SGK Vật Lí 6 - Bài 8. Trọng lực - Đơn vị lực

BÀI 8. TRỌNG Lực - ĐÔN VỊ Lực
Con : Bố ơi! Tại sao người đứng ở Nam Cực không bị rơi ra ngoài Trái Đất ?
Bố: Con không biết là Trái Đất hút tất cả mọi vật, kể cả các vật ở Nam Cực à ?
I. TRỌNG Lực LÀ GÌ ?
■ 1. Thí nghiệm
Treo một vật nặng vào một lò xo, ta thấy lò xo bị dãn ra (H.8.1).
m Lò xo có tác dụng lực vào quả nặng không ? Lực đó có phương và chiều như thế nào ? Tại sao quả nặng vẫn đứng yên ?
Cầm một viên phấn trên cao, rồi đột nhiên buông tay ra.
Hình 8.1
E0 Điều gì chứng tỏ có một lực tác dụng lên viên phấn ? Lực đó có phương và chiều như thế nào ?
»1 Tìm từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trông trong các câu sau :
Lò xo bị dãn dài ra đã tác dụng vào quả nặng một lực kéo lên phía trên. Thế mà quả nặng vẫn đứng yên. Vậy phải có một lực nữa tác dụng vào quả nặng hướng
xuống phía dưới đê (1)	với lực của lò
xo. Lực này do (2)	tác dụng lên quả nặng.
Khi viên phấn được buông ra, nó bắt đầu rơi xuống.
Chuyển động của nó đã bị (3)	Vậy phải
có một (4)	viên phấn xuống phía dưới. Lực
này do (5)	tác dụng lên viên phấn.
• 2. Kết luận
Trái Đất tác dụng lực hút lên mọi vật. Lực này gọi là
trọng lực.
Người ta gọi cường độ (độ lớn) của trọng lực tác dụng lên một vật là trọng lượng của vật đó.
II. PHƯƠNG VÀ CHIỀU CỦA TRỌNG Lực
Phương và chiều của trọng lực
■ Dây dọi (H.8.2) là dụng cụ mà thợ nề (thợ xây) dùng để xác định phương thẳng đứng. Dây dọi gồm một quả nặng treo vào đầu một sợi dây mềm. Phương của dây dọi là phương thẳng đứng.
E! Dùng từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau :
Khi quả nặng treo trên dây dọi đứng yên thì trọng lực
tác dụng vào quả nặng đã (1)	với lực kéo của
sợi dây. Do đó, phương của trọng lực cũng là phương của (2)	, tức là phương (3)	
Căn cứ vào hai thí nghiệm ở hình 8.1 và 8.2 ta có thể
lực hút
Trái Đất
cân bằng
biến đổi
Hình 8.2
thẳng đứng
từ trên xuống dưới
cân bằng
dây dọi
kết luận là chiều của trọng lực hướng (4)	
• 2. Kết luận
K33 Tìm tò thích hợp để điền vào chồ trống trong câu :
Trọng lực có phương (1)	
và có chiều (2)	
▼ IV. VẬN DỤNG
E33 Treo một dây dọi phía trên mặt nước đứng yên của một chậu nước. Mặt nước là mặt nằm ngang.
Hãy dùng một thước êke để tìm mối liên hệ giữa phương thẳng đứng và mặt nằm ngang.
ĐƠN VỊ Lực
■' Đê đo cường độ của lực, hệ thống đơn vị đo lường hợp pháp của Việt Nam dùng đơn vị niutơn (kí hiệu N).
Trọng lượng của quả cân lOOg được tính tròn là 1 niutơn.
Trọng lượng của quả cân lkg là 10N.
© Trọng lực là lực hút của Trái Đất.
© Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều hướng về phía Trái Đất.
© Trọng lượng của một vật là cường độ của trọng lực tác dụng lên vật đo.
Đơn vị lực là niutơn (N). Trọng lượng của quả cân 100g là 1N.
Có thể em chun biết
•* Trọng lượng của một vật là cường độ của lực hút của Trái Đất lên vật đó. Do đó, trọng lượng của vật phụ thuộc vào vị trí của vật trên Trái Đất. Chẳng hạn, khi lên cao thì trọng lượng của vật sẽ giảm đi chút ít. Trái lại, khối lượng của một vật không thay đổi theo vị trí đặt vật, vì khối lượng chỉ lượng chất chứa trong vật. •* Thực ra, trọng lượng của quả cân 100g chỉ có 0,98N. Tuy nhiên, nếu không yêu cầu độ chính xác cao, ta có thể lấy tròn trọng lượng của quả cân 1OOg là 1N.
Khi đổ bộ lên Mặt Trăng thì trọng lượng trên Mặt Trăng của nhà du hành vũ trụ (tức là lực hút của Mặt Trăng lên người đó) chỉ bằng 1/6 trọng lượng của người đó trên Trái Đất, còn khối lượng của người đó không đổi.