SGK Địa Lí 6 - Bài 15: Các mỏ khoáng sản (1 tiết)

  • Bài 15: Các mỏ khoáng sản (1 tiết) trang 1
  • Bài 15: Các mỏ khoáng sản (1 tiết) trang 2
Hình 39. Binh nguyên
$àiz45 : CÁC MÒ
KHOÁNG SÁN
Khoáng sản là nguồn tài nguyên có giá trị của mỗi quốc gia. Hiện nay, nhiều loại khoáng sản là nhũng nguồn nhiên liệu và nguyên liệu không thể thay thế đuợc của nhiểu ngành công nghiệp quan trọng. Vậy khoáng sản là gì và chúng đuợc hình thành như thế nào ?
CÁC LOẠI KHOÁNG SẢN
Trong vỏ Trái Đất có nhiều khoáng vật và các loại đá khác nhau. Những tích tụ tự nhiên các khoáng vật và đá có ích, được con người khai thác, sử dụng gọi là khoáng sản.
Trong lớp vỏ Trái Đất, các nguyên tố hoá học thường chi chiếm một tỉ lệ nhỏ và rất phân tán. Khi chúng được tập trung với một tỉ lệ cao thì gọi là quặng. Ví dụ : quặng sát ở nước ta chứa từ 40 đến 60% kim loại sát.
Dựa vào công dụng, các khoáng sản có thể phân ra ba loại như sau :
Loại khoáng sản
Tên các khoáng sản
Công dụng
Năng lượng (nhiên liệu)
Than đá, than bùn, dâu mỏ, khí đốt...
Nhiên liệu cho công nghiệp năng lượng, nguyên liệu cho công nghiệp hoá chất...
Kim loại
đen
Sát, mangan, titan, crôm...
Nguyên liệu cho cổng nghiệp luyện kim đen và luyện kim màu, từ đó sản xuất ra các loại gang, thép, đổng, chì...
màu
Đổng, chì, kẽm...
Phi kim loại
Muối mỏ, apatit, thạch anh, kim cương, đá vôi, cát, sỏi...
Nguyên liệu để sản xuất phân bón, đổ gốm, sứ, làm vật liệu xây dựng...
Dựa vào báng trên, em hãy kể tên một số khoáng sán và nêu công dụng cùa chúng.
Nêu tên một số khoáng sản ở địa phương em.
CÁC Mỏ KHOÁNG SẢN NỘI SINH VÀ NGOẠI SINH
Những nơi tập trung khoáng sản thì gọi là mỏ khoáng sản.
Những khoáng sản được hình thành do măcma, rồi được đưa lên gần mặt đất thành mỏ thì gọi là các mỏ khoáng sản nội sinh, như các mỏ : đổng, chì, kẽm, thiếc, vàng, bạc...
Hình 42. Quặng sắt	Hmh 43. Quặng đổng
Những khoáng sản được hình thành trong quá trình tích tụ vật chất, thường ở những chỗ trũng cùng với các loại đá trâm tích, thì gọi là các mỏ khoáng sản ngoại sinh, như các mỏ : than, cao lanh, đá vôi v.v...
- Tại sao gọi là mỏ nội sinh và mò ngoại sinh ?
Các mỏ khoáng sản nội sinh hay ngoại sinh đêu được hình thành trong một thời gian dài hàng vạn, hàng triệu năm, nên rất quý. Vì vậy, chúng ta cán phải khai thác, sử dụng chúng một cách hợp lí và tiết kiệm.
Những khoáng vật và đá có ích được con người khai thác, sử dụng gọi là khoáng sản.
Dựa theo tính chất và công dụng, các khoáng sản được chia thành ba nhóm : khoáng sản năng lượng, khoáng sản kim loại và khoáng sản phi kim loại.
Các mỏ nội sinh là những mỏ được hình thành do nội lực (quá trình măcma), còn các mỏ ngoại sinh được hình thành do các quá trình ngoại lực (quá trình phong hoá tích tụ v.v...).
Việc khai thác và sử dụng các loại khoáng sản phải họp lí và tiết kiệm.
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
Khoáng sản là gì ? Khi nào gọi là mỏ khoáng sàn ?
Hãy trình bày sự phân loại khoáng sản theo cõng dụng.
Quá trinh hình thành mỏ nội sinh và mò ngoại sinh khác nhau như thê nào ?