SGK Vật Lí 7 - Bài 8. Gương cầu lõm
Bài 8 GƯƠNG CẦU LÕM Gương cầu lõm có mặt phản xạ là mặt trong c ủa một phần hình cầu. Liệu gương cầu lõm có tạo được ảnh của một vật giống như gương cẩu lồi không ? - Ảnh tạo bởi gương cẩu lõm Thí nghiệm Bô trí thí nghiệm như hình 8.1. Hãy quan sát ảnh của cây nên tạo bởi gương cầu lõm. Đặt cây nến sát gương rồi di chuyên từ từ ra xa gương, cho đến khi không nhìn thấy ảnh đó nữa. HI Ánh của cây nến quan sát được trong gương cầu lõm ở thí nghiệm ưên là ảnh gì ? So với cây nến thì ảnh của nó lớn hơn hay nhở hơn ? E3 Hãy bố trí một thí nghiệm để so sánh ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm với ảnh của cùng vật đó tạo bởi gương phẳng. Mô tả cách bô trí thí nghiệm. Nêu kết quả so sánh. Kết luận Đặt một vật gần sát gương cầu lõm, nhìn vào gương thấy một ảnh không hứng được trên màn chắn và vật. Gương cầu lõm Hình 8.2 Vật cần nung nóng Hình 8.3 - Sự phản xạ ánh sáng trên gương cẩu lõm Đối với chùm tia tới song song Thí nghiệm Dùng đèn pin chiếu một chùm tia sáng song song đi là là trên một màn chắn, tới một gương cầu lõm (hình 8.2). ■ E3E3 Quan sát chùm tia phản xạ xem nó có đặc điểm gì ? Kết luận Chiếu một chùm tia tới song song lên một gương cầu lõm, ta thu được một chùm tia phản xạ tại một điểm ở trước gương. ▼ K31 Hình 8.3 là một thiết bị dùng gương cầu lõm hứng ánh sáng mặt. trời đê nung nóng vật. Hãy giải thích vì sao vật đó lại nóng lên. Đối với chùm tia tới phân kì Thí nghiệm Điều chỉnh đèn để tạo ra một chùm tia sáng phân kì xuất phát từ điểm s (ở gần gương) tới một gương cầu lõm (hình 8.4). ■ ES Bằng cách di chuyển đèn pin, hãy tìm vị trí của s để thu được chùm phản xạ là một chùm sáng song song. Kết luận Một nguồn sáng nhở s đặt trước gương cầu lõm ở một vị trí thích họp, có thể cho một chùm tia song song. Ill - Vận dụng Tìm hiểu đèn pin Mở pha đèn pin thấy một gương giông như gương cầu lõm và một bóng đèn. Vị trí bóng đèn và gương được bô trí như ở hình 8.5. Lắp pha đèn vào thân đèn. Bật đèn sáng, xoay nhẹ pha đèn đê thay đổi vị trí của bóng đèn so với gương. 131 Xoay pha đèn đến vị trí thích họp để thu được chùm phản xạ song song từ pha đèn chiếu ra. Giải thích vì sao nhờ có pha đèn mà đèn pin có thế chiêu ánh sáng đi xa mà vẫn sáng rõ ? E3Ỉ Muốn thu được chùm sáng hội tụ từ đèn ra thì phải xoay pha đèn đê cho bóng đèn ra xa hay lại gần gương ? Hình 8.5 <• Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm lớn hơn vật. <• Gương cẩu lõm có tác dụng biên đổi một chùm tiạ tới song song thành một chùm tia phản xạ hội tụ vào một điểm và. ngược lại, biến đổi một chùm tia tói phân kì thích hợp thành một chùm tia phản xạ song song. Có thể em chưa biết Trong thí nghiệm ở hình 8.1, lấy một màn chắn để cách gương lm hứng chùm tia phản xạ trên gương. Di chuyên cây nến từ sát gương ra xa dần. Đến một vị trí thích hợp của cây nến ta sẽ thu được trên màn chắn ảnh cùa ngọn nến. Ảnh hứng được trên màn đó gọi là ảnh thật. Em hãy thử làm xem và cho biết ảnh này có gì khác so với ảnh quan sát được trong gương khi cây nên ở gần sát gương ? Đèn ôtô và nhiều đèn đê chiêu xa khác có pha đèn giông pha đèn pin.