SGK Lịch Sử 7 - Bài 26 - Quang Trung xây dựng đất nước
Bài 26 QUANG TRUNG XÂY DựNG ĐẤT NƯỚC Phục hồi kinh tế, xôụ dựng vãn hoá dân tộc Ở cuối thế kỉ XVIII, đất nước trải qua chiến tranh, loạn lạc kéo dài. Đồng ruộng bỏ hoang, xóm làng xơ xác, công thương nghiệp đình trệ. Sau chiến thắng ngoại xâm, vua Quang Trung bắt tay vào việc xây dựng chính quyền mới, đóng đô ở Phú Xuân. Ông kịp thời đề ra những biện pháp thiết thực để khôi phục kinh tế và ổn định xã hội. Chiếu khuỵêh nông được ban hành để giải quyết tình trạng ruộng đất bỏ hoang và nạn lưu vong. Chỉ trongvài ba năm, "mùa màng trở lại phong đăng, năm phần mười trong nước khôi phục được cảnh thái bình". Quang Trung đã bãi bỏ hoặc giảm nhẹ nhiều loại thuế. Ông yêu cầu nhà Thanh "mở cửa ải, thông chợ búa, khiến cho hàng hoá không ngưng đọng, làm lợi cho sự tiêu dùng của dân". Nghề thủ công và buôn bán được phục hồi dần. Tại sao "mở cửa ải, thông chợ búa" thì công thương nghiệp được phát triển ? Về văn hoá, giáo dục, vua Quang Trung ban bô' Chiếu lập học. Ông nói : "Xây dựng đất nước lây việc dạy học làm đầu, tìm lẽ trị bình lâ'y việc tuyển nhân tài làm gồ'c". Các huyện, xã được nhà nước khuyến khích mở trường học. Chiếu lập học nói lên hoài bão gì của vua Quang Trung ? Vua Quang Trung dùng chữ Nôm làm chữ viết chính thức của nhà nước. Nhiều sắc lệnh của Quang Trung được viết bằng chữ Nôm. Ông giao cho Nguyễn Thiếp lập Viện Sùng chính để dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm, dùng làm tài liệu học tập. Chính sách quoc phòng, ngoại giao Quân xâm lược nhà Thanh đã bị đánh tan, nhưng nền an ninh và toàn vẹn lãnh thổ Tô’ quốc vẫn còn bị đe doạ. Phía bắc, thế lực Lê Duy Chỉ .(em ruột Lê Chiêu Thông) lén lút hoạt động ở vùng biên giới Việt - Trung. Phía nam, sau thất bại ở Rạch Gầm - Xoài Mút, Nguyễn Ánh cầu viện tư bản Pháp và chiếm lại Gia Đinh Hình 60' Tư?(n8 đài Quans Trung (tại gò Đôhg Đa - Hà Nội) Nhận rõ nguy cơ từ nhiều phía, Quang Trung khẩn trương xây dựng một quân đội mạnh. Quang Trung tiếp tục thi hành chế độ quân dịch, ba suất đinh lấy một suất lính. Quân đội gồm bộ binh, thuỷ binh, tượng binh và kị binh. Chiến thuyền có nhiều loại, loại lớn có thể chở được voi chiến (hoặc 500 - 600 lính) và hàng chục đại bác. Về ngoại giao, chủ trương của Quang Trung đốì với nhà Thanh là mềm dẻo nhung kiên quyết bảo vệ từng tấc đất của Tổ quốc. Vua nhà Thanh phải công nhận Quang Trung là "quốc vương", nghĩa là vua của một nước độc lập. Ở phía nam, Nguyễn Ánh đang tìm cách đánh ra Quy Nhơn. Quang Trung quyết định mở cuộc tấn công lớn, tiêu diệt hoàn toàn lực lượng Nguyễn Ánh ở Gia Định. Tiếc thay, kế hoạch đang tiến hành khẩn trương thì ngày 16 - 9 -1792, Quang Trung đột ngột từ trẩn. Công chúa Lê Ngọc Hân đã ghi lại sự nghiệp của Quang Trung : Mà nay áo vai cờ đào, Giúp dân dựng nước, xiết bao công trình. Quang Trung mất, Quang Toản lên ngôi vua, nhưng không đủ năng lực và uy tín điều hành công việc quốc gia. Nội bộ triều đình Phú Xuân nảy sinh mâu thuẫn và suy yếu nhanh chóng. CÂU HỎI Vua Quang Trung có những chính sách gì để phục hồi, phát triển kinh tế, ổn định xã hội và phát triển văn hoá dân tộc ? Đường lối ngoại giao của vua Quang Trung có ý nghĩa như thế nào ? Tóm tắt những nét chính vé sự nghiệp của vua Quang Trung.