Giải bài tập Vật lý 12 Bài 26: Các loại quang phổ
§26. CÁC LOẠI QUANG PHỔ KIẾN THỨC Cơ BẢN Máy quang phổ Là một dụng cụ dùng để phân tích chùm ánh sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc. Máy quang phổ gồm có ba bộ phận chính là: + Ông chuẩn trực: để tạo ra chùm tia song song. + Hệ tán sắc: để tán sắc ánh sáng, gồm một hoặc nhiều lăng kính. + Buồng tối: để thu ảnh quang phổ. Quang phổ phát xạ Quang phổ phát xạ của một chất là quang phổ của ánh sáng do chất đó phát ra khi được đun nóng đến nhiệt độ cao. Quang phổ phát xạ được chia làm hai loại là quang phổ liên tục và quang phổ vạch. Mọi chất rắn, lỏng hoặc khí có áp suất lớn khi bị nung nóng, phát ra quang phổ liên tục gồm một dãy có màu thay đổi một cách liên tục. Quang phổ liên tục của các chất khác nhau ở cùng một nhiệt độ thì hoàn toàn giông nhau và chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của chúng. Quang phổ vạch do chất khí ở áp suất thấp phát ra, bị kích thích bằng nhiệt hay bằng điện. Quang phổ vạch chỉ chứa những vạch sáng riêng lẻ, ngăn cách nhau bởi những khoảng tối. Quang phổ vạch của các nguyên tô' khác nhau thì rất khác nhau về số lượng các vạch, về vị trí (hay bước sóng) và độ sáng tỉ đốì giữa các vạch. Mỗi nguyên tô' hóa học có một quang phổ vạch đặc trưng của nguyên tô' đó. Quang phổ hấp thụ: Là một hệ thông những vạch tô'i hay đám vạch tối hiện trên nền quang phổ liên tục. Quang phổ hấp thụ của các chất khí cũng đặc trưng cho chất khí đó. CÂU HỎI SAU BÀI HỌC ỉ. Quang phổ vạch phát xạ là gi? Điêu kiện dể có quang phổ vạch phát xạ là gi? Đặc điểm của quang phổ vạch phát xạ là gì? Quang phổ liên tục là gì? Điều kiện dể có quang phổ liên tục là gì? Đặc điểm cửa quang phổ liên tục là gì? Quang phổ hấp thụ là gi? Trình bày cách tạo ra quarig phố' hấp thụ. Đặc điềm của quang phổ hấp thụ là gì? Hướng dẫn giải Quang phổ vạch phát xạ là một hệ thông những vạch sáng riêng lẻ, ngăn cách nhau bởi những khoảng tôi. Điều kiện để có quang phổ vạch phát xạ là: Các chất khí ở áp suất thấp phát ra, khi bị kích thích bằng nhiệt hay bằng điện. Đặc điểm của quang phổ vạch phát xạ là: Quang phổ của các nguyên tô" khác nhau thì khác nhau về số lượng vạch, về vị trí (hay bước sóng) và độ sáng tỉ đốì giữa các vạch. Mỗi nguyên tô' hoá học có một quang phổ vạch đặc trưng của nguyên tô' đó. - Quang phổ liên tục là một dải có màu từ đỏ đến tím nô'i liền nhau một cách liên tục. Điều kiện để có quang phổ liên tục là các chất rắn, lỏng, khí có áp suất lớn, phát ra khi bị nung nóng. Đặc điểm của quang phổ liên tục là không phụ thuộc vào cấu tạo của nguồn phát mà chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn phát. - Quang phổ hấp thụ là các vạch hay đám vạch tối trên nền của một quang phổ liên tục. Cách tạo ra quang phổ hấp thụ: Dùng một bóng đèn điện dây tóc chiếu sáng khe F của một máy quang phổ. Trên tiêu diện của thấu kính buồng tối, có một quang phổ liên tục của dây tóc bóng đèn. Đèn xen giữa đèn và khe F một cốc thuỷ tinh đựng dung dịch màu, thì trên quang phổ liên tục ta thấy có một sô' dải đen. Quang phổ liên tục, thiếu các ánh sáng do bị dung dịch hấp thụ, được gọi là quang phổ hấp thụ của dung dịch. Đặc điểm của quang phổ hấp thụ là: Quang phổ hâ'p thụ của các chất khí chứa các vạch hấp thụ và là đặc trưng cho chất khí đó. Quang phổ hấp thụ của chất lỏng và chất rắn lại chứa các “đám”, mỗi đám gồm nhiểu vạch hấp thụ nối tiếp nhau một cách liên tục. D. BÀI TẬP Quang phổ vạch phát xạ do chắt nào dưới đây bị nung nóng phát ra? A. Chất rắn. B. Chất lòng. c. Chất khi ở áp suất thấp. D. Chất khí ở áp suất cao. I Chỉ ra câu sai. Quang phổ liên tục được phát ra bởi chất nào dưới dây khi bị nung nóng? A. Chất rán. B. Chất lỗng. c. Chất khí ở áp suất thấp. D. Chất khi ở áp suất cao. Trong quang phổ vạch phát xạ của hiđrô, ta thấy vạch lam nằm bên phăi vạch chàm. Vậy các vạch dỏ và vạch tím nằm thế nào? Hướng dẫn giải Chọn đáp án c. Quang phổ vạch phát xạ do chát khí ở áp suất thấp bị nung nóng phát ra. Chọn đáp án c. Quang phổ liên tục do các chất rắn, lỏng và chất khí có áp suất lớn bị nung nóng phát ra. Trong quang phổ vạch phát xạ của hiđrô, ta thấy vạch lam nằm bên phải vạch chàm. Vạch đỏ nằm bên phải vạch lam. Vạch tím nằm bên trái vạch chàm. Tím Chàm Lam Đỏ