SGK Địa Lí 6 - Bài 10: Cấu tạo bên trong của Trái Đất (1 tiết)
Sat 40 : CẤU TẠO BÊN TRONG CÚA TRÁI ĐÁT Trái Đất được cấu tạo ra sao và bên trong nó gồm những gì ? Đó là vấn để mà từ xua con người vẫn muốn tìm hiểu. Ngày nay, nhờ có sụ phát triển của khoa học kĩ thuật, con người đã biết bên trong Trái Đất gồm có mấy lớp, đặc điểm của chúng ra sao và sự phân bố các lục địa cũng như đại dưong trên vỏ Trái Đất như thế nào. 1. CÂU TẠO BẼN TRONG CỦA TRÁI ĐẤT Tìm hiéu cấu tạo bèn trong của Trái Đất là một vấn đé rất khó khăn. Với trình độ kĩ thuật hiện tại, con nguời chì mới khoan sâu vào lòng đất được 15.000m. Vì vậy, đé nghiên cứu được các lớp đất sâu hơn, người ta phải dùng các phương pháp nghiên cứu gián tiếp. Hình 26. Cấu tạo bên trong cùa Trái Đất - Dựa vào hình 26 và bảng ờ trang 32, hãy trình bày đặc điểm cấu tạo bên trong cùa Trái Đất. Lớp Độ dày Trạng thái Nhiệt độ Lớp vỏ Trái Đất Từ 5 km đến 70 km Rán chác Càng xuống sâu nhiệt độ càng cao, nhưng tối đa chi tới iooo°c Lớp trung gian Gân 3.000 km Từ quánh deo đèn lóng Khoảng 1,500°C đến 4.700°C Lõi Trái Đất Trên 3.000 km Long ó' ngoài, rán ờ trong Cao nhất khoang 5.000°C 2. CẤU TẠO CỦA LỚP vò TRÁI ĐẤT Vó Trái Đất là lớp đá rán chác ờ ngoài cung cua Trái Đất. Lớp này rất móng, chi chiếm 15% thế tích và 1% khối lượng cua Trái Đất, nhưng lại có vai trò rất —Hướng di chuyển của các địa mảng Hai mảng xô vào nhau 1,2,3,4 Các địa mảng nhỏ +/++ Hai mảng tách xa nhau Hình 27. Các địa mang cua lớp vo Trái Đát quan trọng. Vó Trái Đất là nơi tồn tại cùa các thành phán tự nhiên khác như : không khi, nước, sinh vật...và là nơi sinh sống, hoạt động cùa xã hội loài người. Vỏ Trái Đát được cấu tạo do một số địa máng nàm ké nhau. Các địa máng này có bộ phận nổi cao trên mực nước biến là lục địa, các đao và có bộ phận trùng, thấp bị nước bao phu là đại dương. Dựa vào hình 27, hãy nêu số. lượng các địa máng chính của lớp vỏ Trái Đất. Đó là những địa màng nào ? Các địa máng không cố định mà di chuyên rất chậm. Nêu hai địa màng tách xa nhau, ơ chỗ tiếp xúc cua chúng, vật chất dưới sâu sẽ trào lèn hình thành dãy núi ngầm dưới đại dương. Nếu hai địa mang xô vào nhau thì ơ chỗ tiếp xúc cua chúng, đá sẽ bị nén ép, nhô lên thành núi. Đổng thời ớ đó cũng sinh ra núi lưa và động đất. Hãy quan sát hỉnh 27 và chì ra những chỗ tiếp xúc của các địa máng. Cấu tạo bên trong cùa Trái Đất gỗm ba lớp : lớp ngoài cùng là vỏ Trái Đất, ở giữa là lớp trung gian và trong cùng là lõi. Vỏ Trái Đất là lớp mỏng nhất, nhưng lại rất quan trọng vì nó là nơi tồn tại các thành phân khác của Trái Đất như không khí, nước, các sinh vật... và cả xã hội loài người. Lớp vỏ Trái Đất được cấu tạo do một số địa mảng nàm ké nhau. Các địa màng di chuyển rất chậm. Hai địa mảng có thể tách xa nhau hoặc xô vào nhau. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP Cấu tạo bên trong cúa Trái Đất góm mấy lớp ? Nêu đặc điếm của các lớp. Hãy trình bày đặc điếm của lớp vó Trái Đất và nói rõ vai trò cùa nó đối với đời sống và hoạt động cúa con người. Hãy dùng compa vè mặt cất bổ đôi cua Trái Đất và đién tên : lòi, lớp trung gian, lớp vó (dùng compa vẽ hai vòng tròn đông tâm : vòng đáu có bán kính 2cm, tượng trưng cho lỏi Trái Đất ; vòng sau có bán kinh 4cm, tượng trưng cho ca lỏi và lớp trung gian. Lớp vó Trái Đất, vì rất móng, nên chi cán tô đâm vành ngoài cùa vòng tròn có bán kinh 4cm).