra tấm vải vất vả, cực nhọc mới đau xót, bật khóc khi tấm vải bị xé. Còn người dửng dưng khi tấm vải bị xé không phải là người đã đồ mồ hôi công sức dệt nên tâm vải. Để tìm kẻ lâ'y trộm tiền nhà chùa, quan án đã làm các việc như sau: Cho gọi hết sư sãi, kẻ ăn người ở trong chùa ra, giao cho mỗi người một nắm thóc đã ngâm nước, bảo họ cầm nắm thóc đó vừa chạy đàn vừa niệm Phật. Tiến hành dùng đòn tấn công tâm lí: Đức Phật rất thiêng. Ai gian Phật sẽ làm cho thóc trong tay người đó nẩy mầm. Đứng quan sát những người chạy dàn, thấy một chú tiểu thỉnh thoáng hé bàn tay cầm thóc ra xem thì lập tức cho bắt ngay vì chi có kè có tạt mới hay giật mình. Quan án dùng cách trên vì biết ké gian thường lo láng nén sẽ lộ mặt (phương án b) Nội dung: Ca ngợi trí thông minh, tài xứ kiện cùa vị quan án. CHÍNH TẢ Cao Bằng NHỚ-VIẾT Trình bày đúng, viết đúng chính tả 4 khô’ thơ đầu bài thơ Cao Bằng (thơ 5 chữ). Chú ý những chữ cần viết hoa, các dấu câu và những chữ dễ viết sai chính tả. LUYỆN TẬP Bài tập 2: Lời giải: Người nữ anh hùng trẻ tuổi hi sinh ớ nhà tù Côn Đảo là chị Võ Thị Sáu. Người lấy thân mình làm giá súng trong chiến dịch Điện Biên Phú là anh Bế Văn Đàn Người chiến sĩ biệt động Sài Gòn đặt mìn trên cầu Công Lý mưu sát Mắc Na-ma-ra là anh Nguyễn Văn Trỗi. Bài tập 3 Lời giải: Viết sai Sữa lại Hai ngàn Hai Ngàn Ngã ba Ngã Ba Pù mo Pù Mo Pù xai Pù Xai LUYỆN TỪ VÀ CÂU Mở rộng vốn từ: Trật tự - An ninh * Bài tập 1 Lời giải: Dòng c nêu đúng nghĩa của từ trật tự. * Bài tập 2 Lời giải: Lực lượng bảo cộ trật tự, an toàn giao thòng Cánh sát giao thông Hiện tượng trái ngược với trật tự, an toàn giao thông Tai nạn, tai nạn giao thông, va chạm giao thông Nguyên nhân gãy tai nạn giao thông ■ Vi phạm quy định về tốc độ, thiết bị kém an toàn, lấn chiếm lòng lề đường và vỉa hè * Bài tập 3 Những từ ngữ chi người liên quan đến trật tự, an ninh cảnh sát, trọng tài, bọn càn quấy, bọn hu-li-gản Những từ ngữ chi sự việc, hiện tượng liên quan đến trật tự, an ninh giữ trật tự, bắt, quậy phá, hành hung, bị thương KỂ CHUYỆN Kể chuyện đã nghe, đã đọc Học sinh tự tìm chọn một câu chuyện đê kề theo đúng yêu cầu của tiết học: một câu chuyện đã nghe, đã đọc, về những người đã góp sức mình bảo vệ trật tự, an ninh. Nếu không tìm được chuyện ngoài chương trình thì có thế kể các chuyện đã học như: Tiếng rao đêm, ông Nguyễn Khoa Đăng, Nhà tình báo Vũ Ngọc Nhạ. TẬP ĐỌC Chú đi tuần CÁCH ĐỌC Đọc lưu loát, trôi chảy bái thơ. Diễn cám với giọng nhẹ nhàng, trầm lắng trìu mến thiết tha thê hiện tình cảm thương yêu của người chiến sĩ công an với các cháu học sinh miền Nam. Chuyền giọng vui nhanh hơn ở 3 dòng thơ cuối thế hiện ước mơ của người chiến sĩ an ninh về tương lai của các cháu và quyết tâm làm tốt nhiệm vụ vì hạnh phúc trẻ thơ. GỢl ý tìm hiểu bài Người chiến sĩ đi tuần giữa đêm khuya, gió rét, mọi người đều đã yên giấc ngủ say. Đặt hình ảnh người chiến sĩ đi tuần bên hình ánh giấc ngủ yên bình của học sinh, tác giả bài thơ muốn ca ngợi những người chiến sĩ tận tụy quên mình vì hạnh phúc trẻ thơ. Tình cảm và mong ước của người chiến sĩ dối với các cháu học sinh được thế hiện qua các từ ngữ và chi tiết: xưng hô thân mật (chứ, cháu, các cháu ơi) các từ yêu mến, lưu luyến và các chi tiết hói thăm giâ’c ngủ có ngon không, dặn cứ yên tâm ngủ nhé, tự nhủ tuần tra đê giữ mái â'm nơi cháu nằm. Đó là tình cảm. Còn mong ước thê hiện trong chi tiết: “Mai các cháu học hành tiến bộ. Đời đẹp tươi khàn đó tung bay”... Nội dung: Các chiến sĩ công an yêu thương các cháu học sinh, sần sàng chịu gian khổ, khó khăn dể bào vệ cuộc sống bình yên và tương lai tươi đẹp của các cháu. TẬP LÀM VĂN Lập chương trình hoạt động Học sinh tự lập chương trình theo gợi ý trong SGK. LUYỆN TỪ VÀ CÂU Nối các vế câu ghép I. NHẬN XÉT Bài tập 1: Lời giải Câu ghép Chẳng những Hồng chăm /ụ 2 vế câu tạo thành: Vế 1: Chẳng những Hồns chăm hoc C V Vế 2: mà ban ấy còn rất chăm làm c V Bài tập 2 Lời giải: Ngoài cặp QHT chẳng những...mà còn. tăng tiến, còn có thề sứ dụng các cặp còn..., không chỉ...mà còn..., không những...ì bằng quan hệ từ c mà bạn ấy còn rât chăm làm do Chẳng những... mà còn... là cặp QHT nối hai vế câu. Câu văn sử dụng cặp QHT chẳng những... mà còn,... thể hiện quan hệ tăng tiến. .. nối các vế trong cảu chỉ quan hệ QHT khác như: không những...mà nà..., không phải chỉ...mà còn... 7 bạn ấy còn rất chăm làm. n ấy còn rát chăm làm. Ví dụ: Không những Nam chăm học nu Nam không chi chăm học mà bạ GHI NHỚ Để thể hiện quan hệ tăng tiến giữa các vế câu ghép, ta có thể'nối chúng bằng một trong các quan hệ tù", không những...mà còn..., chẳng những...mà còn..., không chí...mà còn... LUYỆN TẬP Bài tập 1 Vê 1: Bon bất lương ấy không chỉ ăn cắn tay lái c V Vè 2: mà chúng còn lấv luôn cả bàn đap nhanh c V Bài tập 2 Lời giải: Tiếng cười không chỉ đem lại niềm vui cho mọi người mà nó còn là liều thuốc trường sinh. Không những hoa sen đẹp mà nó còn tượng trưng cho sự thanh khiết cúa tăm hồn Việt Nam. Chẳng những hoa sen đẹp mà nó còn tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam. Ngày nay, trên đất nước ta, không chỉ cóng an làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự, an ninh mà mỗi một người dãn đều có trách nhiệm bảo vệ công cuộc xảy dựng hòa bình. TẬP LÀM VĂN Trả bài văn kể chuyện Học sinh tự sửa bài viết của mình theo sự hướng dẫn của thầy cô.