SGK Vật Lí 6 - Bài 14. Mặt phẳng nghiêng
BÀI 14. MẶT PHẢNG NGHIÊNG Một số người quyết định bạt bót bờ mương, dùng mặt phẳng nghiêng để kéo ống bêtông lên (H.14.1). Liệu làm như thế có dễ dàng hơn không ? 1. Đặt vân đề Dùng tấm ván làm mặt phẳng nghiêng có thê làm giảm lực kẻo vật lên hay không ? Muốn làm giảm lực kéo vật thì phải tăng hay giảm độ nghiêng của tấm ván ? 2. Thí nghiệm ữ) Chuẩn bị: Lực kế có GHĐ 2,5 - 3N, khối trụ kim loại có móc, 3 tấm ván có độ dài khác nhau và một số vật kê. Chép bảng 14.1 vào vở. Bảng 14.1. Kết quả thí nghiệm Lần đo Mặt phậng nghiêng Trọng lượng của vật: p = F1 Cường độ của lực kéo vật F2 Lần 1 Độ nghiêng lớn A F2 = ... N Lần 2 Độ nghiêng vừa ( F1 = ... N F2 = ... N Lần 3 Độ nghiêng nhỏ I F2 = ... N b) Tiến hành đo : K31 - Đo trọng lượng của vật p = Fj và ghi kết quả vào bảng 14.1. - Đo lực kéo vật F2 trên mặt phẳng nghiêng có độ nghiêng khác nhau : + Lần 1 : Dùng tấm ván có độ dài ngắn nhất và lắp thí nghiệm như hình 14.2. Cầm lực kế kéo vật lên từ từ dọc theo mặt phẳng nghiêng. Đọc và ghi sô chỉ của lực kế vào bảng. + Lần 2 : Tìm cách làm giảm độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng. Lặp lại thí nghiệm và ghi tiếp .sô chỉ của lực kế vào bảng. + Lần 3 : Tiếp tục làm giảm độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng. Lặp lại thí nghiệm và ghi tiếp sô chỉ của lực kế vào bảng. PM Trong thí nghiệm ở hình 14.2 em đã làm giảm độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng bằng cách nào ? • 3. Rút ra kết luận Dựa vào bảng kết quả thí nghiệm trên để trả lời vấn đề đặt ra ở đầu bài. ▼ 4. Vận dụng »1 Nêu hai thí dụ về sử dụng mặt phẳng nghiêng. HI Tại sao đi lên dốc càng thoai thoải, càng dễ hơn ? H Hình 14.2 HI Ở hình 14.3 chú Bình đã dùng một lực 500N đê đưa một thùng phuy nặng 2000N từ mặt đất lên xe ôtô. Nếu sử dụng một tấm ván dài hơn thì chú Bình dùng lực nào có lợi hơn trong các lực sau đây ? F = 2000N ; c) F < 500N F > 500N ; d) F = 500N Hãy giải thích câu trả lời của em. Hình 14.3 Hình 14.4 © Dùng mặt phẳng nghiêng có thể kéo (đẩy) vật lên với lực nhỏ hơn trọng lượng của vật. © Mặt phẳng càng nghiêng ít, thì lực cẩn để kéo vật trên mặt phẳng đó càng nhỏ. Có thể em chưa biết 46 ■■■■ ■M Các kim tự tháp của Ai Cập được xây dựng cách đây hơn 4000 năm, là một trong những kì quan của nhân loại. Trong số các kim tự tháp này, có ‘‘Kim tự tháp Lớn” cao 138m, được xây dựng bằng hơn 2300000 tảng đá, mỗi tảng nặng khoảng 25000N. Trong hình 14.4, hoạ sĩ tưởng tượng cảnh những người nô lệ dùng mặt phẳng nghiêng để kéo những tảng đá khổng lồ lên xây kim tự tháp.