SGK Vật Lí 7 - Bài 7. Gương cầu lồi
Bài 7 GƯÔNG CẦU LỒI Nhìn vào một gương phẳng ta thấy ảnh của mình trong gương. Nếu gương có mặt phản xạ là mặt ngoài của một phần mặt cầu (gương cẩu lồi) thì ta còn nhìn thấy ảnh của mình trong gương nữa không ? Nếu có thì ảnh đó khác ảnh trong gương phẳng như thế nào ? - Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi Quan sát • EO Bố trí thí nghiệm như hình 7.1. Hãy quan sát ảnh của vật tạo bởi gưong cầu lồi và cho nhận xét ban đầu về các tính chất sau đây của ảnh : Ảnh đó có phải là ảnh ảo không ? Vì sao ? Nhìn thây ảnh lớn hơn hay nhỏ hơn vật ? Thí nghiệm kiểm tra Ta đã biết ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng là ảnh ảo lớn bằng vật. Bô trí thí nghiệm như hình 7.2, trong đó hai cây nến giống nhau đặt thẳng đứng, cách gương phẳng và gương cầu lồi một khoảng bằng nhau. So sánh độ lớn ảnh của hai cây nến tạo bởi hai gương. Kết luận Ánh của một vật tạo bởi gương cầu lồi có những tính chất sau đây : Là ảnh không hứng được trên màn chắn. Ảnh hơn vật. Hình 7.3 Kết luận Nhìn vào gương cầu lồi, ta quan sát được một vùng hơn so với khi nhìn vào gương phẳng có cùng kích thước. Gương phảng nhỏ — Pháp tuyến N ỉ J. N' Gương phảng nhỏ Tâm gương cầu o Gương cầu lồi 21 - Vùng nhìn thấy của guơng cầu lồi Thí nghiệm Đặt một gương phẳng thẳng đứng trước mặt như hình 6.2. Hãy xác định bé rộng vùng nhìn thấy của gương pháng. Sau đó thay gương phẳng bằng một gương cầu lồi có cùng kích thước và đặt đúng vị trí của gương phẳng (hình 7.3). Xác định bề rộng vùng nhìn thấy của gương cáu lồi. • El So sánh bề rộng vùng nhìn thấy của hai gương. - Vận dụng E33 Trên ôtô, xe máy người ta thường lắp một gương cầu lồi ở phía trước người lái xe đế quan sát ở phía sau mà không lắp một gương phẳng. Làm như thê có lợi gì ? B3 Ở những chồ đường gấp khúc có vật cản che khuất, người ta thường đặt một gương cầu lồi lớn (hình 7.4). Gương đó giúp ích gì cho người lái xe ? <• Ảnh ảo tạo bải guơng cẩu lồi nhỏ hơn vật <• Vùng nhìn thấy của guơng cầu lồi rộng hơn vùng nhìn thấy của . guơng phẳng có cùng kích thước. Có thể em chưa biết Mỗi diện tích nhỏ trên gương cầu lồi có thể xem như một gương phẳng nhỏ đặt ở đó. Vì thế có thế áp dụng định luật phản xạ ánh sáng cho mỗi gương phẳng đó. Em hãy thử vẽ hai tia trong chùm tia tới xuất phát từ một điểm sáng s đặt trước gương cầu lồi đến gương (hình 7.5) rồi vẽ tiếp hai tia phản xạ . Chùm phản xạ sẽ hội tụ hay phân kì ? Ảnh của điểm sáng tạo bởi gương 4-VẬTLÍ7-A