SGK Hóa Học 9 - Bài 34: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ

HIĐROCACBON.
NHIÊN LIỆU
EZ/ Hợp chất hữu cơ là gì ?
Ể7 Metan, etilen, axetilen, benzen có cấu tạo phân tử và tính chất như thế nào ?
ẼÌ7 Dầu mỏ, khí thiên nhiên có thành phần và ứng dụng như thế nào ?
£? Nhiên liệu là gì ? sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả ?
CHƯƠNG
Giàn khoan dầu trên biển
I Khái niệm về hợp chắt Bâi 34	hữu Cơ và hoã học hữu cơ
(ĩ tiết)
Tù thài Cổ đại; con người đã biết sủ dụng và chế biến các hợp chất hữu cơ có trong, thiên nhiên để phục vụ cho cuộc sống của mình. Vậy hợp chất hữu cơ là gì ? Hoá học hữu cơ là gì ?
'I - KHÁI NIỆM VỂ HỢP CHẤT HỮU cơ
1. Hợp chất hữu cơ có ở' đâu ?
Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh ta, trong cơ thê sinh vật và trong hầu hết các loại lương thực, thực phẩm (gạo, thịt, cá, rau, quả, ...), trong các loại đồ dùng (quần, áo, giấy, mực, ...) (hình 4.1) và ngay trong cơ thể chúng ta.
Hình 4.1.
Một số loại lưong thục, thục phẩm và đồ dùng chúa hợp chất hữu ca
2. Hợp chất huu cơ lờ gì ?
■ Thí nghiệm : Đốt cháy bông, úp ống nghiệm phía trên ngọn lửa, khi ống nghiệm
mờ đi, xoay lại, rót nước vôi trong vào, lắc đều (hình 4.2).
Hiện tượng : Nước vôi trong vẩn đục.
Nhận xét: Khi bông cháy tạo ra khí COọ.
Tương tự khi đốt cháy các chất hữu cơ khác như : cồn, nến ... đều thấy tạo ra co2.
Vậy : Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cachon.
Đa số các hợp chất của cacbon là hợp chất hữu cơ. Chỉ có một số ít không là hợp chất hữu cơ (như co, COọ, HọCO3, các muối cacbonat kim loại ...).
Cóc hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào ?
HIĐROCACBON
DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON
Ngoài cacbon và hiđro, trong phân tử còn có các nguyên tố khác: oxi, nitơ, do...
Thí dụ : C2H6O, C2H5O2N, CHgCI
Dựa vào thành phần phân tử, các hợp chất hữu cơ được chia thành hai loại chính theo sơ đồ sau :
Phân tử chỉ có hai nguyên tố: cacbon và hiđro.
Thí dụ: CH4, C2H4, C6H6
li - KHÁI NIỆM VỂ HOÁ HỌC HỮU cơ
Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng.
Đầu thế kỉ XIX, hoá học hữu cơ được tách ra từ hoá học nói chung. Thời kì đầu, hoá học hữu cơ phát triển chậm do chưa có một cơ sở lí thuyết vững chắc. Sau khi thuyết cấu tạo hoá học ra đời, nhất là khi xây dựng được cơ sở lí thuyết hoá hữu cơ hiện đại, hoá học hữu cơ đã phát triển một cách nhanh chóng.
Ngày nay, hoá học hữu cơ đã có nhiều phân ngành khác nhau (hoá học dầu mỏ, hoá học polimẹ, hoá học các hợp chất thiên nhiên ...) và đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, xã hội.
Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ co, co2, H2CO3, các muối cacbonat kim loại...).
Hợp chất hủu cơ gồm hai loại chính : hidrocacbon và dần xuất của hidrocacbon.
Hoá học hũu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ.
Em có biết ?
Ai là người đầu tiên tổng hợp thành công hợp chất hữu cơ ?
Từ thời Cổ đại, con người đã biết làm rượu, giấm, thuốc nhuộm, đường ăn,... Tuy nhiên, trước thế ki XIX vần tồn tại thuyết duy tâm cho rằng họp chất hữu cơ chỉ được sinh rơ trong các cơ thể sống và con người không thê tổng hợp được hợp chất hữu cơ.
Đến năm 1828, nhà hoá học Phrê-đê-ric Vô-lơ (Frierich Wohler) là người đầu tiên đã tổng hợp thành cồng một hợp chất hữu cơ từ các chất vô cơ. Họp chất hữu cơ đó ỉà urê (CO(NH-,)d- Sự thành công này không chỉ giáng một đòn mạnh vào thuyết duy tâm mà còn có tác dụng thúc đẩy sự phát triển của hoá học hữu cơ. '	'
BÀI TẬP
Dựa vào dữ kiện nào trong sô' các dữ kiện sau đây để có thể nói một chất là vô cơ hay hữu cơ ?
Trạng thái (rắn, lỏng, khí) ;	c) Độ tan trong nước ;
Màu sắc ;	d) Thành phần nguyên tố.
Chọn câu đúng trong các câu sau :
Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu các hợp chất có trong tự nhiên.
Hoá học hữu cơ là ngành hoá	học chuyên	nghiên	cứu	các hợp chất của cacbon.
Hoá học hữu cơ là ngành hoá	học chuyên	nghiên	cứu	về các hợp chất hữu cơ.
Hoá học hữu cơ là ngành hoá	học chuyên	nghiên	cứu	các chất trong cơ thể sống.
Hãy so sánh phẩn trăm khối lượng của cacbon trong các chất sau : CH4, CH3CI, CH2CI2, CHCI3.
Axit axetic có công thức C2H4O2. Hãy tính thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố trong axit axetic.
Hãy sắp xếp các chất : C6H6, CaCO3, C4H10, C2H6O, NaNO3, CH3NO2, NaHCO3, C2H3O2Na vào các cột thích hợp trong bảng sau :
HỢP CHẤT HỮU Cơ
HỢP CHẤT VÔ Cơ
Hiđrocacbon	Dấn xuất của hiđrocacbon