SGK Vật Lí 7 - Bài 1. Nhận biết ánh sáng - Nguồn sáng và vật sáng

  • Bài 1. Nhận biết ánh sáng - Nguồn sáng và vật sáng trang 1
  • Bài 1. Nhận biết ánh sáng - Nguồn sáng và vật sáng trang 2
Bài 1 NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG ■ NGUÓN SÁNG VÀ VẬT SÁNG
Thanh đố Hải : Đặt một cái đèn pin nằm ngang trước mắt sao cho không nhìn thấy bóng đèn. Bấm công tắc bật đèn pin, mắt ta có nhìn thấy ánh sáng trực tiếp từ đèn phát ra không ? Vì sao ? (hình 1.1).
Hải: Tất nhiên là nhìn thấy vì đèn pin đã bật sáng.
Thanh cãi : Đèn không chiếu thẳng vào mắt làm sao mà nhìn thấy được !
Bạn nào đúng ?
- Nhận biết ánh sáng
Quan sát và thí nghiệm
Từ những thí nghiệm hoặc quan sát hàng ngày sau đây, trường hợp nào mắt ta nhận biết được có ánh sáng ?
Ban đêm, đứng trong phòng có cửa gồ đóng kín, không bật đèn, mở mắt.
Ban đêm, đứng trong phòng đóng kín cửa, mở mắt, bật đèn.
Ban ngày, đứng ngoài trời, mở mắt.
Ban ngày, đứng ngoài trời, mở mắt, lấy tay
che kín mắt.	—	 >
Jl - Nhìn thấy một vật
Thí nghiệm
• E3 Bố trí thí nghiệm như hình 1,2a,b. Mảnh giấy trắng dán trên thành màu đen bên trong một hộp kín. Trường hợp nào dưới đây ta nhìn thấy mảnh giấy trắng :
Đèn sáng (hình 1,2a).
Đèn tắt (hình 1,2b).
Hình 1.1
■ EO Trong những trường hợp mắt ta nhận biết được ánh sáng, có điều kiện gì giông nhau ?
Kết luận
Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có	truyền vào mắt ta.
Vì sao lại nhìn thây ?
Kết luận
Ta nhìn thấy một vật khi có	truyền
vào mắt ta.
- Nguồn sáng và vật sáng
BI Trong các thí nghiệm ở hình 1,2a và 1.3 ta nhìn thấy mảnh giấy trắng và dây tóc bóng đèn phát sáng vì từ hai vật đó đều có ánh sáng đến mắt ta. Vật nào tự phát ra ánh sáng, vật nào hắt lại ánh sáng do vật khác chiếu tới ?
Kết luận
Dây tóc bóng đèn tự nó	ánh sáng khi
có dòng điện chạy qua	nguồn sáng.
Dây tóc bóng đèn phát sáng và mảnh giấy
trắng	ánh sáng từ vật khác chiếu vào nó
gọi chung là vật sáng.
- Vận dụng
BI Trong cuộc tranh luận được nêu ở phần mở bài, bạn nào đúng ? Vì sao ?
BI Trong thí nghiệm ở hình 1.1, nếu ta thắp một nắm hượng để cho khói bay lên ở phía trước đèn pin, ta sẽ nhìn thấy một vệt sáng từ đèn phát ra xuyên qua khói. Giải thích vì sao ? Biết rằng khói gồm các hạt nhỏ li ti bay lơ lửng.
Ta nhận biết được ánh sáng khi cỏ ánh sáng truyền vào mắt ta.
Ta nhìn thây một vật khi có ánh sáng truyền từ vật đó vào mắt ta.
<• Nguồn sáng là vật tự nó phát ra ánh sáng. Vật sáng gốm nguồn sáng và nhũng vật hắt lại ánh sáng chiêu vào nó.
Có thể em chưa biết
Ta nhìn thấy bông hoa màu đõ vì có ánh sáng màu đỏ từ bông hoa đến mắt ta. Có nhiều loại ánh sáng màu như đỏ, vàng, lục, lam, tím v.v...
Vật đen là vật không tự phát ra ánh sáng và cũng không hắt lại ánh sáng chiếu vào nó. Sở dĩ ta nhận ra vật đen vì nó được đặt bên cạnh những vật sáng khác.