Giải bài tập Vật lý 12 Bài 22: Sóng điện từ

§22. SÓNG ĐIỆN TỪ
A. KIẾN THỨC Cơ BẢN
Sóng điện từ là điện từ trường lan truyền trong không gian.
Các đặc điểm của sóng điện từ:
Sóng điện từ lan truyền trong chần không và trong các điện môi. Tốc độ của sóng điện từ trong chân không có giá trị lớn nhất và bằng c w 3.108 m/s.
Sóng điện từ là sóng ngang, có thành phần vectơ điện trường E vuông góc với thành phần vectơ cảm ứng từ B và cùng vuông góc với phương truyền sóng, ba vectơ E , B và c tạo thành một tam diện thuận.
Dao động của điện trường và từ trường trong sóng điện từ tại một điểm luôn luôn cùng pha với nhau.
Khi gặp mặt phân cách giữa hai môi trường thì sóng điện từ cũng bị phản xạ, khúc xạ.
Sóng điện từ mang năng lượng.
Sóng vô tuyến là các sóng điện từ dùng trong thông tin vô tuyến.
Sóng vô tuyến có bước sóng từ vài mét đến vài kilômet.
Sóng ngắn có thể truyền đi rất xa trên mặt đất nhờ sự phản xạ liên tiếp giữa tầng điện li và mặt đất.
Trong chân không công thức liên hệ giữa bước sóng và tần số
c 3 108
Ầ = I = 'ị với c = 3.108(m/s)
C1
C2
B. CÂU HỎI TRONG BÀI HỌC
Sóng điện từ và diện từ trường có gi khác nhau?
Viết công thức liên hệ giữa bước sóng diện từ (Ả) với tần sô' sóng (f).
Hướng dẫn trả lời
31 Sóng điện từ và điện từ trường không có gì khác nhau. Sóng điện từ chính là điện từ trường lan truyền trong không gian.
S3 Trong chân không công thức liên hệ giữa bước sóng và tần sô' c 3 108
X = J = f - với c = 3.108(m/s)
c. CÂU HỎI SAU BÀI HỌC
Sóng diện từ là gi? Nêu những dặc điểm của sóng diện từ.
Nêu những đặc điểm của sự truyền sóng vô tuyến trong khí quyển.
Hưởng dẫn trả lời
Sóng điện từ chính là điện từ trường lan truyền trong không gian.
* Các đặc điểm:
Sóng điện từ lan truyền trong chân không và trong các điện môi.
Sóng điện từ là sóng ngang, có thành phần vectơ điện trường E vuông góc với thành phần vectơ cảm ứng từ B và cùng vuông góc với phương truyền sóng, ba vectơ E, B và c tạo thành một tam diện thuận.
Dao động của điện trường và từ trường trong sóng điện từ luôn luôn cùng pha.
Khi gặp mặt phân cách giữa hai môi trường thì sóng điện từ cũng bị phản xạ, khúc xạ.
Sóng điện từ mang năng lượng.
Sóng vô tuyến bị không khí hấp thụ. Chỉ có những sóng điện từ nằm trong một sô' vùng tương đốì hẹp là không bị không khí hấp thụ. Các vùng này gọi là dải sóng vô tuyến.
Các sóng điện từ có bước sóng ngắn thì phản xạ tô't ở tầng điện li và mặt đất. Nhờ sự phản xạ liên tiếp giữa tầng điện li và mặt đất nên sóng điện từ có thể truyền đi rất xa.
D. BÀI TẬP
Hãy chọn câu đúng.
Nhiều khi ngồi trong nhà không thể dùng được điện thoại di động vì không có sóng, nhà dó chắc chắn phải là
A. nhà sàn.	B. nhà lá.	c. nhà gạch.	D. nhà bêtông.
Sóng điện từ có tần số 12 MHz thuộc loại sóng nào dưới đây?
A. Sóng dài.	B. Sóng trung.
c. Sóng ngắn.	D. Sóng cực ngắn.
V
d)
ứng từ B và tốc độ truyền sóng V của một sóng điện từ ĩ
B. Hình b. D. Hình d.
Trong các hỉnh sau, hình nào diễn tả đúng phương và chiều của cường độ điện trường E, cảm
A. Hình a. c. Hỉnh c.
Tính tần sô của các sóng ngắn có bước sóng 25m, 31m và dim. Biết tốc độ truyền sóng diện từ là 3,10s m/s.
Hướng dẫn giải
Chọn đáp án D.
Chọn dáp án c.
Chọn đáp án c.
n	1 _ c _ 108
 Với 7, = 41m thì f =	= 7,32(MHz)
 À
-lí)8 _ C 3.108
Ta có công thức A = - = —	=>
f f	X
1 f)8
Với ), = 25m thì f =	= 12(MHz)
A.
3 108
Với À, = 31m thì f =	= 9;68(MHz)
 108
Với 7, = 41m thì f =	= 7,32(MHz)