Giải bài tập Sinh Học 11 Bài 2. Vận chuyển các chất trong cây

§2. VẬN CHUYỂN CÁC CHAT TRONG CÂY
KIẾN THỨC cơ BẢN
Mạch gỗ gồm các tế bào chết là quản bào và mạch ống, nối kế tiếp nhau tạo nên những ống dài từ rễ lên lá giúp dòng nước, ion khoáng và các chất hữu cơ được tổng hợp ở rễ di chuyển bên trong.
Động lực của dòng mạch gỗ là sự phối hợp của ba lực: lực đẩy (áp suất rễ), lực hút do thoát hơi nựớc ỏ' lá, lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành tế bào mạch gỗ.
Mạch rây gồm các tế bào sống là ống rây và tế bào kèm. Các ống rây nối đầu với nhau thành ống dài đi từ lá xuống rễ.
Dòng mạch rây vận chuyển sản phẩm đồng hóa ở lá chủ yếu là saccarôzơ, axit amin... cũng như một số ion khoáng được sử dụng lại như kali... đến nơi sử dụng (đỉnh cành, rễ) và đến nơi dự trữ (hạt, quả, củ).
Động lực của dòng mạch rây là sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan cho (lá) và cơ quan nhận (rễ...).
GỢI Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI SÁCH GIÁO KHOA
A. PHẤN TÌM HIỂU VÀ THẢO LUẬN
♦ Qua những đêm ẩm ướt, vào buổi súng thường có những giọt nước xuất hiện trên đầu tận cùng của lá (đặc biệt, thường thấy ờ lá cây một lá mầm), hiện tượng đó gọi là sự ứ giọt (hình 2.4). Giải thích nguyên nhân của sự ứ giọt.
Trả lời:
Nguyên nhân của hiện tưựng ứ giọt là do môi trường có độ ẩm cao, bão hòa hơi nước, nước trong cây không thoát qua lá ở dạng hơi được nên có hiện tượng ứ giọt nhờ áp suất rễ.
Hình 2.4. - ứ giọt ở cây lúa
Chứng minh cấu tạo của mạch gỗ thích nghi với chức nâng vận chuyển nước vù cúc lon khoáng từ rễ lên lá.
Trả lời:
Mạch gỗ gồm các quản bào và mạch ông đều là những tế bào chết khi chúng thực hiện chức năng mạch dẫn, chúng ưở thành các ống rỗng, không có màng, không có các bào quan. Các đầu cuối và vách bên đục thủng lỗ. Vách được linlin hóa bền chắc chịu được áp lực của dòng nước bên trong. Chúng nối với nhau thành những ống dài từ rễ lên đến tận các tế bào nhu mô của lá, tạo thuận lợi cho dòng vận chuyển nhựa nguyên di chuyển bên trong. Các ống xếp sít nhau cùng loại (quản bào - quản bào, mạch ông - mạch ống) hay khác loại (quản bào - mạch ống) theo cách lỗ bên của một ống sít khớp với lỗ bên của ống bên cạnh, đảm bảo cho dòng vận chuyển bên trong được liên tục nếu một số ống nào đó bị hư hỏng hay bị tắc và cũng là con đường cho dòng vận chuyển ngang.
Động lực nào giúp dòng nước và các ion khoáng di chuyển được từ rễ lên lú ở những cây gỗ cao lớn hàng chục mét?
Trả lời:
Áp suất rễ (động lực đầu dưới), lực hút do sự thoát hơi nước ở lá (động lực đầu trên) và lực liên kết giữa phân tử nước với nhau và giữa phân tử nước với vách mạch gỗ.
Nếu một Ống mạch gỗ bị tắc, dòng mạch gỗ trong ống đó có thế tiếp tục đi lén được không, vì sao?
Trả lời:
Nếu một ông mạch gỗ bị tắc, dòng nhựa nguyên trong ông đó vẫn có thể tiếp tục đi lên được bằng cách di chuyển ngang qua các lỗ bên vào ống bên cạnh và tiếp tục di chuyển lên trên.
Động lực nào đẩy dòng mạch rây di từ lú đến rễ vù các cơ quan khúc?
Trả lời:
Sự chênh lệch về áp suất thẩm thấu giữa cơ quan cho (lá) và cơ quan nhận (rễ, hạt, quả...).
CÂU HỎI BỔ SUNG
Các tế bào vd cây được cung cấp nước, cúc ion khoáng cũng như sản phâm quang hợp bằng cách nào?
Trả lời:
Các tế bào vỏ cây được cung cấp nước và các ion khoáng qua đường vận chuyển ngang: Nước và các ion khoáng có thể qua các lỗ bên ưên vách mạch gỗ di chuyển vào các tế bào của các tia gỗ xuyên tâm rồi di chuyển đến các tế bào vỏ.
Các sản phẩm của quang hợp như saccarôzơ... di chuyển từ các ông hình rây qua tế bào kèm và tế bào nhu mô vào các tế bào tia gỗ xuyên tâm rồi từ đó xâm nhập vào các tế bào vỏ cây.