Giải Lịch Sử 7 Bài 6: Các quốc gia phong kiến Đông Nam Á
BÀI 6 CÁC QUỐC GIA PHONG KIẾN ĐÔNG NAM Á Sự HÌNH THÀNH CÁC VƯƠNG Quốc cổ Ở ĐÔNG NAM Á Câu hỏi: Nhìn trên lược đồ các nước Đông Nam Á cho biết khu vực Đông Naĩn Á hiện nay gồm những nước nào? Trả lời câu hỏi Khu vực Đông Nam Á ngày nay gồm 11 nước: Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia, Thái Lan, Mi-an-ma, Ma-lai-xi-a, Xin-ga-po, In-đô-nê-xi-a, Phi-lip-pin, Bru-nây và Đông Ti - mo. Câu hỏi: Em hãy nêu nét chung về điều kiện tự nhiên của các quốc gia Đông Nam Á? Trả lời câu hỏi Các nước Đông Nam Á cùng có một nét chung về điều kiện tự nhiên, đó là: + Đều chịu ảnh hưởng chủ yếu của gió mùa, tạo nên hai mùa tương đối rõ rệt: mùa khô lạnh, mát và mùa mưa tương đối nóng. + Gió mùa kèm theo mưa rất thích hợp cho sự phát triển của cây lúa nước. Vì thế, cư dân Đông Nam Á từ xa xưa đã biết trồng lúa và nhiều loại cây ăn củ, ăn quả khác. Câu hỏi: Em hãy cho biết điều hiện tự nhiên có những thuận lợi và khó khăn gì cho sự phát triển nông nghiệp ở Dông Nam Á. Trả lời cậu hỏi + Thuận lợi: Gió mùa kèm theo mưa thích hợp cho cây cốì sinh trưởng và phát triển, nhát là cây lúa nước. + Khó khăn: Thường xuất hiện tình trạng lũ lụt, hạn hán ảnh hưởng tới sự phát triển của nông nghiệp-. ị Câu hỏi:. Các quốc gia cổ ở Đông Nam Á xuất hiện từ bao giờ? Kể I tên một số quốc gia ra đời dấu tiên? Trả lời câu hỏi + Trong khoảng 10 thê kỉ đâu sau Công nguyên, hàng loạt quốc gia nhỏ đâ được hình thành vầ phát triển ở khu vực phía Nam của Đông Nam Á. + Một số quốc gia ra đời đầu tiên là Vương quốc Cham-pa ở vùng Trung Bộ Việt Nam, Vương quốc Phù Nam ở hạ lưu sông Mê Công, các vượng quốc ở hạ lưu sông Mê Nam và trên các đảo của In-đô-nê-xi-a. II. Sự HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIEN của các Quốc gia PHONG KIẾN BÔNG NAM Á Câu hỏi: Thời kỳ phát triển thịnh vượng của các quốc gia phong kiến ở Đông Nam Á vào khoảng thời gian nào? Trả lời câu hỏi Từ khoảng nửa sau thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVIII là thời kì phát triển thịnh vượng của các quốc gi'a phong kiến ở Đông Nam Á. Câu hỏi: Hãy nêu những nét giống nhau về quá trình hình thành, phát triển và suy vong của các quốc già phong kiến ở Đông Nam A. Trả lời câu hỏi Từ đầu công nguyên, cư dân ở đây đã biết sử dụng rộng rãi đồ sắt và các quôc gia đầu tiên đã xuất hiện. Trong khoảng 10 thế kỉ đầu sau Công nguyên, hàng loạt quốc gia nhỏ được hình thành và phát triển. Khoảng nửa thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVIII là thời kì phát triển thịnh vượng. Từ nửa sau thế kỉ XVIII: các quô'c gia phong kiến Đông Nam Á bước vào thời kì suy yếu, dần trở thành thuộc địa hoặc phụ thuộc tư bản phương Tây. Câu hỏi: Lập niên biểu các giai đoạn phát triển của khu vực Dông Nam Á đến giữa thế kỉ XIX theo yêu cầu sau: Các giai đoạn phát triển, tên gọi, dịa điếm hình thành. Trả lời cảu hòi Các giai đoạn phát triển Các quốc gia Đông Nam A (tên gọi, địa điểm hình thành) 10 thế kỉ đầu Sau Công nguyên Hình thành các vương quốc cổ: Vương quốc Cham-pa ở Trung Bộ Việt Nam. Vương quốc Phủ Nam ở hạ lưu sông Mê Công. Các vương quốc ở hạ lưu sông Mê Nam và trên các đảo của In-đô-nê-xia Thế kỉ X đến thế kỉ XVIII Mô-giô-pa-hít ở In-đô-nê-xia. Đại Việt, Cham-pa, Cam-pu-chia ở bán đảo Đông Dương. Pa-gan (Mi-an-ma) Su-khô-thay (Thái Lan) - Lạn Xạng (Lào) Thế kỉ XVIII đến giữa thế kỉ XIX Thời ki suy yếu của các quốc gìa phong kiến: Mặc dù xã hội phong kiến vẫn tiếp tục tồn tại cho tới khi thành thuộc địa của chủ nghĩa tư bản phương Tày. III. VƯƠNG QUỐC CAM-PU-CHIA Câu hỏi: Người Khơ-me là ai, họ sống ở đâu? Họ đã lập ra vương quốc Chăn Lạp của mình như thế nào? Trả lời câu hỏi + Người Khơ-me là một bộ phận của cư dân cổ Đông Nam Á, nhưng ban đầu họ không sống trên đất Cam-pư-chia ngày nay, mà ở phía Bắc, vùng Nam cao nguyên Cò Bạt, sau mới di cư dần về phía Nam, + Đến thế kỉ VI, khi Vương quốc Phù Nam suy yếu và tan rã, người Khơ-me mới bắt đầu xây dựng vương quốc riêng của mình mà người Trung Hoa gọi là nước Chân Lạp. Câu hỏi: Trong quá trình hình thành nhà nước, người Khơ-me có những thuận lợi như thế nào? Trả lời câu hỏi Trong quá trình hình thành nhà nước, người Khơ-me có thuận lợi như sau: + Đã sớm tiếp thu và chịu ảnh hưởng của văn hóa Ân Độ. Thông qua Vương quốc Phù Nam, người Khơ-me đã tiếp thu đạo Bà La Môn và đạo Phật, chịu ảnh hưởng của văn học,.. nghệ thuật (nhất là nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc) của Ân Độ. + Lúc đầu, người Khơ-me cũng sử dụng chữ Phạn là chữ viết của người An Độ; sau đó, trên cơ sở chữ Phạn, đến thế kỉ VII người Khơ-me mới sáng tạo nên chữ viết riêng của mình, chữ Khơ-me cổ. + Những ảnh hưởng văn hóa đó của Ân Độ đã đẩy nhanh quá trình hình thành nhà nước của người Khơ-me. Câu hỏi: Vỉ sao thời kì phát triển của Vương quốc Cam-pu-chỉa từ thế kỉ IX đến thế kỉ XV, còn gọi là thời kì Ảng-co? Trả lời câu hỏi Thời kì phát triển của Vương quốc Cam-pu-chia từ thế kỉ IX đến thế kỉ XV, còn gọi là thời kì Ăng-co vì: + Kinh đô của Vương quốc là Ăng-co (một địa điểm của vùng Xiêm Riệp ngày nay). + Ớ đây người Klĩơ-me đã xây dựng nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng, điển hình là khu đền tháp Ăng-Co Vát, Ăng-Co Thom. Khu đền tháp Ảng-co là một cống hiến độc đáo của người Khơ-me vào kho tàng văn hóa Đông Nam Á và thế giới. Câu hỏi: Sự phát triển của Vương quốc Cam-pu-chia thời Ắng-co hiểu hiện như thế nào? Trả lời câu hỏi Biểu hiện của sự phát triển của Vương quốc Cam-pu-chia thời Ãng-co là + Các vua Cam-pu-chia thời Ăng-co đã thi hành nhiều biện pháp nhằm phát triển sản xuất nông nghiệp, dùng vũ lực mở rộng lãnh thổ về * phía đông, sang vùng hạ lưu sông Mê Nam (Thái Lan ngày nay) và vùng trung lưu sông Mê Công (Lào hiện nay). + Kinh đô Ăng-co được xây dựng như một thành phố với những đền tháp đồ sộ và độc đáo, nổi tiếng trên thế giới như Ăng-co Vát, Àng-co Thom... Câu hỏi: Quan sát hình 14 (sgk) trang 20 em có nhận xét gì về nghệ thuật kiên trúc của khu đền tháp Ăng-co Vát? Trả lời câu hỏi + Ãng-co Vát là một khu đền có 5 ngôi tháp cao, được chạm khắc rất công phu, đỉnh cao nhất tới 63m, xung quanh là một hệ thông hào nước có chiều rộng 200m, chu vi õ,5km. Hai bên bờ được lát cầu đá với 18 bậc cao. Những lối đi rộng có lát đá, hai bên có hình tượng điêu khắc, chạm trố' tinh vi, dẩn tới những cung điện, đền tháp tạo nên một vẻ đẹp trang nghiêm và hùng vĩ. + Nghệ thuật kiến trúc công phu, thẩm mĩ, độc đáo, mang tính nghệ thuật cão, Ăng-co Vát thực sự được coi là một trong những công trình tuyệt tác của thế giới, niềm tự hào của đất nước Cam-pu-chia. Câu hỏi: Hãy lập niên biểu các giai đoạn lịch sử lớn của Cam-pu-chia đến giữa thế kỉ XIX. Trả lời câu hỏi Thời gian Các giai đoạn lịch sử lớn Từ thế kỉ I đến TK VI Cư dân cổ xây dựng nhà nước Phù Nam. Từ thế kỉ VI đến thế kỉ IX Người Khơ-me xây dựng Vương quốc riêng gọi là nước Chân Lạp. Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV Thời kì phát triển của Vương quô'c Cam-pu-chia còn gọi là thời kì Ăng-co. Từ thế kỉ XV đến năm 1863 Thời kì suy yếu roi bị thực dân Pháp xâm lược. VƯƠNG QUỐC LÀO Câu hỏi: Chủ nhân cổ xưa nhất của nước Lào là ai? Trả lời câu hỏi Chủ nhân cổ nhất của nước Lào là người Khạ, sau này gọi là người Lào Thơng. Họ là chủ nhân của các nền văn hóa đồ đá, đồ đồng và đồ sắt có từ hàng nghìn năm trước. Chính người Lào Thưng đã sáng tạo ra những chum đá khổng lồ còn nằm rải rác hiện nay trên cánh đồng Chum (Xiêng Khoảng). Câu hỏi: Nước Lạn Xạng được thành lập như thế nào? Trả lời câu hỏi + Mãi đến thế kỉ XIII, có một nhóm người Thái di cư đến đất Lào, gọi là người Lào Lùm. Lúc đầu, các bộ tộc người Lào sống trong các mường cổ, chủ yếu bằng trồng lúa nương, săn bắn và làm một số nghề thủ công. + Năm 1353, một tộc trưởng người Lào là Pha Ngừm đã tập hợp và thông nhất các bộ lạc lại, lập nước riêng, gọi tên là Lạn Xạng (nghĩa là Triệu Voi). Câu hỏi: Trình bày những nét chính về chính sách dối nội và đôi ngoại của các vua Lạn Xạng. Trả lời câu hỏi + Các vua Lạn Xạng chia đất nước thành các mường, đặt quan cai trị, xây dựng quân đội do nhà vua chỉ huy. + Vương quốc Lạn Xạng luôn chú ý giữ quan hệ hòa hiếu với các nước láng giềng như Cam-pu-chia và Đại Việt, nhưng đồng thời cũng cương quyết chiến đấu chông quân xâm lược Miến Điện vào nửa sau thế kỉ XVI để bảo vệ lãnh thổ và nền độc lập của mình. Câu hỏi: Nguyên nhân nào dẫn đến sự suy yếu của nước Lạn Xạng? Trả lời câu hỏi Sang thế kỉ XVIII, Lạn Xạng suy yếu dần vì những cuộc tranh chấp ngôi vua trong Hoàng tộc. Vương quốc Xiêm nhân cơ hội này đã xâm chiếm và cai trị nước Lào. Tình trạng đó kéo dài đến khi thực dân Pháp xâm lược và biến Lào thành thuộc địa (cuối thế kỉ XIX). Câu hỏi: Quan sát hình 15 sgk trang 21, em hãy cho biết vì sao người ta lại ví Thạt Luồng như là “viên ngọc quý”, là niềm tự hào của dân tộc Lào và thể hiện tinh thần đoàn kết gắn bó keo sơn của tất cả các dân tộc Lào? Trả lời câu hỏi + “That Luồng” có nghĩa là “tháp lớn”, được xây dựng năm 1556 dưới triều vua Xệt-tha-thi-lạt. Đây lá một công trình đồ sộ, gồm một tháp lớn hình nậm rượu, đặt trên cái đế hình hoa sen, phô ra các cánh hoa sen (12 cánh), dưới là một bệ khổng lồ hình bán cầu, nhưng lại tạo thành 4 múi có đáy vuông, mỗi cạnh dài 68m, được ốp bằng 323 phiến đá và có 4 cổng dưới dạng miếu thờ. Xung quanh tháp chính là 30 ngọn tháp nhỏ, ở mỗi tháp đều khắc một lời dạy của Phật. Tháp chính có chiều cao 45m. + Cấu trúc mô hình của That Luổng được kết hợp với tỉ lệ phân bô" hài hòa giữa những đường nét và màu sắc đã tạo cho ngôi tháp có một sắc thái riêng của Lào, khác với các tháp ở Ân Độ hoặc một số nước Đông Nam Á. Chính vì .thế mà That Luong được ví như một “viên ngọc quý”, và là niềm tự hào của dân tộc Lào, là một công .trình văn hóa biểu tượng cho trí tuệ, óc sáng tạo và tinh thần đoàn kết gắn bó keo sơn của tất cả các dân tộc trên đất nước Lào. Câu hỏi: Iĩãy lập niên biếu các giai đoạn phát triển chính của lịch sử Lào đến giữa thế kỉ XIX. Trả lời câu hổi Thời gian Các giai đoạn phát triển chính Thời tiền sử (trước TK XIII) Chủ nhân là người Khạ, sau này gọi là người Lào Thương. Thế kỉ XIII Một nhóm người Thái di cư đến đất Lào, gọi là người Lào Lùm. 1353 Nước Lạn Xạng được thành lập. Thế kỉ XV-XVII Giai đoạn thịnh vượng của Vương quốc Lạn Xạng. Thế kỉ XVIII Vương quốc Lạn Xạng suy yếu, bị'Xiêm xâm chiếm. Cuối thế kỉ XIX Thực dân Pháp xâm lược và biến Lào thành thuộc đĩa.