Giải Sinh 12 - Bài 12. Di truyền liên kết với giới tính và di truyền ngoài nhân
BÀI 12. DI TRUYỀN LIÊN KẾT VỚI GIỚI TÍNH VÀ DI TRUYỀN NGOÀI NHÂN KIẾN THỨC CẦN NHỚ Đặc điểm di truyền của các tính trạng do gen trên NST X là di truyền chéo. Đặc điểm di truyền của các tính trạng do gen trên NST Y là di truyền thẳng (di truyền cho 100% số cá thể dị giao tử). Sự di truyền của gen ngoài nhân không tuân theo các quy luật di truyền NST. Gen ngòai nhân cũng có khả năng đột biến. TRẢ LỜI CÂU HỎI VÀ GIẢI BÀI TẬP Bệnh mù màu đỏ - xanh lục ỏ' người là do một gen lặn nằm trên NST X quy định. Một phụ nữ bình thường có em trai bị bệnh mù màu lấy một người chồng bình thường. Nếu cặp vọ’ chồng này sinh đưực một người con trai thì xác suât để người con trai đó bị bệnh mù màu là bao nhiêu? Biết rằng bí) mẹ của cặp vự chồng này đều không bị bệnh. Trả lời Người phụ nữ bình thường có em trai bị bệnh mù màu, do vậy mẹ của cô ta chắc chắn là dị hợp tử về gen gầy bệnh mù màu. Vậy xác suất để cô ta có gen bệnh từ mẹ sẽ là 0,5. Người chồng không bị bệnh nên không mang gen gây bệnh. Như vậy, nếu cặp vợ chồng này đã sinh ra được 1 người con trai thì xác sụậl đệ người đó bị bệnh mù màu bằng 0,5 X 0,5 = 0,25. Vì xác suất để 22 HỌC TÕT SINH HỌC 12 mẹ là dị hợp tử về gen gây bệnh là 0,5 và nếu đã là dị hợp tử thì xác suất để người con trai nhận được gen gây bệnh từ mẹ là 0,5. Tổng hợp từ hai sự kiện này ta có xác suất để cặp vợ chồng này sinh con trai bị bệnh là: 0,5 X 0,5 = 0,25 Làm thô nào để biết được một bệnh nào đó ở người là do gen lặn trên NST giới tính X hay do gen trên NST thường quy dịnli? Trả lời Nghiên cứu phả hệ nếu thấy gen lặn gây bệnh nào đó có hiện tượng di truyền chéo và kết quả của phép lai thuận và nghịch khác nhau (tỉ lệ phân li nhiều hình ở 2 giới khác nhau). Nêu dặc diểm di truyền của gen ngoài nhân. Làm thế nào để biết đưực tính trạng nào đó là do gen trong nhân hay gen nằm ngoài nhân quy định? Trả lời Đặc điểm di truyền của gen ngoài nhân là đời con luôn có kiểu hình của mẹ. Nếu kết quả của phép lai thuận và nghịch khác nhau và con lai luôn có kiểu hình giông mẹ thì kiểu gen qui định tính trạng nghiên cứu nằm ở ngoài nhân (trong ti thể hoặc trong lục lạp). Nêu kết quả của phép lai thuận và phép lai nghịch khác nhau ỏ’ 2 giới (ỏ’ loài có co' chế tế bào học xác định giới tính kiểu XX-XY) thì kết luận nào đưực rút ra ỏ' dưới đây là đúng? Gen quy định tính trạng nằm ỗ NST giới tính X. Gen quy định tính trạng nằm trong ti thể. Gen quy định tính trạng nằm trên NST Y. Không có kết luận nào nêu trên là đúng. Trả lời Đáp án: d