Giải Sinh 12 - Bài 5. Nhiễm sắc thể và đột biến cấu trúc của nhiễm sắc thể
BÀI 5. NHIỄM SẮC THỂ VÀ ĐỘT BIẾN CÂU TRÚC NHIEM sắc thể A. KIẾN THỨC CẨN NHỚ Nhiễm sắc thể là những cấu trúc nằm trong nhân tê' bào, có khả năng nhuộm màu đặc trưng bằng thuốc nhuộm kiềm tính và có những biến đổi hình thái trong quá trình phân bào. Ớ sinh vật nhân thực: + NST được cấu tạo chủ yếu từ ADN và prôtêin histôn, dạng chuỗi xoắn dài. + Mỗi loài đều có bộ NST đặc trưng. + Các loài khác nhau có thế có sô' lượng, hình thái câu trúc NST khác nhau. + Ớ phần lớn các loài, NST trong tế bào Xôma thường tồn tại từng cặp tương đồng giông nhau về hình thái, kích thước trình tự các gen (bộ NST lưỡng bội, kí hiệu 2n). + Có 2 loại NST là NST thường và NST giới tính. Ớ vi khuẩn: NST chỉ là phân tử ADN trần, dạng vòng. ở virút: NST là phân tử ADN trần, ở 1 sô' virút, NST là ARN. Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST, gồm các dạng: mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn và chuyển đoạn. Mô tả từng dạng đột biến cấu trúc NST. Mất đoạn: NST bị đứt mất một đoạn, làm cho NST đột biến ngắn hơn NST ban đầu. Lặp đoạn: NST đột biến có thêm đoạn NST được lặp lại, làm cho NST đột biến dài hơn NST ban đầu. Đảo đoạn: NST ban đầu có một đoạn bị đứt, NST bị đứt này quay 180° rồi gắn vào vị trí cũ. Chuyển đoạn: NST này có một đoạn bị đứt (NST này bị ngắn lại so với ban đầu) đoạn NST bị đứt được gắn vào một NST không tương đồng làm NST này dài ra hơn so với NST ban đầu. B. TRẢ LỜI CÂU HỞI VÀ GIẢI BÀI TẬP Tại sao mỗi NST lại đu'ọ'c xoắn lại theo nhiều cấp dộ khác nhau? Trả lời Mỗi NST xoắn lại theo chiều cấp độ khác nhau giúp NST có thể xếp gọn trong nhân tế bào, giúp điều hòa hoạt động các gen và giúp NST dễ dàng di chuyển trong quá trình phân bào. Đột biến cấu trúc NST là gì? Có nhung dạng nào? Nêu ý nghĩa. Trả lời Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi xảy ra trong cấu trúc NST. Đột biến câu trúc NST có những dạng: mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn, chuyển đoạn. Ý nghĩa: Các dạng đột biến cấu trúc NST đều góp phần tạo nên nguyên liệu cho tiến hóa và có ý nghĩa trong chọn giông. Tại sao phần lớn các đột biến cấu trúc NST là có hại, th.ậm chí gây chết cho các thế đột biên? Trả lời Đột biến cấu trúc NST thường làm hư hỏng các gen, làm mất cân bằng gen và tái cấu trúc các gen trên NST. Hãy chọn phường án trả lời đúng nhất. Hiện tưựng đột biến câu trúc NST do: Đứt gãy NST. Đứt gãy NST hoặc đứt gãy rồi tái kết hợp khác thường. Trao đổi chéo không đều. Cả b và c. Trả lời Đáp án: d HỌC TỐT SINH HỌC 12