Giải bài tập Sinh Học 9 Bài 28. Phương pháp nghiên cứu di truyền người

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN cứu DI TRUVỀN NGƯỜI
KIẾN THỨC Cơ BẢN
Theo dõi sự di truyền của một tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng một dòng họ qua nhiều thế hệ, người ta có thể xác định được đặc điểm di truyền (trội, lặn, do một hay nhiều gen kiếm soát).
Nghiên cứu trẻ đồng sinh cùng trứng có thể xác định dược tính trạng nào do gen quyết định là chủ yếu, tính trạng nào chịu ảnh hưởng nhiều của môi trường tự nhiên và xã hội.
GỢI ý trả Lời Câu hỏi sgk
A. Phần tìm hiểu và thảo luận
Quan sát hình 28.la và b rồi cho biết:
Mắt nâu và mắt đen, mắt nào là trội?
Mắt nâu là trội (vì nâu là tính trạng biểu hiện ở Fi).
Sự di truyền tínli trạng màu mắt có liên quan tới giới tính hay không? Tại sao?
Sự di truyền tính trạng màu mắt không liên quan tới giới tính (vì nam, nữ đều có màu mắt nâu hoặc màu mắt đen với tỉ lệ 1 : 1).
Tính trạng màu mắt do bao nhiêu gen kiểm soát?
Tính trạng màu mắt nâu do một gen trội kiểm soát.
Tính trạng màu mắt đen do một gen lặn kiểm soát.
Hãy vẽ sơ đồ phả hệ trong trường hợp trên và cho biết.
Trạng thái không mắc bệnh hay mắc bệnh là trội?
Trạng thái không mắc bệnh là trội.
Sự di truyền bệnh máu khó đông có liên quan tới giới tính không?
Sự di truyền bệnh máu khó đông có liên quan tới giới tính.
Vì ta thây bệnh chỉ biểu hiện ở nam.
Quan sát hai sơ đồ hình 28.2 a, b. Hãy cho biết:
Sơ đồ 28.2a giống và khác sơ đồ 28.2b ở điểm nào?
+ Sơ đồ 28.2a và 28.2b giống nhau: đều có các giai đoạn: thụ tinh, hợp tử phân bào. phôi.
+ Khác nhau:
Số lượng trứng và số lượng tinh trùng, sô' hợp tử.
Có giai đoạn phôi bào tách nhau ở hình 28.2a, ở hình 28.2b không có giai đoạn này.
Tại sao trẻ sinh đôi cùng trứng đều là nam hoặc nữ?
Trẻ sinh đôi cùng trứng đều là nam hoặc nữ vì chúng được tách ra tư một phôi bào.
Đồng sinh khác trứng là gì?
Đồng sinh khác trứng là những trẻ được cùng sinh ra nhưng bắt nguồn từ những trứng, tinh trùng và hợp tử khác nhau nên có kiểu gen khác nhau.
+ Những trẻ dồng sinh khác trứng có thể khác nhau về giới tính hay không? Tại sao?
Những trẻ đồng sinh khác trứng có thể khác nhau về giới tính. Vì chúng bắt nguồn từ những trứng, tinh trùng, hợp tử khác nhau và khác nhau về kiểu gen.
Đồng sinh cùng trứng và đồng sinh khác trứng khác nhau cơ bản ở chỗ:
+ Đồng sinh khác trứng: khác trứng, khác tinh trùng, hợp tử khác nhau,
,	kiểu gen khác nhau.
+ Đồng sinh cùng trứng có cùng kiểu gen.
▼ Hãy cho biết, trong các tính trạng nói trên:
Tính trạng nào của hai em sau hầu như không thay đổi hoặc ít thay đổi do tác động của môi trường?
+ Màu và dạng tóc, màu mắt và hình dạng mũi của hai em Phú và Cường hoàn toàn giống nhau, mặc dù sống và hoạt động ở hai nơi rất xa nhau. Đây là những tính trạng hầu như không thay đổi hoặc ít thay đổi do tác động của môi trường.
Tính trạng nào dễ thay đổi do diều kiện môi trường?
Màu da và giọng nói là những tính trạng thay đổi do tác động của môi trường.
B. Câu hỏi và bài tập
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là gì? Tại sao người ta phải dùng phương pháp đó dể nghiên cứu sự di truyền một sô tính trạng ở người? Hãy cho một ví dụ về ứng dụng của phương pháp nói trên.
Phương pháp theo dõi sự di truyền của một tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng một dòng họ qua nhiều thê’ hệ để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó (trội, lặn, do một hay nhiều gen kiểm soát) được gọi là phương pháp nghiên cứu phá hệ. Khi để nghiên cứu di truyền người, các nhà nghiên cứu phải dùng phương pháp này vì:
Người sinh sản chậm và đẻ ít con.
Vì lí do xã hội, không thể áp dụng phương pháp lai và gây đột biến.
Phương pháp này đơn giản dễ thực hiện nhưng cho hiệu quả cao.
Trẻ đồng sinh cùng trứng và lỉliác trứng khác nhau cơ bản ở những điểm nào? Phương pháp nghiên cứu trẻ dồng sinh có vai trò gì trong nghiên cứu di truyền người? Hãy tìm một ví dụ ở địa phương em.
Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng khác nhau ở chỗ:
Trẻ đồng sinh cùng trứng có cùng một kiểu gen nên bao giờ cũng cùng giới.
Trẻ đồng sinh khác trứng có kiểu gen khác nhau nên có thể cùng giới hoặc khác giới.
Nghiên cứu trẻ đồng sinh cùng trứng, người ta biết được tính trạng nào đó chủ yếu phụ thuộc vào kiểu gen, rất ít hoặc không bị biến đổi dưới tác dụng của môi trường (tính trạng châ't lượng) hoặc dễ bị biến đổi dưới tác dụng của môi trường (tính trạng sô' lượng).