Giải bài tập Sinh Học 9 Bài 35. Ưu thế lai

ub THẾ LAI
I. KIẾN THỨC Cơ BẢN
ưu thế lai là hiệu tượng con lai F, có sức sống cao hơn, sinh trưởng nhanh phát triển mạnh, chống chịu tốt, các tính trạng hình thái và năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bốmẹ.
Nguyên nhân di truyền của hiện tưựìig lỉu thê'lai ở đời Fị chủ yêu do sự tập trung ở con lai Fj các gen trội có lợi.
Ưu thế lai biểu hiện cao nhất ở đời Fj, sau dó giảm dần qua các thế hệ ở các đời sau Fị.
Để tạo được lỉu thế lai ở cây trồng, người ta chủ yếu dùng phương pháp lai khác dòng, còn trong chăn nuôi thường dùng lai kinh tế để sử dụng lỉu thê'lai.
II. GỢI ý trả Lời câu hỏi sgk
A. Phần tìm hiểu và thảo luận
Hãy cho biết ưu thế lai là gì? Cho ví dụ ở thực vật và động vật.
Hiện tượng con lai F] có sức sông cao hơn, sinh trưởng nhanh, phát triển mạnh, chông chịu tốt, các tính trạng hình thái và năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ được gọi là ưu thế lai.
Ví dụ: Cà chua hồng Việt Nam lai với cà chua Ba Lan tạo ưu thế lai.
Gà Đông Tảo lai với gà ri tạo ưu thế lai.
Vịt lai với ngan tạo ưu thế lai.
- Tại sao khi lai giữa hai dòng thuần, ưu thế lai biểu hiện-rõ nhất?
Lai giữa hai dòng thuần chủng, ưu thế lai biểu hiện rõ nhất vì ở hai dạng bô" mẹ thuần chủng, nhiều gen lặn ở trạng thái đồng hợp biểu lộ một số đặc điểm xấu. Khi lai giữa chúng với nhau, chỉ có các gen trội có lợi mới được biếu hiện ở con lai F].
Tại sao ở thế hệ F Ị, ưu thế lai biểu hiện rõ nhất, sau đó giảm dần qua các thế hệ?
ở thế hệ Fj, ưu thế lai biểu hiện rõ nhất vì chỉ có các gen trội có lợi được biểu hiện, sau đó tỉ lệ dị hợp giảm dần qua các thế hệ nên ưu thế lai cũng giảm dần.
▼ Hãy cho biết: Lai kinh tế là gì? Tại sao không dùng con lai kinh tể để nhân giống?
Lai kinh tế là cho giao phối giữa cặp vật nuôi bô' mẹ thuộc hai dòng thuần chủng khác nhau rồi dùng con lai Fj làm sản phẩm.
Không dùng con lai kinh tế để nhân giông vì sẽ xuất hiện các kiểu gen đồng hợp lặn biểu hiện tính trạng xâ'u, ưu thế lai giảm.
B. Phần câu hỏi và bài tập
ưu thế lai là gì? Cho biết co sở di truyền của hiện tượng trên. Tại sao không dùng con lai Fị dể nhân giống? Muốn duy trì ưu thế lai thỉ phải dùng biện pháp gì?
Hiện tượng con lai F! khỏe hơn, sinh trưởng phát triển mạnh, chống chịu tô't các tính trạng hình thái và năng suâ't cao hơn trung bình giữa hai bô' mẹ hoặc vượt trội hơn cả hai dạng bô' mẹ được gọi là ưu thê' lai.
Người ta không dùng con lai F! làm giông vì nếu làm giống thì ở đời sau, qua phân li, sẽ xuất hiện các kiểu gen đồng hợp về các gen lặn có hại, ưu thế lai giảm.
Muốn duy trì ưu thê' lai phải dùng biện pháp nhân giông vô tính (bằng giầm, chiết, ghép,...)
Trong chọn giống cây trồng, người ta đã dùng những phương pháp gì để tạo ưu thế lai? Phương pháp nào dược dùng phổ biến nhất, tại sao?
Trong chọn giông cây trồng, người ta thường dùng phương pháp lai khác dòng và lai khác thứ để tạo ưu thê' lai. Phương pháp lai khác dòng được sử dụng phổ biến hơn.
Lai kinh tế là gì? Ở nước ta, lai kinh tế được thực hiện dưới hỉnh thức nào?
Cho ví dụ.
Phép lai kinh tê' là phép lai giữa cặp vật nuôi bô' mẹ thuộc hai dòng thuần khác nhau rồi dùng con lai Ft làm sản phẩm, không dùng nó làm giống.
Ớ nước ta hiện nay, phổ biến là dùng con cái thuộc giống trong nước giao phối với con đực cao sản thuộc giống nhập nội.
Ví dụ: Con cái là ĩ Móng cái X con đực thuộc giông lợn Đại Bạch.
III. ciu HỎI Bổ SUNG
Hãy nêu thêm vài ví dụ về thành tựu lai kinh tế ở nước ta.
GỢi ý trả lời câu hỏi
ở nước ta đã đạt thành tựu đáng chú ý về lai kinh tế ở lợn, bò, gà.
Bò vàng Thanh Hóa lai với bò Hônsten Hà Lan tạo bò Fi chịu khí hậu nóng, lượng sữa cao, tỉ lệ bơ cao.