SGK Vật Lí 6 - Bài 6. Lực - Hai lực cân bằng

• WF- BÀI 6. Lực - HAI Lực CÂN BẰNG
Trong hai người ai tác dụng lực đẩy, ai tác dụng lực kéo lên cái tủ ?
I. Lực
■ 1. Thí nghiệm
Bô trí thí nghiệm như ở hình 6.1.
Bi Nhận xét về tác dụng của lò xo lá tròn lên xe và của xe lên lò xo lá tròn khi ta đẩy xe cho nó ép lò xo lại.
Bố trí thí nghiệm như ở hình 6.2.
K31 Nhận xét về tác dụng của lò xo lên xe và của xe lên lò xo khi ta kéo xe cho lò xo dãn ra.
Đưa từ từ một cực của một thanh nam châm lại gần một quả nặng bằng sắt (H.6.3).
(£] Nhận xét về tác dụng của nam châm lên quả nặng.
Dùng từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau :
Lò xo lá tròn bị ép đã tác dụng vào xe lăn một (1)	
lực hút
lực đẩy
lực kéo
lực ép
.... Lúc đó tay ta (thông qua xe lăn) đã tác dụng lên lò xo lá tròn một (2)	làm cho lò xo bị méo đi.
Lò xo bị dãn đã tác dụng lên xe lăn một (3)
	Lúc đó tay ta (thông qua xe lăn) đã tác dụng
lên lò xo một (4)	làm cho lò xo bị dãn dài ra.
Nam châm đã tác dụng lên quả nặng một (5)	
• 2. Rút ra kết luận
Khi vật này đẩy hoặc kéo vật kia, ta nói vật này tác dụng lực lên vật kia.
PHƯƠNG VÀ CHIỀU CỦA Lực
Làm lại các thí nghiệm ở hình 6.1 và 6.2.
Lực do lò xo ở hình 6.2 tác dụng lên xe lăn có phưomg dọc theo lò xo và có chiều hướng từ xe lăn đến cái cọc (tức là hướng từ trái sang phải).
Lực do lò xo lá tròn ở hình 6.1 tác dụng lên xe lăn có phương gần song song với mặt bàn, và có chiều đẩy ra.
Vậy, mồi lực có phương và chiều xác định.
ES Hãy xác định phương và chiều của lực do nam châm tác dụng lên quả nặng trong thí nghiệm ở hình 6.3.
HAI Lực CÂN BẰNG
Hình 6.4
EQ Quan sát hình 6.4. Đoán xem : sợi dây sẽ chuyển động như thế nào, nếu đội kéo co bên trái mạnh hơn, yếu hơn và nếu hai đội mạnh ngang nhau? EQ Nêu nhận xét về phương và chiều của hai lực mà hai đội tác dụng vào sợi dây.
phương
chiều
cân bằng
đứng yên
S3 Dùng các từ thích hợp trong khung đê điền vào chỗ trống trong các câu sau :
Nếu hai đội kéo co mạnh ngang nhau thì họ sẽ tác dụng
lên dây hai lực (1)	Sợi dây chịu tác dụng của
hai lực cân bằng thì sẽ (2) 	
Lực do đội bên phải tác dụng lên dây có phưcmg dọc theo sợi dây, có chiều hướng về bên phải. Lực do đội bên trái tác dụng lên sợi dây có phương dọc theo sợi dây và có (3)
	hướng về bên trái.
Hai lực cân bằng là 'hai lực mạnh như nhau, có cùng (4)	nhưng
ngược (5)	, tác dụng vào cùng một vật.
V IV. VẬN DỤNG
Tìm từ thích họp đê điền vào chồ trống trong các câu sau :
a) Gió tác dụng vào buồm một	 b) Đầu tàu tác dụng vào toa tàu một....
Sũ Tìm một thí dụ về hai lực cân bằng.
© Tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác gọi là lục.
© Nếu chỉ có hai lực tóc dụng vào cùng một vật mà vật vẫn đúng yên,
thì hai lục đó là hai lục cân bằng.
® Hai lục cân bằng là hai lục mạnh như nhau, có cùng phuơng nhung
nguợc chiều, tác dụng vào cùng một vật.
Có thế em chưa biết
*■ Trong tiếng Việt có nhiều từ để chỉ các lực cụ thể như: Lực kéo, lực đẩy, lực hút, lực nâng, lực ép, lực uốn, lực nén, lực giữv.v... Tuy nhiên, tất cả các lực đó đều có thể quy về tác dụng đẩy về phía này, hay kéo về phía kia.