Giải Địa Lí 9 - Bài 7. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp
BÀI 6. Sự PHÁT TRIỂN NEN kinh tế việt nam BÀI 7. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Sự PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN Bố NÔNG NGHIỆP HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI LÝ THUYỀT Dựa vào kiến thức đã học ở lóp 8, hãy trình bày đặc điểm khí hậu của nước ta. Trả lời Khí hậu nhiệt đời ẩm gió mùa: nhiệt độ trung bình năm cao (trên 21"C), số giờ nắng từ 1400 - 3000 giờ trong một năm; lượng mưa trung bình năm lớn (1500 - 2000mm/năm, độ ẩm không khí rất cao (trên 80%); khí hậu nước ta chia thành 2 mùa rõ rệt, phù hợp với hai mùa gió: mùa đông khô lạnh với gió mùa đông bắc và mùa hạ nóng ẩm với gió mùa tây nam. Khí hậu thay đôi theo mùa và theo vùng (từ thấp lên cao, từ bắc xuống nam và từ tây sang đông) rất rõ rệt. Khí hậu diễn biến thất thường, có nhiều thiên tai (bão, lũ lụt, hạn hán,...). Tại sao thuỷ lợi là biện pháp hàng đầu trong thâm canh nông nghiệp ờ nước ta? Trả lời Thuỷ lợi là biện pháp hàng đầu trong thâm canh nông nghiệp ở nước ta vì: Chông úng, lụt trong mùa mưa bão. Đảm bảo nước tưới trong mùa khô. Cẳi tạo đâ't, mở rộng diện tích canh tác. Tăng vụ, thay đổi cơ câu mùa vụ và cơ cấu cây trồng. Kết quả là sẽ tạo ra được năng suất cây trồng cao và tăng sản lượng cây trồng. Kể một số cơ sở vật chất - kĩ thuật trong nông nghiệp để minh hoạ rõ hơn sơ đồ SGK trang 26. Trả lời Hệ thống thuỷ lợi: các hồ chứa nươc, kênh mương nội đồng,... Hệ thống dịch vụ trồng trọt: các cơ sở nhân giống, cung ứng phân bón, thuốc trừ sâu,... Hệ thống dịch vụ chăn nuôi: các cơ sở lai tạo giông; tư vấn, buôn bán thức ăn gia súc, gia cầm, thuỷ sản; dịch vụ thú y,... Các cơ sở vật chài - kĩ thuật khác: các phòng thí nghiệm, trung tâm nghiên cứu giông, các cơ sở khuyến nông, khuyến ngư,... HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP Phân tích những thuận lợi của tài nguyên thiên nhiên để phát triển nông nghiệp ở nước ta. Trả lời Tài nguyên đất: + Đa dạng, chiếm diện tích lớn nhất là đất phù sa và đất 1'cralit. Đất phù sa có diện tích khoảng 3 triệu ha thích hợp nhất với cây lúa nước và nhiều loại cây ngắn ngày khác, tập trung tại đồng bằng sông Hồng, đồng bằng sông Cửu Long và các đồng bằng ven biển miền Trung. Đất fcralit chiếm diện tích khoảng 16 triệu ha, tập trung chủ yếu ở trung du, miền núi, thích hợp cho việc trồng cây công nghiệp lâu năm (cà phê, chè, cao su,...), cây ăn quả và một sô' cây ngắn ngày (sắn, ngô, đậu tương,...). + Diện tích đất nông nghiệp hiện nay hơn 9 triệu ha. Khí hậu: nhiệt đới gió mùa ẩm. + Nguồn nhiệt, ẩm phong phú làm cho cây cô'i xanh tươi quanh năm, sinh trưởng nhanh, có thể trồng 2-3 vụ lúa và rau, màu trong một năm; nhiều loại cây công nghiệp và cây ăn quả phát triển tốt. + Phân hoá rõ rệt theo chiều bắc - nam, theo mùa và theo độ cao. Vì vậy, ở nước ta có thể trồng được từ các loại cây nhiệt đới cho đến một số cây cận nhiệt và ôn đới. Cơ cấu mùa vụ, cơ cấu cây trồng cũng khác nhau giữa các vùng. Tài nguyên nước: + Mạng lưới sông ngòi dày đặc, có giá trị về thuỷ lợi. + Nguồn nước ngầm khá dồi dào. Đây là nguồn nước tưới rât quan trọng, nhát là vào mùa khô. Tài nguyên sinh vật: + Tài nguyên động thực vật phong phú, là cơ sở để nhân dân la thuần dương, tạo nên các cây trồng, vật nuôi. + Nhiều giống cây trồng, vật nuôi có châì lượng tốt, thích nghi với điều kiện sinh thái của từng địa phương. Phát triển công nghiệp chế biến có ảnh hưởng như thê nào đến phát triển và phân bố nông nghiệp? Trả lời Sự phát triển và phân bô' công nghiệp chế biến có ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp ơ chỗ: + Tăng giá trị và khả năng cạnh tranh của hàng nông sản. + Thúc đẩy sự phát triển các vùng chuyên canh. + Nâng cao hiệu quả sản xuât nông nghiệp. Nói tóm lại: nông nghiệp nước ta không thể trở thành ngành sản xuất hàng hoấ nếu không có sự hỗ trợ tích cực của công nghiệp chế biên. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM Khoanh tròn câu trả lơi đúng nhất: Đổi với sản xuất nông nghiệp, đất đai được xem là địa bàn phân bố các khu dân cư. nơi xây dựng các cơ sơ kinh tế, văn hoá, xã hội,... c. tư liệu sẳn xuâi không thể thay thế được. D. nơi sinh sông của các sinh vật. Đất phtì sa ở nước ta có diện tích khoảng A. 2 triệu ha. B. 3 triệu ha. c. 4 triệu ha. D. 5 triệu ha. Loại cây trồng thích hợp nhất với đất phù sa ở nước ta là A. đậu tương. B. lạc. c. lúa gạo. D. khoai lang. Đất 1'eralit ở nước ta tập trung chủ yếu ơ A. trung du và miền núi. B. duyên hải. c. đồng bằng. D. A và B đúng. Diện lích đất nông nghiệp của nươc ta hiện nay trôn A. 7 triệu ha. B. 9 triệu ha. c. 11 triệu ha. D. 13 triệu ha. Loại cây trồng chủ yếu ở nước ta là cây A. nhiệt đới. B. cận nhiệt. c. ôn đời. D. A và B đúng. Trở ngại của khí hậu nước ta đôi với sản xuât nông nghiệp là A. bão lụt. B. gió Tây khô nóng. c. sương muôi. D. tất cả các ý trôn. Chính sách nào đã tác động mạnh mẽ đến sự phát triển và phân bô nông nghiệp ở nước ta? A. Phát triển kinh tế hộ gia đình. B. Kinh tế trang trại. c. Nông nghiệp hướng ra xuất khẩu. D. Tất cả các ý trên. Làm tăng giá trị và khả năng cạnh tranh của hàng nông nghiệp là do hoàn thiện hệ thông thuỷ lợi. mở rộng thị trường và ổn định đầu ra cho sản phẩm. c. công nghiệp chê biến nông sản được phát triển và phân bô' rộng khắp. D. cơ sở vật châì - kĩ thuật phục vụ trồng trọt, chăn nuôi khá hoàn thiện. Việc chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp ở nhiều vùng còn khó khăn, chủ yếu do nước ta có nhiều thiên lai. sức mua của thị trường trong nước còn hạn chế. c. cơ sỡ vật chât kĩ thuật chưa đáp ứng yêu cầu. D. chính sách phát triển nông nghiệp chưa phù hợp vơi thực tố. ĐÁP ÁN 1C 2B 3C 4A 5B 6A 7D 8D 9C 10B